Theo thống kê của Bộ Y tế, mỗi năm cả nước có từ 400.000 – 500.000 người bị động vật mang vi rút dại cắn, hàng chục người tử vong. Mùa nắng nóng năm nay, vắc xin tiêm ngừa vắc xin phòng dại trong tình trạng khan hiếm. Nguyên nhân do đâu? Thiếu vắc xin hay còn vấn đề nào khác?
Về… theo dõi chó, mèo!
Ông P.T (58 tuổi, ngụ Long Khánh, Đồng Nai) phản ánh, cách đây 1 tháng, sau khi bị chó cắn, ông đã tìm đến Trung tâm y tế dự phòng TX.Long Khánh (Đồng Nai) tiêm ngừa bệnh dại nhưng đến nơi thì hết vắc xin. Ông bắt xe lên một số điểm tiêm ở TP.HCM theo giới thiệu của cán bộ y tế địa phương nhưng rồi đến nơi lại nhận được cái hẹn… khi khác lên vì hết vắc xin dại. Ông T. được Viện Pasteur TP.HCM tư vấn về nhà theo dõi con chó xem có bị gì không, nếu con chó không lên cơn dại thì yên tâm! Nghe xong, ông cũng gật đầu nhưng lòng thì chẳng yên tâm tí nào.
Mới đây, con của chị V.M (32 tuổi, ngụ Q.Thủ Đức) bị mèo cào nên đến Viện Pasteur TP tiêm. Do vắc xin Verorab hết nên con chị được tiêm Abhayrab, nhưng tiêm đến mũi thứ 2 thì loại vắc xin này cũng hết nên bác sĩ hướng dẫn chị chờ vài ngày nữa và về… theo dõi con mèo!
“Con mèo đang bị đi ngoài (tiêu chảy) nên lo, mà giờ lại không có vắc xin nên lo thêm. Bác sĩ nói vắc xin là giải pháp tốt nhất nhưng không có thì phải theo dõi con vật. Nhưng con mèo thì mấy hôm nay đi đâu chưa về, lỡ nó bỏ đi luôn hay ai bắt mất thì sao?”, chị V.M nói.
Chỉ tin dùng một loại vắc xin?
Lãnh đạo một bệnh viện ở TP.HCM – nơi có tiêm chủng bày tỏ hằng năm dự trù mua vắc xin phòng bệnh dại ví dụ số lượng 10 nhưng thường chỉ được cung cấp 1 và thực tế là chỉ tin dùng loại vắc xin Verorab. Có khi 1.000 lọ (liều) tiêm vài ba bữa là hết; nhưng cũng có khi chỉ được cung cấp 300 lọ. “Mình hết sức bị động, vì khi nào họ có hàng mới giao. Bệnh nhân đến bệnh viện tiêm không có vắc xin thì… chửi bệnh viện làm như là bệnh viện đầu cơ trục lợi”, vị này nói và cho biết thêm: “Bệnh viện chỉ sử dụng 2 loại vắc xin dại. Mấy ngày nay vừa có một ít Verorab, còn loại của Ấn Độ lq2 Abhayrab lúc trước thì có, giờ “đứt” hàng luôn!”.
“Tiêm vắc xin Abhayrab của Ấn Độ chỉ là giải pháp tình thế khi đứt Verorab. Chúng tôi ưu tiên tiêm Verorab vì tin tưởng độ an toàn của loại vắc xin này được cả thế giới chứng minh. Tuy nhiên, cao điểm như tháng rồi thì Abhayrab cũng không có mà xài”, vị này nói và cho hay giá tiêm vắc xin Verorab và Abhayrab chỉ chênh lệch nhau 15.000 – 20.000 đồng/ liều nên người dân không chọn tiêm vắc xin có nguồn gốc từ châu Á (hiện giá tiêm Verorab ở các đơn vị công từ 170.000 – 185.000 đồng/liều; còn Abhayrab khoảng 160.000 đồng/liều).
|
|
|
Việc thiếu hụt vắc xin dại là do người dân cũng như các cơ sở tiêm chủng có xu hướng ưu tiên sử dụng Verorab, do vắc xin này được sản xuất tại Pháp, trong khi thị trường có nhiều loại vắc xin khác đã được Bộ Y tế cấp phép lưu hành trên cơ sở có đầy đủ dữ liệu chứng minh tính an toàn, hiệu quả
|
|
|
|
|
|
Tại Trung tâm tiêm chủng VNVC TP.HCM, gần đây ngoài cư dân TP thì bệnh nhân các tỉnh Bình Thuận, Bình Dương, Long An, Cà Mau, Phú Quốc (Kiên Giang)… tìm đến tiêm vắc xin Verorab. Trung tâm đã làm việc trực tiếp với nhà sản xuất để đưa về mỗi lần được 1.000 liều. “Vừa rồi khan hàng nên người dân có vắc xin gì cũng tiêm, còn bình thường thì người dân vẫn chuộng Verorab hơn”, đại diện VNVC cho biết.
