Người dân xếp hàng chờ nước bất kể ngày đêm ở TP Mandaluyong thuộc Manila – Ảnh: AFP

Từ nhiều ngày qua, những hàng dài người xếp hàng với lỉnh kỉnh những thứ có thể chứa được nước đã trở thành cảnh quen thuộc tại nhiều khu vực thuộc thủ đô Manila của Philippines. 

Pasig và Mandaluyong, 2 trong 16 đô thị của vùng đô thị Manila, đang tính đến chuyện tuyên bố “tình trạng thiên tai” để kích hoạt ngân sách khẩn cấp, mua thêm nước, xe tải và nhiều thứ khác.

Philippines: Thiếu nước do thiên tai hay nhân tai?

Việc gián đoạn cấp nước ban đầu chỉ kéo dài khoảng 12 giờ và ảnh hưởng vài chục phường đã nhanh chóng lan sang những khu vực khác, bao gồm thành phố chính Manila và Quezon – thành phố lớn nhất, đông dân nhất trong vùng đô thị Manila.

Viện Thận và cấy ghép quốc gia – một bệnh viện công thuộc chính phủ ở phía bắc Manila – đã buộc phải ngừng cung cấp nước cho các phòng bệnh để có thể tiếp tục sử dụng 70 máy lọc máu. Một bệnh viện công khác ở Pasig cũng hủy và bỏ qua một nửa quy trình phẫu thuật vì bể chứa nước đã trơ đáy, theo báo Straits Times của Singapore.

Các vòi nước đang cạn dần vì Manila Water – nơi cung cấp nước cho một nửa khu vực thuộc vùng đô thị Manila – không có đủ nguồn nước để lấy trước nhu cầu ngày càng tăng. Để phục vụ hàng triệu khách hàng, Manila Water lấy 1,6 tỉ lít nước mỗi ngày từ đập Angat ở tỉnh Bulacan, phía bắc Manila.

Tuy nhiên, tình trạng dân số tăng nhanh không kiểm soát tại các khu vực mà công ty trúng thầu đã đẩy nhu cầu xài nước lên tới 1,75 tỉ lít mỗi ngày, buộc công ty phải lấy nước từ đập La Mesa để bù đắp thiếu hụt. Một đợt hạn hán gần đây đã khiến mực nước tại La Mesa xuống thấp nhất trong vòng 21 năm qua. Để đối phó, Manila Water tuyên bố gián đoạn cấp nước từ tuần trước và bắt đầu tích trữ.

“Người dân không chỉ khát nước, họ còn khát sự thật” – thượng nghị sĩ Grace Poe nhấn mạnh. Một cuộc điều tra của Thượng viện Philippines đã được tiến hành, xem liệu nhân tai (dân số tăng nhanh) hay thiên tai (hiện tượng El Nino) đã gây ra tình trạng nghiêm trọng nhất kể từ khi Philippines tư nhân hoá ngành cấp nước năm 1997.

Hai nhà sư ở tỉnh Koh Kong của Campuchia lấy nước từ giếng sắp cạn – Ảnh chụp màn hình Phnom Penh Post

Campuchia: nước nhiều nhưng chẳng uống được

“Nước rất nhiều, nhưng là nước biển, mặn và chẳng thể uống được. Koh Kong đang thiếu nước uống. Chúng ta phải tìm cách đưa nước từ Thái Lan về để người dân sử dụng trong lúc chờ mưa đến” – Thủ tướng Campuchia Hun Sen chỉ đạo hôm 14-3, đề cập đến thực tế đang xảy ra ở một nửa tỉnh Koh Kong của Campuchia, giáp vịnh Thái Lan. “Nước trong hồ chứa bây giờ chỉ còn đủ xài trong một tháng” – ông Hun Sen nói.

Việc thiếu nước không phải là chuyện mới mẻ với người dân ở Koh Kong. Họ đã chi rất nhiều tiền để “nhập khẩu” nước sạch từ tỉnh Trat nhằm sử dụng hằng ngày trong mùa khô mỗi năm, từ tháng 3 đến tháng 5. 

Các khu vực ven biển của Campuchia thường đón mưa sớm hơn những nơi khác. Tuy nhiên, năm nay dường như biến đổi khí hậu đã làm mưa đến trễ, cộng thêm hiện tượng El Nino đẩy nền nhiệt lên cao đã khiến tình hình thiếu nước nghiêm trọng hơn, buộc ông Hun Sen phải vào cuộc chỉ đạo.

Trong tương lai gần, việc mưa được dự báo không xuất hiện đến tháng 6, trong lúc nhiệt độ có thể nhảy vọt từ 40 đến 42 độ C tại phía bắc vùng đồng bằng trung tâm và khu vực cao nguyên phía bắc sẽ là bài kiểm tra cho chiến lược đào giếng của ông Hun Sen.