Tên lửa Falcon 9 của Hãng SpaceX được phóng từ bệ phóng 39A ở Trung tâm vũ trụ Kennedy tại Cape Canaveral, bang Florida, Mỹ ngày 19-2-2017 – Ảnh: Reuters

NASA mô tả cuộc phóng tên lửa mang hàng tiếp tế cho ISS này là sự mở đầu cho một giai đoạn mới với các hoạt động của Mỹ trong không gian.

Ngoài ý nghĩa về mặt công nghệ, “giai đoạn mới” này còn đánh dấu về sự chuyển đổi khi Chính phủ Mỹ muốn giao phó nhiều hơn nữa các hoạt động chinh phục vũ trụ cho các tập đoàn công nghệ tư nhân như SpaceX. Hiện NASA là khách hàng lớn nhất của SpaceX.

Bệ phóng lịch sử

Tên lửa Falcon 9 phóng đi từ Cape Canaveral lúc 9h39 giờ địa phương ngày 19-2. Sau khi rời khỏi bệ phóng khoảng hai phút rưỡi, tầng thứ hai của tên lửa tách khỏi tầng đầu tiên của nó.

Trong lúc tầng đầu tiên (với 9 động cơ Merlin vốn rất phức tạp và đắt tiền) quay trở lại Trái đất và tiếp đất ở vị trí chỉ cách chỗ nó phóng đi vài dặm, thì tầng thứ hai mang theo tàu vũ trụ Dragon vào quỹ đạo Trái đất tầm thấp (cách bề mặt Trái đất khoảng 400km).

Tàu Dragon mang theo khoảng 2,5 tấn đồ tiếp tế và các trang thiết bị phục vụ thí nghiệm khoa học cho các phi hành gia đang làm việc tại ISS. Đây là lần tiếp tế thứ 10 của SpaceX cho ISS.

Chỉ khoảng 8 phút sau khi được phóng lên, tầng thứ nhất của tên lửa Falcon 9 đã tiếp đất an toàn tại một khu đất của SpaceX ở thành phố Cape Canaveral, hạt Brevard, bang Florida.

Trong khi đó tàu Dragon đã đạt tới quỹ đạo mong muốn và đang từ từ tiến về phía ISS trong hai ngày tới. Dự kiến Dragon “cập cảng” ISS trong thứ tư tuần này (22-2).

Với SpaceX, cuộc phóng thành công Falcon 9 ngày 19-2 là một dấu mốc lớn với họ vì đây là lần phóng tên lửa đầu tiên của SpaceX, một công ty tư nhân, từ bệ phóng Lauch Complex 39A của NASA.

Đây là bệ phóng ghi đậm những dấu ấn lịch sử tại Trung tâm vũ trụ Kennedy của NASA, vì đó là nơi từng diễn ra các sứ mệnh chinh phục vũ trụ của tàu Apollo, trong đó có tàu vũ trụ Apollo 11 đưa những phi hành gia đầu tiên lên Mặt trăng năm 1969.

Cũng là nơi diễn ra chuyến bay đầu tiên và cũng là chuyến bay cuối cùng của tàu vũ trụ Shuttle (Con thoi).

Kể từ sứ mệnh cuối cùng của tàu vũ trụ Shuttle năm 2011, 
6 năm qua bệ phóng phức hợp 39A không chứng kiến một cuộc phóng tên lửa nào.

Tuy nhiên năm 2014 SpaceX đã ký hợp đồng thuê lại bệ phóng này với NASA để nâng cấp nhằm đáp ứng nhu cầu phóng tên lửa Falcon 9 cũng như các tên lửa Falcon Heavy sau này của SpaceX.

Theo CEO của SpaceX, ông Elon Musk, chỉnh sửa lớn nhất với bệ phóng LC-39A là những thay đổi liên quan tới hệ thống đẩy từ mặt đất. Chi phí cho sự nâng cấp này khoảng hơn 100 triệu USD.

Bùng nổ trong năm 2017

Trên thực tế SpaceX trước đó không có ý định tiến hành cuộc phóng tên lửa Falcon 9 mang theo tàu vũ trụ Dragon tại bệ phóng 39A.

Theo kế hoạch ban đầu từ năm ngoái, công ty này dự kiến phóng tàu Dragon từ một bệ phóng khác ở khu Launch Complex 40 (LC40).

Tuy nhiên sau khi xảy ra vụ nổ tên lửa tháng 9-2016 tại LC40 làm hỏng nặng cả bệ phóng lẫn một vệ tinh, gây tốn kém hàng trăm triệu USD, SpaceX buộc phải dời kế hoạch sang khu bệ phóng mới nâng cấp 39A tại Trung tâm vũ trụ Kennedy.

Trước đó, tháng 6-2015 một sự cố nổ tương tự cũng đã xảy ra chỉ vài phút sau khi tên lửa Falcon 9 được phóng lên.

Sự “lận đận” với Falcon 9 còn xảy ra ngay trong lần phóng mới nhất này, mặc dù chỉ là trục trặc nhỏ. Ban đầu kế hoạch phóng tàu Dragon được lên lịch lúc 10h01 giờ địa phương ngày 18-2, nhưng rồi vào phút chót, khi chỉ còn 13 giây nữa là tới thời điểm phóng Falcon 9, SpaceX quyết định huỷ bỏ kế hoạch và dời lại vào ngày hôm sau, 19-2.

Theo SpaceX, họ phải thay đổi vào phút chót vì vấp phải hai vấn đề với tên lửa, trong đó có một trục trặc ảnh hưởng tới phần điều chỉnh phương hướng ở tầng thứ hai của tên lửa Falcon 9.

Tuy nhiên lần phóng thành công Falcon 9 từ bệ phóng 39A có thể sẽ là tín hiệu khởi đầu cho thấy khả năng SpaceX sẽ tăng đáng kể tần suất hoạt động của tên lửa này trong năm 2017.

Chủ tịch SpaceX, bà Gwynne Shotwell, đầu tháng này cho biết hãng công nghệ của bà đang tiến tới mục tiêu trong năm 2017, cứ hai đến ba tuần một lần sẽ lại phóng tên lửa Falcon 9.