Đại diện Viện Pasteur TP.HCM, trung tâm tiêm chủng lớn nhất miền Nam, cũng cho hay nơi này có tiêm 2 loại vắc xin Verorab và Abhayrap. Tuy nhiên, khi hết Verorab thì Viện mới tiêm loại kia và hiện cũng hết luôn. Dù không chạy vạy như các trung tâm khác nhưng nơi đây hay “đứt hàng” rồi vài ngày mới có lại. Còn tại các điểm tiêm nhỏ trên địa bàn TP.HCM, hầu hết chỉ tiêm duy nhất loại vắc xin Verorab.
“Dù 2 loại vắc xin đều đạt chuẩn nhưng người dân chuộng vắc xin có nguồn gốc từ Pháp vì loại vắc xin này vào thị trường VN đã lâu. Hơn nữa, các đơn vị công lập đấu thầu chỉ dự trù Verorab, khi Verorab hết thì mới lấy vắc xin khác, nhưng những loại khác muốn vào các đơn vị công lập cũng không đơn giản”, một lãnh đạo Viện Pasteur TP.HCM cho biết.
Tiêm ngừa dại tại Viện Pasteur TP.HCM ẢNH: DUY TÍNH
|
Sanofi Pasteur, đơn vị cung cấp vắc xin Verorab, cho biết hiện không thể đáp ứng đủ loại vắc xin này. Tình trạng này diễn ra trong bối cảnh có sự thiếu hụt nguồn cung cấp vắc xin dại trên toàn thế giới. “Công ty Sanofi Pasteur nhận biết tầm quan trọng của việc cung ứng đầy đủ vắc xin và mục tiêu hàng đầu của chúng tôi là đảm bảo cho người dân VN được tiếp cận vắc xin Verorab. Sanofi Pasteur đang liên hệ với cơ quan y tế để báo cáo sớm nhằm cập nhật các tiến triển trong kế hoạch cung ứng vắc xin dại”, đại diện Sanofi Pasteur cho biết.
Trong khi đó, theo ông Đỗ Văn Đông – Phó cục trưởng Cục Quản lý dược (Bộ Y tế), hiện tại có 5 loại vắc xin phòng bệnh dại được Cục cấp giấy đăng ký lưu hành trong nước, bao gồm: Verorab (sản xuất tại Pháp), Abhayrab, Indirab, Speeda, Rabipur (cùng sản xuất tại Ấn Độ). Tuy nhiên, vì đây là loại vắc xin tiêm dịch vụ, nên các trung tâm tiêm ngừa đặt hàng với nhà cung cấp. Việc thiếu hụt vắc xin dại là do người dân cũng như các cơ sở tiêm chủng có xu hướng ưu tiên sử dụng, thậm chí chỉ sử dụng vắc xin Verorab, do vắc xin này được sản xuất tại Pháp, trong khi thị trường có nhiều loại vắc xin khác đã được Bộ Y tế cấp phép lưu hành trên cơ sở có đầy đủ dữ liệu chứng minh tính an toàn, hiệu quả như các loại nói trên.
Theo Cục Quản lý dược, thực tế, vừa qua một số địa phương thiếu vắc xin phòng bệnh dại còn do việc dự trù một loại vắc xin (Verorab), nên khi vắc xin này bị tạm gián đoạn nguồn cung mới chuyển sang đặt hàng vắc xin khác, nên nhà sản xuất, nhà nhập khẩu không kịp cung ứng đủ. Ngoài ra, do nhu cầu vắc xin phòng dại có xu hướng tăng cao trong thời gian gần đây, nhất là trong mùa hè nên nguồn cung chưa đáp ứng đủ. Theo ông Đỗ Văn Đông, trong tháng 4, Cục Quản lý dược nhận được thông tin tại một số đơn vị, địa phương phản ánh về việc có nguy cơ chưa cung ứng đủ vắc xin phòng bệnh dại.
Để kịp thời có nguồn cung, Cục Quản lý dược đã chủ động liên hệ các đơn vị có liên quan để tìm hiểu nguyên nhân thiếu vắc xin, số lượng vắc xin có nguy cơ bị thiếu và đề nghị các đơn vị, địa phương chủ động liên hệ với các công ty nhập khẩu, cung ứng vắc xin để liên hệ đặt hàng. Đồng thời cũng đề nghị các công ty nhập khẩu, cung ứng vắc xin Verorab, Abhayrab, Indirab, Speeda liên hệ và ưu tiên cung ứng vắc xin cho các đơn vị, địa phương có báo cáo thiếu vắc xin phòng dại.
Hà Nội có đủ tiêm
Cập nhật đến ngày 17.5, tại Trung tâm y tế dự phòng Hà Nội (70 Nguyễn Chí Thanh), hiện có vắc xin Verorab (vắc xin phòng bệnh dại của Pháp); tại phòng tiêm chủng 131 Lò Đúc của Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư: hiện vẫn còn vắc xin dại Verorab, hết vắc xin dại Abhayrab (Ấn độ). Đại diện các trung tâm này cho biết, hiện vẫn còn vắc xin dại để phục vụ người có chỉ định tiêm. Các trung tâm này cũng đã nhận được thông báo của Cục Quản lý dược và đã có các đầu mối liên hệ với nhà cung ứng để duy trì nguồn vắc xin dại.
|
LIÊN CHÂU - DUY TÍNH