Giải mã quyền lực mềm

Theo Giáo sư Nye, ai nấy đều quá quen thuộc với cái gọi là “quyền lực rắn”, tức dùng sức mạnh quân sự và kinh tế để buộc đối phương thay đổi quan điểm. Quyền lực rắn có thể dựa trên sự khích lệ (hình tượng hóa bằng củ cà rốt), hoặc đe doạ (cây gậy). Tuy nhiên, Giáo sư Nye cho rằng đôi khi chẳng cần phải đe doạ hay dụ dỗ mới đạt được mục tiêu, và phương pháp này đôi khi có thể gọi là “mặt thứ hai của quyền lực”. 

Giáo sư Nye diễn giải rằng quyền lực mềm nằm ở khả năng tác động hoặc gây ảnh hưởng đến sự lựa chọn của đối phương, mà không cần phải có hành động ép buộc. Theo ông, sức mạnh mềm của một nước nằm chủ yếu ở 3 nguồn chính: văn hoá (có khả năng thu hút các nền văn hoá khác), giá trị chính trường và chính sách ngoại giao.

Theo tạp chí Forbes, bằng cách thu hút sự chú ý của người khác thông qua văn hóa, lý tưởng và chính sách, Mỹ có thể tác động một cách mềm dẻo mà lại hiệu quả trước đối tượng.

Vũ khí không sát thương

Từ phim ảnh đến tàu vũ trụ, Mỹ không thiếu những vũ khí lợi hại cho phép nước này vận dụng nhuần nhuyễn quyền lực mềm trên phạm vi toàn cầu. Theo một số nhà phân tích, cáo phó cho kỷ nguyên Mỹ đã được viết sẵn, nhưng vẫn tồn tại những lý do vô cùng thuyết phục để tin rằng người Mỹ vẫn tiếp tục đóng vai trò chủ đạo trong thế kỷ 21.Trong đó, phần lớn công lao thuộc về quyền lực mềm.

Không thể nào phủ nhận mức độ ảnh hưởng sâu rộng của phim ảnh Hollywood đối với phần còn lại của thế giới. Trong vài thập niên trở lại đây, mỗi thế hệ trong chúng ta đều lớn lên cùng với những tác phẩm phim ảnh xuất xứ từ Hollywood, từ những bộ phim của Disney, Pixar và sau đó là đủ loại phim bom tấn.

Bên cạnh đó, một nguồn lực mới của quyền lực mềm Mỹ đã đến từ những phát kiến mới đây trong mảng công nghệ, với nhiều phát minh ra lò từ Thung lũng Silicon ở California. Các thiết bị của Apple được chào đón khắp nơi, cụ thể iPhone 6 Plus kể từ khi trình làng đã liên tục dẫn đầu danh sách smartphone bán chạy nhất suốt 3 tháng liền, và các đời MacBook luôn trở thành chuẩn “vàng” trong mảng laptop, thu hút sự cạnh tranh từ các nhà sản xuất khác. Không những thế, những sản phẩm này còn góp phần định hình phong cách sống, phong cách tiêu dùng cho hàng trăm triệu người trên khắp thế giới.

Trong khi đó, Microsoft thu lợi nhuận khổng lồ từ mảng phần mềm máy tính, và hầu như ai cũng có tài khoản Gmail và dùng Google khi lên web. Hai thế lực chính trong mạng xã hội là Facebook và Twitter cũng là công ty Mỹ. Thậm chí, nhà quản lý Luis Villa của trang Wikipedia cho rằng quyền lực mềm của Mỹ đã tích hợp thành công vào internet. “Đôi khi khó tách biệt các giá trị internet với giá trị của Mỹ”, nhà phân tích này nhận xét.