Ông Phạm Ngọc Tiến – Phó phòng Giáo dục trung học Sở GD-ĐT, cũng là người thầy say mê viết sách – Ảnh: Đào Ngọc Thạch

Tiếp chúng tôi 2 ngày sau khi có thông tin từ Bộ GD-ĐT cho biết Sở GD-ĐT là đơn vị chính thức có công văn đăng ký tham gia biên soạn sách giáo khoa (SGK) mới, dự kiến bắt đầu thực hiện vào năm 2018, ông Đỗ Minh Hoàng, Chánh văn phòng Sở GD-ĐT TP.HCM, cho biết sẽ đăng ký viết cả bộ sách, trước mắt phục vụ cho học sinh (HS) của TP.HCM, các địa phương khác nếu thấy phù hợp thì sử dụng.

Chỉ còn chờ chương trình khung

Ông Đỗ Minh Hoàng nói hiện thành phố đang chờ Bộ ban hành chương trình khung, sau đó sẽ lập kế hoạch, phê duyệt đề án SGK. Sau khi có ý kiến thông qua chính thức, sở thành lập ban chỉ đạo, các nhóm tác giả, hội đồng phản biện. “Đội ngũ biên soạn ngoài chuyên viên của Sở còn có sự tham gia của các nhà khoa học, nhà giáo lão thành”, ông Hoàng nhấn mạnh.

Tiếp nối hiệu quả của các bộ tài liệu giảng dạy môn vật lý, toán được giáo viên đang trực tiếp đứng lớp và HS đánh giá cao, theo ông Hoàng, Sở mong muốn bộ sách sắp tới phải đảm bảo tính khoa học, sư phạm, tiên tiến, tiếp cận với khoa học của khu vực, thế giới nhưng vẫn mang đậm tính dân tộc và địa phương.

Theo lãnh đạo Sở GD-ĐT TP.HCM, sách về địa lý, lịch sử sẽ thêm những nội dung, sự kiện của TP. Sách về khoa học sẽ biên soạn lại với từ ngữ đơn giản, gần gũi để đa số HS đều hiểu. “Thực ra, Sở có kinh nghiệm và thuận lợi là mỗi môn học đã có một hội đồng chuyên môn làm việc với nhau từ lâu rồi, hiểu nhau, biết thế mạnh của nhau nên không ngại về tiềm lực con người. Cái khung đã có, giờ chỉ mời bổ sung các giáo sư, tiến sĩ để thẩm định tính khoa học. Tuy nhiên, với SGK thì điều cần thiết là các nhà giáo có kinh nghiệm, tâm huyết, cần nhất là người dạy lâu năm, chỉ họ mới biết được bài này khó phần nào, hấp dẫn HS ở chỗ nào”, ông Hoàng nói thêm.

Dù dự kiến sẽ viết trọn bộ SGK từ lớp 1 đến lớp 12 nhưng theo lãnh đạo sở, tuỳ tình hình thực tế sẽ có giải pháp cụ thể. Trước mắt thực hiện sách lớp 1, lớp 6, lớp 10, sau đó sẽ làm cuốn chiếu dần dần. Ông Hoàng khẳng định: “Nếu có chương trình khung sớm ngay trong thời gian tới thì có thể đến năm học 2016 – 2017, sẽ có sách phục vụ HS”.

Kiến thức gắn với thực tiễn, nâng cao năng lực tự học

Từ năm 2009, Sở GD-ĐT TP.HCM đã biên soạn lần lượt bộ tài liệu dạy học môn vật lý, môn toán và mới đây là tiếng Anh bậc tiểu học.

Tới đây, khi thành lập các ban biên soạn SGK, Sở sẽ lấy nòng cốt là các thành viên đã tham gia viết bộ tài liệu các môn học nói trên. Chia sẻ về vấn đề này, ông Phạm Ngọc Tiến, Phó phòng Giáo dục trung học Sở GD-ĐT TP.HCM, người chịu trách nhiệm chính biên soạn tài liệu dạy học môn vật lý, cho biết: “Do yếu tố thời gian, đồng thời do quy mô sử dụng trên toàn quốc nên SGK hiện hành có những yếu tố lạc hậu. Vì vậy, trong thời gian tới khi tham gia biên soạn SGK chắc chắn vẫn kế thừa những thành quả được nhìn nhận từ bộ sách đang sử dụng nhưng phương pháp thể hiện sẽ rõ ràng hơn. Việc làm này nhằm mục đích giúp HS có thể tự học, tăng cường kiến thức thực tiễn”.

Còn ông Dương Bửu Lộc, chuyên viên Phòng Giáo dục trung học, thành viên Ban biên soạn Tài liệu dạy – học môn toán lớp 6, cho hay cuốn sách sẽ đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp, khắc phục việc nhồi nhét, truyền thụ kiến thức thông qua hình ảnh giúp HS tiếp thu tốt hơn. Bài tập có thể ra dưới dạng câu chuyện, tích hợp kiến thức các môn học khác. Ông Lộc lấy ví dụ từ hình ảnh sân vận động, hoặc từ sơ đồ trận đấu, HS vận dụng để thực hiện phép tính tổng và tích hai số tự nhiên. Qua bài toán tính khoảng cách từ Hà Nội đến TP.HCM, HS biết được quy ước lấy bưu điện thành phố làm trung tâm là điểm mốc để tính. HS tìm hiểu về số nguyên từ các chỉ số của giàn khoan ngoài biển…

Ngoài ra, ông Lộc cho biết: “Sách cũ soạn theo bài, còn sách mà TP.HCM biên soạn sẽ theo chủ đề. Như vậy, giáo viên chủ động giảng dạy kiến thức, phần kiến thức nào các em còn yếu thì tăng tiết hoặc ngược lại chứ không phải máy móc như trước. HS không chỉ học toán mà các em sẽ được học tích hợp các kiến thức địa lý, xã hội, lịch sử và khuyến khích phát huy năng lực”.