Ngày 30-3, Thứ trưởng Bộ TN-MT Võ Tuấn Nhân chỉ đạo Tổng cục Môi trường khẩn trương phối hợp với UBND tỉnh Hậu Giang và các cơ quan liên quan kiểm tra thông tin báo Tuổi Trẻ nêu về tình hình ô nhiễm môi trường từ Nhà máy giấy Lee & Man (ảnh) đang gây nhiều lo ngại cho người dân – Ảnh: T.Trình

Chiều 30-3, trở lại khu vực thị trấn Mái Dầm, nhiều hộ dân sống gần Nhà máy giấy Lee & Man cho biết sau khi báo Tuổi Trẻ có bài phản ánh, trong chiều cùng ngày tình trạng mùi hôi và tiếng ồn đã có giảm. Tuy nhiên, nhiều người dân vẫn tỏ ra lo lắng môi trường sống sẽ xấu đi, nhất là khói, bụi than đã bám khắp nơi trong nhà họ.

Dân tiếp tục kêu cứu

Ông Huỳnh Hữu Hạnh (62 tuổi, ấp Phú Xuân, thị trấn Mái Dầm), đại diện cho nhiều hộ dân, cho hay Nhà máy Lee & Man hoạt động gây tiếng ồn và mùi hôi thúi 24/24 giờ, nhất là lúc ban đêm, bà con chịu hết xiết rồi.

“Giờ mới chạy thử mà đã như vậy, mai kia hoàn thành chạy chính thức thì chắc người dân chúng tôi sẽ khổ lắm. Nếu không khắc phục được mùi hôi thì thu hồi đất ngang nhà máy để bà con chúng tôi di dời nơi khác sản xuất và lao động kiếm sống cho gia đình” – ông Hạnh bức xúc.

“Tui nghe nói nhà máy đầu tư cả ngàn tỉ nên khó lòng mà dời đi, khó lòng mà dẹp họ. Thôi thì để người dân chúng tôi đi. Bà con ở đây đều ổn định, không ai muốn đi đâu cả. Nhưng ở đây biết đâu mang bệnh thì lúc đó có đi cũng không kịp” – ông Huỳnh Minh Thành, một hộ dân ở ấp Phú Xuân, cho biết.

Ông Tống Hoàng Khôi, chủ tịch UBND huyện Châu Thành, cho biết ngay sau khi nhận được đơn thư của người dân, UBND huyện đã có công văn gửi UBND tỉnh, Sở TN-MT tỉnh Hậu Giang, đồng thời báo cáo với tổ giám sát quá trình vận hành thử nghiệm các công trình xử lý chất thải tại Nhà máy giấy Lee & Man Việt Nam, làm việc với Công ty TNHH giấy Lee & Man Việt Nam để có giải pháp sớm khắc phục.

“Lãnh đạo huyện Châu Thành cũng đã cử một phó chủ tịch UBND huyện tham gia tổ giám sát và cũng đã nhiều lần phản ảnh với đại diện Nhà máy giấy Lee & Man rồi nhưng chưa mấy chuyển biến” – ông Khôi nói thêm.

Mùi hôi và tiếng ồn lớn

Trả lời Tuổi Trẻ xung quanh việc người dân kêu cứu vì nhà máy gây ô nhiễm, ông Lê Quốc Việt – phó giám đốc Sở TN-MT tỉnh Hậu Giang, thành viên của tổ giám sát – cho biết trước khi cho phép Công ty TNHH giấy Lee & Man vận hành thử nghiệm nhà máy giấy trở lại từ ngày 7-3, Tổng cục Môi trường (Bộ TN-MT) có thành lập tổ giám sát tại nhà máy này.

Thứ năm hằng tuần tổ giám sát này đều đi giám sát. Trong tổ giám sát còn có 3 nhóm kỹ thuật thuộc Sở TN-MT, Sở KH-CN, Ban quản lý Khu công nghiệp tỉnh Hậu Giang, mỗi nhóm cử một người đến giám sát hằng ngày tại công ty.

Ông Việt cho hay trong đánh giá tác động môi trường (ĐTM) và giấy phép xả nước thải cho phép giám sát tiếng ồn, mùi hôi, khí thải, nước thải… công ty này có lắp đặt 2 trạm quan trắc tự động, cứ 5 phút các dữ liệu được gửi về Trung tâm quan trắc môi trường của tỉnh.

Ngoài ra, công ty đang lắp thiết bị thu mẫu tự động, khi các thông số truyền về bất thường thì cơ quan chức năng sẽ kích hoạt lấy mẫu nước tự động để kiểm tra.

