Tai biến “mini”, cảnh báo đột quỵ
Cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua (TIA) là những rối loạn chức năng thần kinh do thiếu máu não cục bộ, các triệu chứng thường ngắn và không có bằng chứng của nhồi máu não.
Tai biến “mini”, cảnh báo đột quỵ
Cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua (TIA) là những rối loạn chức năng thần kinh do thiếu máu não cục bộ, các triệu chứng thường ngắn và không có bằng chứng của nhồi máu não.
TIA thường được xem như là một cơn đột quỵ nhẹ hoặc một cảnh báo đột quỵ.
Làm gì khi có dấu hiệu cơn thiếu máu não thoáng qua?
Cơn thiếu máu não thoáng qua thường ngắn ngủi, chẩn đoán TIA dựa vào bệnh sử hơn là thăm khám lâm sàng về thần kinh nói chung.
Tuy nhiên, trước một bệnh nhân TIA, thường bác sĩ cần thực hiện các thăm dò để đánh giá nguyên nhân và nguy cơ đột quỵ như: xét nghiệm kiểm tra các yếu tố nguy cơ của đột quỵ như tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường, homocysteine; soi đáy mắt để đánh giá các mạch máu nhỏ của võng mạc mắt; siêu âm động mạch cảnh xem có bị hẹp hoặc đông máu long mạch; siêu âm tim; chụp CT scan và MRI não, mạch máu; chụp động mạch xoá nền DSA.
Theo những thống kê y học nghiêm túc, khoảng 10-20% người bị TIA lần đầu sẽ bị tai biến nhồi máu não trong vòng 90 ngày tiếp theo, khoảng 30-50% người có một cơn TIA này sẽ có thể bị cơn đột quỵ trong một năm sau đó.
Thống kê cũng cho thấy khoảng 15% người bị nhồi máu não có tiền sử bị cơn thiếu máu não thoáng qua.
Do đó, nhiều bác sĩ cho rằng TIA là đột quỵ nhẹ nhưng có vai trò “cảnh báo” quan trọng cho cơn đột quỵ có thể sắp xảy ra và nhắc nhở nhiều người chủ động phòng ngừa.
Đã một lần bị đột quỵ cần lưu ý ba điều sau:
1.Tầm soát điều trị bệnh kèm:
Những căn bệnh gây nguy cơ đột quỵ gồm: tăng huyết áp cao; đái tháo đường; rối loạn mỡ máu cao; xơ vữa động mạch; tăng homocysteine.
2. Điều trị hỗ trợ:
Mục tiêu là sửa chữa bất thường và ngăn ngừa đột quỵ. Tùy nguyên nhân, có thể chỉ dùng thuốc hoặc can thiệp chuyên khoa. Hai loại thuốc thường được chỉ định là thuốc chống ngưng kết tiểu cầu và thuốc chống đông máu.
Nếu xơ vữa gây hẹp động mạch cảnh thì phẫu thuật nội mạch để lấy mảng xơ vữa động mạch. Trong trường hợp lựa chọn, có thể sử dụng cách đặt ống nong (stent) hay đặt bóng (balloon procedure) động mạch cảnh.
3. Thay đổi lối sống:
Thiếu máu não thoáng qua cũng là “gợi ý” khả năng bị đột quỵ. Đã bị TIA cần điều chỉnh lối sống lành mạnh để ngăn chặn bị tái diễn hoặc đột quỵ xảy ra. Các biện pháp gồm: không hút thuốc lá; hạn chế ăn chất béo; ăn nhiều rau quả, chất xơ; hạn chế muối ăn; hạn chế bia rượu; tăng cường dưỡng sinh, thể dục; ổn định thể trọng khoẻ mạnh.
Cơn thiếu máu não thoáng qua thường có những dấu hiệu thần kinh chừng 5-10 phút rồi tự hết không có tổn thương. Các dấu hiệu và triệu chứng này hoàn toàn giống hệt với đột quỵ nhưng mức độ nhẹ nhàng hơn như: (1) Yếu người, liệt ở mặt, tay hay chân, thường ở một bên cơ thể, (2) Líu lưỡi, nói ngọng hoặc nói khó hiểu, (3) Mù một, hai mắt hoặc nhìn đôi, (4) Chóng mặt hoặc mất thăng bằng hoặc điều phối vận động, (5) Rối loạn cảm giác. |