27/11/2024

Châu Á cần một quan hệ Mỹ – Trung tốt đẹp

Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long hôm qua 29.5 cảnh báo an ninh dài lâu tại châu Á – Thái Bình Dương sẽ bị đe doạ nếu Mỹ – Trung đụng độ trên biển.

 

Châu Á cần một quan hệ Mỹ – Trung tốt đẹp

 

 

Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long hôm qua 29.5 cảnh báo an ninh dài lâu tại châu Á – Thái Bình Dương sẽ bị đe doạ nếu Mỹ – Trung đụng độ trên biển.


 

Châu Á cần một quan hệ  Mỹ - Trung tốt đẹpThủ tướng Lý Hiển Long phát biểu khai mạc Đối thoại Shangri-La lần thứ 14 vào hôm qua – Ảnh: AFP
 
 
Tờ The Australian Financial Review(AFR) ngày 29.5 dẫn nhiều nguồn tin quốc phòng Úc cho hay tàu chiến và máy bay trinh sát nước này có thể bắt đầu các đợt tuần tra bất thường ở Biển Đông nhằm nhấn mạnh tầm quan trọng của quyền tự do lưu thông trong khu vực. Ngoài ra, một nguồn tin khác tiết lộ với AFR rằng không chỉ Mỹ và Úc mà có thể sẽ thêm nhiều nước khác tham gia tuần tra ở Biển Đông.
    Văn Khoa
 

Phát biểu khai mạc Đối thoại Shangri-La lần thứ 14, tối 29.5 tại Singapore, ông Lý Hiển Long xác định ngay từ đầu Mỹ và Trung Quốc là những thế lực then chốt ở châu Á. Bởi khác với 50 năm qua, khi Mỹ là lực lượng chế ngự Thái Bình Dương, là “nhân tố chìa khoá” giữ hoà bình và ổn định trong khu vực, Trung Quốc ngày nay đang lớn mạnh cả về kinh tế lẫn quân sự. Vì vậy, “cạnh tranh giữa các nước lớn là không tránh khỏi”, ông Lý nhìn nhận thực tiễn.

Trong bối cảnh tranh chấp ở Biển Đông và biển Hoa Đông “nóng lên đáng kể trong mấy năm gần đây” bởi các hành động đơn phương cứng rắn liên tục diễn ra, “mỗi một quốc gia đều cảm thấy bị thôi thúc phải phản ứng trước những gì bên khác đã làm nhằm bảo vệ lợi ích của mình”, ông Lý lập luận.
Là lực lượng hiện diện hơn nửa thế kỷ qua ở khu vực, Mỹ là nước có lợi ích chính đáng ở đây, ông Lý thừa nhận. Vì vậy, Washington đã phản ứng trước các hành động đơn phương nhằm hợp lý hoá các tuyên bố chủ quyền vô lý ở Biển Đông của Trung Quốc, bằng việc tăng cường các chuyến bay tuần thám và triển khai tàu tuần tra ở những vùng biển tranh chấp. “Hành động châm ngòi phản ứng”, và nguy cơ xảy ra xung đột ở Biển Đông là không thể loại trừ, ông cảnh báo.
Trước nguy cơ “mọi quốc gia châu Á đều sẽ thua thiệt nếu an ninh và ổn định khu vực bị đe dọa”, ông Lý đề nghị Trung Quốc và ASEAN cần hoàn thiện càng sớm càng tốt Bộ quy tắc ứng xử Biển Đông, để “phá vỡ vòng luẩn quẩn và không để tranh chấp làm tổn hại các mối quan hệ sâu rộng hơn”.
Theo Thủ tướng Singapore, các bên không liên quan trực tiếp đến tranh chấp vẫn có lợi ích quan trọng trong việc bảo đảm tự do hàng hải, hàng không ở Biển Đông vì tầm quan trọng chiến lược của vùng biển này đối với toàn cầu. Bên cạnh đó, “tất cả các quốc gia châu Á đều mong muốn quan hệ Mỹ – Trung trong tình trạng tốt đẹp, bởi không quốc gia nào muốn phải lựa chọn đứng về một bên”, ông Lý kết luận.
Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh tất bật  với các cuộc gặp song phương
Hôm qua, bên lề Đối thoại Shangri-La, Thứ trưởng Quốc phòng, thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh đã gặp gỡ Giám đốc các vấn đề chính sách và chính trị – quân sự Israel Amos Gilad, đại diện Tập đoàn công nghiệp quốc phòng Mỹ Lockheed Martin, Phó tổng tham mưu trưởng quân đội Trung Quốc Tôn Kiến Quốc, Thứ trưởng Quốc phòng Philippines Pio Loeno Batino và Thư ký thường trực Bộ Quốc phòng Singapore Chan Yeng Kit.
Trong cuộc gặp với ông Tôn Kiến Quốc, thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh hoan nghênh kế hoạch thăm VN của ông Tôn vào cuối năm nay, đồng thời trao đổi thẳng thắn các vấn đề đang gây quan tâm trong khu vực.
Nhiều chuyên gia dự đoán đoàn Mỹ và Trung Quốc sẽ có cuộc “khẩu chiến” căng thẳng tại Đối thoại Shangri-La lần này xoay quanh vấn đề Biển Đông. Cả hai đều cử phái đoàn hùng hậu tham gia với đoàn Mỹ có các nhân vật cấp cao như Bộ trưởng Quốc phòng Ashton Carter và Chủ tịch Uỷ ban Quân vụ Thượng viện John McCain, còn Phó tổng tham mưu trưởng quân đội Trung Quốc Tôn Kiến Quốc, người được cho là nắm vững chính sách biển của Trung Quốc, cùng 29 người khác đến Singapore. Theo lịch trình, ông Carter sẽ phát biểu trong phiên toàn thể vào hôm nay 30.5 còn ông Tôn sẽ đăng đàn một ngày sau đó.
Trong cuộc họp báo tại TP.HCM hôm qua trước khi lên đường sang Singapore, thượng nghị sĩ McCain cho biết Mỹ sẽ đưa ra thông điệp “cứng rắn và mạnh mẽ” để phản đối việc Trung Quốc chuyển vũ khí, khí tài đến những nơi bị nước này bồi đắp phi pháp trên Biển Đông. Mỹ cũng sẽ thúc đẩy hợp tác với đồng minh và các nước bạn trong khu vực có cùng quan ngại về tình hình an ninh.   
  H.G

Thục Minh (Văn phòng Singapore)