Bức tượng Pieta Việt Nam được Quỹ hoà bình Hàn – Việt vận động kinh phí từ người dân Hàn Quốc để đúc đồng, dự kiến đặt tượng đầu tiên ở đảo Jeju (Hàn Quốc) và nhiều nơi khác – Ảnh: Quỹ hoà bình Hàn – Việt

Tượng Pieta Việt Nam là tác phẩm được sáng tác nhằm an ủi cho linh hồn của những người mẹ đã nằm xuống và những đứa trẻ vô danh mới chào đời chưa kịp đặt tên, đã chết trong những cuộc thảm sát của quân đội Đại Hàn trong chiến tranh Việt Nam.

Đó là hình ảnh một người phụ nữ đang ôm vào lòng đứa con bé bỏng, thơ dại. Mắt khép hờ như sắp chìm vào giấc ngủ, đứa bé đang nắm tròn hai bàn tay mềm yếu và nhỏ bé hơn rất nhiều so với cái đầu của mình.

Trông không khác gì với hình ảnh của một đứa trẻ sơ sinh còn chưa kịp đặt tên. Tay mềm mại đỡ lấy đầu đứa con, vẻ mặt người phụ nữ trông vừa như yên bình lại vừa như buồn lặng. Tên chính thức của tác phẩm này là Pieta Việt Nam, tên tiếng Việt là Lời ru cuối cùng. Trong tiếng Ý, “pieta” có nghĩa là “nỗi buồn”, “bi thương”.

Tác phẩm này được Kim Seo Kyung và Kim Eun Sung phác thảo. Kim Seo Kyung và Kim Eun Sung cũng là tác giả của tượng Thiếu nữ hoà bình - tác phẩm tưởng nhớ đến những nạn nhân với tuổi thanh xuân bị giày xéo nát tan khi bị bắt làm nô lệ tình dục cho quân đội Nhật trong Thế chiến thứ hai.

Tượng Pieta có tỉ lệ chiều rộng, chiều sâu đều là 70cm, chiều cao 150cm, trọng lượng gần 150kg, đúc bằng chất liệu đồng. Chỉ riêng phần chân đá để tôn bức tượng cũng có trọng lượng xấp xỉ 450kg.

Ủy ban xúc tiến thành lập Quỹ hoà bình Hàn – Việt có kế hoạch xây dựng tượng này ở cả hai phía Hàn Quốc và Việt Nam trong năm nay, nhân dịp lễ tưởng niệm 50 năm xảy ra thảm sát thường dân trong chiến tranh Việt Nam. Hiện quỹ đang tổ chức vận động kêu gọi quyên góp từ xã hội, bao gồm cả hoạt động giáo dục hòa bình, để hỗ trợ cho việc chế tác và dựng tượng.

Qua nhiều lần sang thăm Việt Nam, được nghe những câu chuyện về rất nhiều trẻ thơ miệng còn thơm mùi sữa đã phải chết dưới tay quân đội Đại Hàn trong chiến tranh Việt Nam, đau đớn ruột gan khi tưởng tượng đến những tiếng kêu và hình ảnh kinh hoàng đó, Kim Seo Kyung – Kim Eun Sung đã quyết định thực hiện một bức điêu khắc dành cho những số phận này. Những đứa trẻ sơ sinh còn chưa kịp được đặt tên, những đứa trẻ vô danh.

Những đứa trẻ còn chưa kịp biết về một bầu trời xanh ngăn ngắt, về giọt sương trong suốt long lanh có trên thế giới này đã phải đón nhận cái chết trong súng đạn mịt mù, trong đau đớn khôn cùng với một tấm thân nhỏ bé, vô hại.

Pieta Việt Nam là giải pháp mà vợ chồng nghệ sĩ này đã lựa chọn để ủi an, cầu nguyện cho những linh hồn này và cũng là để ngân lên một khúc hát ru cuối cùng vỗ về cho linh hồn những đứa trẻ được ngủ thật sâu, thật ngoan ở một thế giới bình yên, không còn đau đớn.

Và dĩ nhiên, tác phẩm cũng truyền tải thông điệp về một lời xin lỗi, sự ăn năn hối cải chân thành đến những thường dân Việt Nam mà cho đến nay Chính phủ Hàn Quốc vẫn chưa thực hiện được.

Người phụ nữ đang ôm đứa trẻ vừa hiện thân như một người mẹ hiến tặng cho đời một sinh mệnh thiêng liêng, nhưng cuối cùng đã đánh mất đi đứa con yêu quý giữa phong ba bão táp cuộc đời, và cũng là người mẹ xả thân để cứu sống sinh linh nhỏ bé – như người mẹ ôm con vào lòng, cứu sống sinh mệnh của đứa con 6 tháng tuổi ở Đoàn Nghĩa, xã Bình Hoà, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi, Việt Nam vào tháng 12-1966.

Một tác phẩm nghệ thuật đơn lẻ sẽ không thể làm thay đổi thế giới. Thế nhưng, nhiều tác phẩm nghệ thuật cùng nhau sẽ tạo ra sức mạnh vượt qua lý tính để cảm hoá lòng người.

Tác phẩm Pieta Việt Nam được sáng tác vì một tương lai hoà bình của Việt Nam và Hàn Quốc, một lần nữa lại gọi cho chúng ta nghe tên của bao nhiêu sinh mệnh chưa kịp thốt nên lời đã bị cuốn phăng đi trong vòng xoáy tàn bạo của lịch sử.