Công ty TNHH giấy Lee & Man, Tổng cục Môi trường, tỉnh Hậu Giang đều có thuê đơn vị độc lập để phân tích kết quả mẫu nước thải, tiếng ồn, sau đó sẽ đối chiếu kết quả.

“22 thông số nước thải cơ bản chuẩn, trong đó chỉ có thông số chất thải rắn lơ lửng là chưa chuẩn. Phía công ty cho biết do thiết bị mới lắp đặt, đang hiệu chỉnh, hiện vẫn tiếp tục theo dõi thông số này” – ông Việt cho hay.

Tại sao đã có tổ giám sát như thế mà nhiều người dân vẫn phản ảnh mùi hôi rất khó chịu từ công ty phát tán ra ảnh hưởng đến đời sống của họ? Trả lời câu hỏi này, ông Việt xác nhận đúng là còn mùi hôi, xuất phát từ khu ép bùn của công ty. Tổ giám sát đã báo cho công ty và công ty này ghi nhận, hứa khắc phục. Công ty cũng có lấy mẫu phân tích nhưng chưa báo lại kết quả.

“Sở dĩ tỉnh Hậu Giang chưa lấy mẫu mùi hôi để phân tích vì ở Hậu Giang, Cần Thơ không có đơn vị làm việc này. Sở TN-MT tỉnh Hậu Giang đã báo việc này với Tổng cục Môi trường” – ông Việt lý giải.

Về việc người dân phản ảnh khi hoạt động nhà máy gây tiếng ồn rất lớn, ông Việt cũng thừa nhận chuyện này có thật. Khi khởi động nhà máy điện, công ty vận hành thêm một máy nên tiếng ồn rất lớn; khi nhà máy điện vận hành thì tiếng ồn đo được dưới 70dB, ở ngưỡng cho phép.

“Trong ngày 30-3 ông Trần Phong, cục trưởng Cục Môi trường phía Nam, đã làm việc với công ty xung quanh việc phát tán mùi hôi và yêu cầu báo cáo cụ thể. Ông Phong cũng đã liên hệ với lãnh đạo UBND tỉnh Hậu Giang, khi công ty có báo cáo đầy đủ, yêu cầu công ty tổ chức đối thoại với người dân trong khu vực bị ảnh hưởng về việc này” – ông Việt thông tin thêm.

Bà Trần Thị Dung (thị trấn Mái Dầm, huyện Châu Thành, Hậu Giang) chứng minh trần nhà mình bám đầy bụi mà bà cho rằng từ hoạt động của Nhà máy giấy Lee & Man gần đó gây ra – Ảnh: T.Trình

Sẽ tiếp tục tăng cường giám sát

Trả lời Tuổi Trẻ, ông Lương Duy Hanh – cục trưởng Cục Kiểm soát hoạt động bảo vệ môi trường (Tổng cục Môi trường) – nói: “Chúng tôi đã đặt ra các thông số “cứng” để doanh nghiệp thực hiện bảo vệ môi trường. Ngoài ra, qua thực tế chúng tôi cũng chưa hết lo ngại, nên đã yêu cầu nhà máy phải tuân thủ thêm một số điều kiện nữa và họ cũng đã thực hiện.

Thứ nhất, đó là xây dựng hệ thống giám sát tự động gửi kết quả về cho cơ quan quản lý. Thứ hai, chúng tôi lo lắng những tác động đến sông Hậu nên đã yêu cầu họ thuê một đơn vị uy tín tiến hành lấy mẫu hằng ngày để kiểm tra.

Ban đầu mỗi ngày lấy mẫu 3 lần, sau đó mỗi tuần lấy mẫu 1 lần. Còn việc lấy mẫu định kỳ theo quy định là ba tháng 1 lần. Nhưng do chỗ này nhạy cảm nên chúng tôi đã yêu cầu lấy mẫu liên tục. Hiện chúng tôi cũng có tổ thường trực ở đấy” – ông Hanh nói.

Ông Hanh nói đã yêu cầu Nhà máy Lee & Man phải công khai tình hình tác động môi trường, tiến tới công khai số liệu lên cổng thông tin của công ty. “Nhưng điều này cần phải mất thời gian vì luật cũng không quy định. Đến giờ, tôi khẳng định quy định giám sát môi trường, ở cả trung ương và địa phương chúng tôi làm rất chặt chẽ” – ông Hanh khẳng định.