Dùng thuốc giảm cân thế nào cho đúng?

Nhu cầu điều trị thừa cân béo phì hay giảm cân hiện nay rất lớn và không ít người, do nóng vội đã tìm đến với những thuốc được quảng cáo có thể giảm cân… siêu tốc. Tuy nhiên, các loại “thần dược” này hầu hết là không có hoặc có rất ít cơ sở khoa học chứng minh cho tính an toàn và hiệu quả.

Giảm cân… siêu tốc như “thần dược”

“Bạn vẫn có thể thoải mái ăn uống, không cần tập luyện khổ cực mà vẫn có được một thân hình lý tưởng”; “giảm cân cấp tốc chỉ 3 – 5 ngày” hay “giảm 5 – 7 kg chỉ trong vòng 1 tuần”… là những quảng cáo “nổ tung trời” nhưng lại đánh trúng tâm lý nôn nóng của số đông. Đây là lý do khiến nhiều loại thuốc giảm cân không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có kiểm chứng khoa học được tung hô như “thần dược” và nhiều người sử dụng.

Tuy nhiên, trên thực tế, rất nhiều loại thuốc như trên được cảnh báo thiếu an toàn, bị cấm lưu hành, một số được phát hiện là hàng trôi nổi nhập từ Trung Quốc. Thậm chí, tại một số bệnh viện, nhiều bệnh nhân đến khám trong tình trạng nguy kịch liên quan đến tác dụng phụ của thuốc giảm cân hoặc sử dụng các biện pháp giảm cân phản khoa học như: uống giấm, uống thuốc xổ, nhịn ăn…

Tại sao không nên sử dụng thuốc giảm cân cấp tốc ?

Những thuốc giảm cân cấp tốc trôi nổi trên thị trường thường gây mất nước bằng đường tiêu, tiểu; ức chế thần kinh gây chán ăn, kích thích cường giao cảm, gây đầy bụng khó tiêu… nên người sử dụng thường gặp các tác dụng phụ như: khô miệng, đau đầu, mất ngủ, tăng huyết áp, tim đập nhanh, táo bón hoặc tiêu chảy, giảm hấp thụ các vitamin tan trong mỡ…

Như vậy, rõ ràng các thuốc này sẽ gây rối loạn hoạt động sinh học, ảnh hưởng trực tiếp và lâu dài đến sức khỏe. Ví dụ, các thuốc gây mất nước sẽ làm cho người dùng dễ “bị đánh lừa” về kết quả giảm cân. Bởi lẽ, nước chiếm 70% trọng lượng cơ thể và chiếm tới 95% thành phần của máu nên việc làm mất nước để giảm cân là… rất dễ. Tuy nhiên, mất nước khiến cơ thể suy kiệt, dễ gây loạn nhịp, trụy tim, mất cân bằng, rối loạn điện giải, trao đổi chất, đặc biệt là tổn thương da.

Có nên nhịn ăn hoặc tập luyện khổ cực để giảm cân ?

Về nguyên tắc, nếu “cắt” năng lượng qua đường ăn, uống hoặc tiêu hao phần lớn năng lượng đó qua luyện tập là có thể giảm thể trọng cơ thể. Tuy nhiên, liệu ta có thể nhịn ăn hoặc tránh tất cả món ăn mình yêu thích, sống như nhà tu hành khổ hạnh? Hoặc hằng ngày tập luyện cật lực đến… kiệt sức?

Nhịn ăn quá đà sẽ khiến cơ thể thiếu dưỡng chất, suy kiệt. Trong khi đó, người thừa cân, béo phì nếu tập quá sức, tập nặng không phù hợp với tình trạng sức khỏe… có thể gây thoái hóa khớp, trụy tim mạch, tăng huyết áp, đột quỵ…

Vậy, để giảm cân an toàn, hiệu quả, cần hiểu đúng nguyên nhân gây tăng cân và sử dụng những cách giảm cân được khoa học kiểm chứng.

Phương pháp nào giúp giảm cân an toàn, hiệu quả ?

Các nhà khoa học Mỹ đã chứng minh, chính sự hình thành, tích tụ mỡ trắng quá mức trong cơ thể là “thủ phạm” của thừa cân, béo phì. Do vậy, giảm cân an toàn cần “3 nguyên tắc vàng” là chế độ dinh dưỡng phù hợp, tăng cường vận động và sử dụng các hoạt chất sinh học thiên nhiên được chứng minh có tác dụng giảm tích tụ và tăng ly giải mỡ trắng.

Theo khuyến cáo, mỗi người có thể giảm tối đa 10% trọng lượng cơ thể trong 1 tháng, nhưng an toàn nhất là chỉ nên giảm 5%. Trung bình, về năng lượng cần đảm bảo khoảng 1.400 – 1.600 Kcal/ngày và đủ các nhóm dưỡng chất để duy trì hoạt động hằng ngày. Kết hợp hoạt động thể lực vừa sức 30 phút/ngày, 5 buổi/tuần.

Đặc biệt, gần đây, Trung tâm nghiên cứu InterHealth Nutraceuticals (Mỹ) đã chiết xuất thành công các hoạt chất sinh học thiên nhiên từ Belaunja và Mangastin có tác dụng giảm cân với cơ chế gây ức chế hoạt động của thụ thể PPARγ – yếu tố quan trọng trong quá trình tạo mỡ – từ đó ngăn không cho tế bào mỡ hình thành, giảm sự tích tụ mỡ trắng. Đồng thời các hoạt chất này cũng làm cho lipid nhạy cảm với  các enzym phân giải mỡ, do đó làm tăng sự ly giải mỡ trắng.

Kết quả nghiên cứu lâm sàng về hoạt chất sinh học thiên nhiên từ Belaunja và Mangastin mới đây đã được Trường ĐH California – Davis (Mỹ) công bố cho thấy tác dụng giảm cân hiệu quả sau 2 – 8 tuần và không gây tác dụng phụ cho người sử dụng. (Xem chi tiết kết quả nghiên cứu lâm sàng về Belaunja và Mangastin tại www.lic-ecogreen.com.vn).

Giảm cân bằng “3 nguyên tắc vàng” trên đây được xem là phương pháp an toàn, hiệu quả và bền vững. Từ đó giúp người thừa cân béo phì lấy lại vóc dáng và nâng cao sức khỏe toàn thân.

BS CK2 NG. Viết Quỳnh Thư
(Trưởng khoa Dinh dưỡng BV Nguyễn Tri Phương)