Ung thư đại trực tràng phổ biến nhưng có đáng sợ?

Ung thư đại trực tràng hiện là loại ung thư phổ biến, xếp thứ 5 trong số những bệnh ung thư thường gặp ở cả nam và nữ. Ung thư đại trực tràng liệu có đáng sợ? Nhận biết và phòng ngừa bệnh thế nào?

Những người bị viêm loét đại trực tràng, có polyp đại trực tràng có nguy cơ cao tiến triển ung thư ẢNH: BVCC

Diễn viên hài Anh Vũ vừa qua đời tại Mỹ. Diễn viên này đã được phát hiện và điều trị ung thư đại trực tràng nhiều năm qua. Trước đó, sự ra đi của ca sĩ Trần Lập do ung thư đại trực tràng cũng khiến nhiều người hâm mộ bàng hoàng. Tuy nhiên, bệnh này có thể được phát hiện sớm và phòng ngừa.

Những nguy cơ bệnh cao

Ung thư đại trực tràng hiện được đánh giá là loại ung thư phổ biến, xếp thứ 5 trong số những ung thư thường gặp ở cả nam và nữ.

Theo Tổ chức Ung thư toàn cầu (GLOBOCAN), ước tính năm 2018 Việt Nam có hơn 14.000 người mắc mới ung thư đại trực tràng và hơn 7.000 trường hợp tử vong vì bệnh này.

Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Phú Hữu, Khoa Ngoại tiêu hoá, Bệnh viện Bình Dân (TP.HCM): Đại trực tràng (còn gọi là ruột già) là đoạn cuối cùng của ống tiêu hóa, hình chữ U ngược. Dài khoảng 1,5 – 2 mét, phía trên nối với hồi tràng qua lỗ hồi manh tràng có van hồi manh tràng, phía dưới tiếp giáp với ống hậu môn.

Nhiệm vụ của đại trực tràng là tiếp nhận các thức ăn không tiêu hoá được, một số vi khuẩn ở ruột già có thể sản xuất các vitamin cho cơ thể, hấp thụ nước và tạo nên phân để thải ra ngoài.

“Hiện nay, chúng ta chưa biết nguyên nhân chính xác gây nên ung thư đại trực tràng”, bác sĩ Hữu nói. Tuy nhiên, bác sĩ Hữu cho biết, nhiều nghiên cứu đã tìm hiểu có những yếu tố khiến người có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư đại trực tràng như sau.

Ung thư đại trực tràng phổ biến nhưng có đáng sợ? - ảnh 2

Ung thư đại trực tràng sớm với các polyp trong đại trực tràng BVCC

Các polyp đại trực tràng: Các polyp mọc trên thành bên trong của đại tràng hoặc trực tràng và thường gặp ở người trên 50 tuổi. Hầu hết các polyp là lành tính (không phải ung thư) nhưng một số polyp (u tuyến) có thể trở thành ung thư.

Viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn: Một người đã bị một bệnh lý gây ra viêm đại tràng (như viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn) trong nhiều năm sẽ có nguy cơ ung thư đại trực tràng tăng cao.

Tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư đại trực tràng: Nếu trong gia đình có người mắc ung thư đại trực tràng thì những người có mối quan hệ huyết thống gần nhất có nhiều khả năng mắc bệnh hơn những người khác.

Đặc biệt, người mắc bệnh ung thư khi còn trẻ thì tỉ lệ người thân mắc bệnh càng cao.

Các yếu tố lối sống: Những người hút thuốc lá, hoặc dùng một chế độ ăn nhiều thịt đỏ hoặc đồ chế biến sẵn, ít chất xơ có nguy cơ cao bị ung thư đại trực tràng.

Tuổi trên 50: Ung thư đại trực tràng có nhiều khả năng xảy ra đối với những người lớn tuổi. Hơn 90% số người mắc bệnh này được chẩn đoán sau tuổi 50 và lớn hơn.

Dấu hiệu nghi ung thư đại trực tràng

“Ở giai đoạn đầu, người bệnh ung thư đại trực tràng, có thể hoàn toàn không có triệu chứng gì. Đến lúc khối ung thư phát triển, bệnh nhân mới có thể có một hay nhiều triệu chứng xuất hiện”, bác sĩ Hữu cho biết.

Theo bác sĩ Hữu, bệnh ung thư đại trực tràng có các dấu hiệu sau: Hoạt động ruột thay đổi liên tục (tiêu chảy hoặc táo bón); trong ruột khó chịu, không thoải mái; trong phân có máu (màu đỏ tươi hoặc sẫm màu); phân nhỏ hơn so với bình thường; thường xuyên thấy đau hoặc co thắt ruột do đầy hơi, hoặc cảm giác đầy bụng hoặc chướng bụng; giảm cân không rõ lý do, cơ thể mệt mỏi.

Phòng bệnh như thế nào?

Bác sĩ Hữu cho biết bệnh ung thư đại trực tràng có thể được phòng ngừa nếu mọi người có lối sống và chế độ ăn lành mạnh.

Theo đó, bác sĩ Hữu khuyến cáo, để phòng ngừa bệnh, người dân nên: Giảm phần calo chất béo trong bữa ăn từ 40% xuống còn 25-30%; tăng cường hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt vào bữa ăn hằng ngày; hạn chế thức ăn muối, lên men, xông khói, sấy khô (cá khô, xì dầu, thịt ám khói…).

Nên tránh những chất gây đột biến gen trong thức ăn như thuốc trừ sâu, diệt cỏ, thuốc kích thích tăng trọng.

Bên cạnh đó, lối sống không lạm dụng rượu, bia và các chất lên men rượu khác cũng góp phần giảm nguy cơ mắc bệnh.

Đặc biệt, những người sau 50 tuổi nên xét nghiệm máu trong phân, soi trực tràng, đại tràng 3-5 năm một lần để phát hiện và điều trị sớm các bất thường.

Những người có nguy cơ cao, có tiền sử gia đình bị ung thư và cắt polyp đại trực tràng nên nội soi đại trực tràng tầm soát định kỳ.

NGUYÊN MI