26/11/2024

Tác động tiêu cực của thiếu ngủ

Bạn biết rằng thiếu ngủ khiến bạn trở nên gắt gỏng và chậm chạp? Chưa kể việc thiếu ngủ có thể tác động đến trí nhớ, sức khỏe, diện mạo, đời sống tình dục và ngay cả cân nặng của bạn.

Tác động tiêu cực của thiếu ngủ

Bạn biết rằng thiếu ngủ khiến bạn trở nên gắt gỏng và chậm chạp? Chưa kể việc thiếu ngủ có thể tác động đến trí nhớ, sức khỏe, diện mạo, đời sống tình dục và ngay cả cân nặng của bạn. 
Ngủ không đủ có thể gây ra béo phì – Ảnh: N.C.T.

 

Sau đây là những điều liên quan đến việc thiếu ngủ mà bạn nên biết.

Trì trệ

Thiếu ngủ gây tổn thương quá trình nhận thức theo nhiều cách. Thứ nhất, thiếu ngủ làm giảm sự chú ý, giảm sự tỉnh táo – tập trung, suy luận rất kém và gây khó khăn khi đưa ra phương án giải quyết các vấn đề. Tất cả góp phần khiến việc học tập trở nên kém hiệu quả. Thứ hai, nếu không ngủ đủ, bạn không thể nhớ những gì đã học cũng như những gì xảy ra trong ngày. Lý do là vì vào ban đêm, những chu kỳ giấc ngủ sẽ giúp cô đọng lại trí nhớ trong ý thức của bạn.

Những vấn đề sức khỏe

Rối loạn giấc ngủ hay thiếu ngủ kinh niên khiến bạn dễ mắc các bệnh lý như tim mạch (nhồi máu cơ tim, suy tim, rối loạn nhịp tim, tăng huyết áp), đột quỵ và đái tháo đường. Theo vài khảo sát, 90% bệnh nhân thiếu ngủ dễ mắc những bệnh lý khác nhau.

Suy giảm đời sống tình dục

Những chuyên gia về giấc ngủ ghi nhận đàn ông và phụ nữ thiếu ngủ thường giảm ham muốn. Một nghiên cứu từng xuất bản trên tạp chí Chuyển Hoá Và Nội Tiết Lâm Sàng cho thấy đàn ông với hội chứng ngưng thở khi ngủ có nồng độ testosteron thấp. Cũng trong nghiên cứu này, hơn phân nửa đàn ông với hội chứng ngưng thở nặng khi ngủ có nồng độ testosteron thấp bất thường vào ban đêm. Đây có thể là yếu tố góp phần làm giảm ham muốn tình dục ở những người thiếu ngủ.

Trầm cảm

Theo thời gian, thiếu ngủ và rối loạn giấc ngủ có thể làm nảy sinh những triệu chứng của bệnh trầm cảm. Mất ngủ và trầm cảm ảnh hưởng lẫn nhau. Thiếu ngủ làm nặng thêm triệu chứng trầm cảm và ngược lại trầm cảm khiến người bệnh khó ngủ hơn. Về mặt tác động tích cực, kiểm soát tốt giấc ngủ có thể giảm triệu chứng bệnh trầm cảm và ngược lại.

Lão hoá da

Hầu hết mọi người đều có biểu hiện da tái nhợt và mắt sưng húp sau vài đêm thiếu ngủ. Nếu bị thiếu ngủ kéo dài, da trở nên sạm, xuất hiện nếp nhăn và thâm quầng quanh mắt. Khi bạn không ngủ đủ giấc, quá nhiều cortisol được tạo ra, phá huỷ collagen (protein giúp da trơn láng và đàn hồi). Vì thế, thiếu ngủ gây ảnh hưởng đến da của bạn.

Mất ngủ cũng khiến cơ thể bạn sản xuất hormone tăng trưởng ít hơn. Trong khi đây là một loại hormone giúp tăng cường khối cơ, bề dày da và độ chắc khoẻ của xương. Tiến sĩ Phil Gehrman, chuyên gia về giấc ngủ, cho biết: “Lúc ngủ sâu, chu kỳ sóng chậm, cơ thể giải phóng một lượng hormone tăng trưởng, có vai trò trong việc sửa chữa, chắp vá những tổn thương và hao mòn của mô xảy ra trong ngày”.

Hay quên

Muốn nhớ thật tốt, hãy cố gắng ngủ thật nhiều. Vào năm 2009, các nhà nghiên cứu người Pháp và Mỹ đã khám phá ra những sóng nhọn (trong não bộ) chịu trách nhiệm trong việc cô đọng trí nhớ của con người. Những sóng này giúp chuyển những thông tin học được từ hồi hải mã đến vùng vỏ não tân sinh và tại đây trí nhớ dài hạn được lưu trữ. Những sóng nhọn này chỉ thường xuất hiện trong những giấc ngủ sâu.

Tăng cân

Thiếu ngủ liên quan đến việc gia tăng sự thèm ăn và cảm giác đói, do đó có thể gây ra béo phì. Theo một nghiên cứu năm 2004, những người ngủ dưới 6 giờ/ngày có khả năng bị béo phì cao hơn 30% so với những người ngủ từ 7-9 giờ/ngày. Thiếu ngủ không chỉ gây thèm ăn mà còn kích thích vị giác với những loại thức ăn nhiều đường và mỡ.

Tăng nguy cơ tử vong

Trong một nghiên cứu xuất bản năm 2007, sau khi khảo sát giấc ngủ tác động như thế nào đến tỉ lệ tử vong trên 10.000 công dân trong hơn hai thập kỷ, những nhà nghiên cứu người Anh cho biết những người chuyển từ ngủ 7 giờ sang ngủ 5 giờ hay ít hơn mỗi đêm có tỉ lệ tử vong do mọi nguyên nhân tăng lên gấp đôi, trong đó có nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch.

Giảm khả năng phán đoán

Thiếu ngủ ảnh hưởng khả năng giải thích vấn đề, cũng như khả năng của bạn trong việc đưa ra quyết định, bởi bạn không thể hành động chính xác cũng như không thể thực hiện chúng một cách khôn ngoan. Những chuyên gia giấc ngủ khẳng định có thể bạn đang làm tốt việc ngủ ít đi nhưng thật ra có thể bạn đang mắc phải những sai lầm to lớn.

 

 

Góp phần gây ra những tai nạn nghiêm trọng

Mất ngủ, thiếu ngủ từng góp phần trong một số thảm hoạ trong quá khứ như tai nạn hạt nhân ở đảo Three Mile năm 1979, thảm họa tràn dầu của Exxon Valdez, vụ rò rỉ hạt nhân Chernobyl năm 1986…

Mất ngủ còn gây nguy cơ mất an toàn khi lái xe trên đường. Hiệp hội An toàn giao thông quốc gia Hoa Kỳ cho thấy khoảng 100.000 vụ đụng xe và 1.550 ca tử vong do tai nạn giao thông hằng năm có liên quan mệt mỏi do thiếu ngủ. Vấn đề này đặc biệt nghiêm trọng ở nhóm người trẻ dưới 25 tuổi. Những nghiên cứu cũng cho thấy thiếu ngủ hay ngủ kém khiến dễ dẫn đến tai nạn hay chấn thương khi làm việc.

 

BS NGUYỄN HỒ LAM (Theo webmd)