Nhật tham gia bảo đảm an ninh biển Đông

Nhật Bản đã bày tỏ quan ngại với Trung Quốc về những căng thẳng tại biển Đông trong chuyến thăm Bắc Kinh của Ngoại trưởng Takeaki Matsumoto đầu tuần này

Nhật tham gia bảo đảm an ninh biển Đông

Nhật Bản đã bày tỏ quan ngại với Trung Quốc về những căng thẳng tại biển Đông trong chuyến thăm Bắc Kinh của Ngoại trưởng Takeaki Matsumoto đầu tuần này.

Theo báo Mainichi, phát biểu sau cuộc hội đàm với người đồng cấp Trung Quốc Dương Khiết Trì, Ngoại trưởng Matsumoto tuyên bố cộng đồng quốc tế “chia sẻ mối quan tâm đối với việc tự do đi lại và an ninh hàng hải” và rằng ông đang tìm kiếm sự hợp tác của Trung Quốc nhằm ngăn chặn căng thẳng leo thang tại biển Đông. Ông Matsumoto khẳng định sẽ nỗ lực đảm bảo an ninh hàng hải và đi lại tự do trên biển như đã thoả thuận với Mỹ tại cuộc họp giữa các bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng hai nước vào cuối tháng trước. Ngoại trưởng Nhật cũng khẳng định đảm bảo việc đi lại tự do và an toàn trên biển sẽ đem lại lợi ích cho toàn khu vực.

Cũng tại cuộc họp báo trên, ông Matsumoto cho biết ông đã giải thích cho người đồng cấp Trung Quốc về một loạt “mục tiêu chiến lược chung Nhật – Mỹ” vừa được cập nhật, trong đó thúc giục Trung Quốc đóng vai trò xây dựng và có trách nhiệm hơn trong việc đảm bảo ổn định trong khu vực. Ông cũng đã yêu cầu Trung Quốc tăng cường tính minh bạch về sức mạnh quân sự của nước này.

Phi quân sự hoá biển Đông

Trong khi đó, theo giới phân tích, một thoả thuận hoà bình cho vấn đề biển Đông có thể đạt được nếu các bên tham gia tranh chấp sẵn sàng đối thoại và phi quân sự hoá khu vực này.

Theo báo Businesss World của Philippines, đầu tuần này các chuyên gia về chính sách đối ngoại và chính trị châu Á đã tham gia một cuộc hội thảo tại Manila để thảo luận về một “kế hoạch giải pháp” hướng tới hoà bình, hợp tác và tiến bộ trong vấn đề biển Đông.

Phát biểu tại hội thảo, bà Aileen San Pablo-Baviera, giáo sư châu Á học thuộc Đại học Philippines, khẳng định: “Các cuộc tranh chấp trên biển Đông là một phép thử thái độ và hành vi của Trung Quốc đối với các nước láng giềng, cũng như trong vai trò là một nước lớn trong khu vực”.

Để giải quyết tranh chấp, các chuyên gia tại hội thảo nhấn mạnh rằng điều quan trọng là phải lôi kéo Trung Quốc vào cuộc đối thoại với toàn khối ASEAN nhằm “hạ nhiệt” và “chế ngự sự nhiễu loạn”, ngăn chặn các hành động thù địch. Thiếu tướng Vinod Sainghal thuộc tổ chức Eco Monitors Society (Ấn Độ) đã đề nghị một số “bước đi ban đầu nhằm tạo cơ sở cho hoà bình bền vững trong khu vực”. Những bước đi này bao gồm cam kết ngừng tăng cường chiếm đóng, ngừng các hoạt động xây dựng, quân sự hoá và cắm tàu hải quân tại các đảo tranh chấp; phá huỷ dần các cơ sở quân sự hiện hữu theo một thời gian xác định.

Chuyên gia Nazery Khalid thuộc Viện Hàng hải Malaysia thì đề xuất một bộ quy tắc ứng xử có tính ràng buộc về luật pháp được Trung Quốc và các nước tuyên bố chủ quyền tại biển Đông ký kết như một cơ chế ngăn ngừa xung đột.

Ém thông tin vụ tràn dầu ở Bột Hải

Cục Hải dương Trung Quốc (SOA) ngày 5.7 lần đầu tiên công bố chi tiết về sự cố tràn dầu ở Bột Hải xảy ra hôm 4.6, tức cách đây hơn một tháng, tại mỏ Penglai 19-3. AFP dẫn số liệu chính thức cho hay số lượng dầu loang vào khoảng 11.000 thùng trên diện tích 840 km2  mặt biển. Dư luận đang rất bất bình về việc nhà chức trách và Tập đoàn dầu khí xa bờ quốc gia Trung Quốc (CNOOC) đã không cung cấp thông tin chính xác về vụ việc trong cả tháng trời. Sau khi sự việc bị phanh phui trên internet cuối tháng 6, CNOOC phải thừa nhận sự cố trên nhưng đến ngày 3.7, họ vẫn thông báo rằng phạm vi tràn dầu chỉ 200 m2 và sự cố đã được xử lý, ít ảnh hưởng đến môi trường.

Tờ Thời báo Hoàn Cầu của Đảng Cộng sản Trung Quốc hôm qua đăng bài xã luận chỉ trích mạnh mẽ CNOOC ém nhẹm thông tin và cáo buộc SOA bao che cho tập đoàn này.

 

Tàu ngầm Giao Long của Trung Quốc

Trung Quốc lại vừa có động thái khiến các nước trong khu vực lo ngại. Theo Tân Hoa xã, tàu ngầm Giao Long của nước này đang thực hiện một cuộc thám hiểm dưới lòng biển Đông kéo dài 47 ngày. Nhà chức trách cho biết trong chuyến đi bắt đầu từ ngày 1.7, tàu Giao Long có sứ mệnh lặn xuống độ sâu 5.000m để chụp ảnh, quay phim, khảo sát đáy biển và thu thập mẫu vật.

Tàu Giao Long, được thiết kế lặn đến độ sâu 7.000m, đã thực hiện 17 lần lặn xuống biển Đông trong thời gian 31.5 -13.7 năm ngoái. Cũng theo Tân Hoa xã, lần đó tàu Giao Long đã xuống tới độ sâu 3.759m. Như vậy, Trung Quốc là nước thứ 5, sau Mỹ, Pháp, Nga và Nhật, làm chủ được công nghệ lặn sâu quá 3.500m tính từ mặt nước biển.