Sáng 27.9 (giờ Việt Nam), phi thuyền Thử nghiệm chuyển hướng tiểu hành tinh đôi (DART, từ viết tắt này còn có thể được hiểu theo nghĩa “chiếc phi tiêu”) của NASA đâm vào tiểu hành tinh Dimorphos trong cuộc thử nghiệm sứ mệnh giải cứu thế giới khỏi những mối đe dọa từ các vật thể ngoài vũ trụ.

Tiểu hành tinh Didymos (lớn), Dimorphos và vật chất văng ra từ cú đâm của phi thuyền DART  REUTERS

Trước vụ va chạm, Dimorphos hoàn tất mỗi vòng quay quanh tiểu hành tinh “mẹ” của nó tên là Didymos với thời gian là 11 giờ 55 phút. Tuy nhiên, thử nghiệm của NASA đã khiến cho Dimorphos chuyển động nhanh hơn, rút ngắn thời gian hoàn thành quỹ đạo nêu trên còn 11 giờ 23 phút, CNN ngày 12.10 dẫn báo cáo kết quả của NASA. Trước đó, các nhà thiên văn học dự kiến chỉ cần rút ngắn thời gian quỹ đạo khoảng 10 phút là đã thành công.

Tiểu hành tinh Dimorphos có đường kính khoảng 160 m và nặng 5 triệu tấn. Didymos có kích thước lớn hơn Dimorphos 5 lần. Phi thuyền có kích thước chỉ bằng chiếc máy bán hàng tự động và nặng khoảng 570 kg.

Các nhà khoa học NASA cũng cho biết tiểu hành tinh Dimorphos đã tiến gần hơn về phía Didymos vài chục mét. “Đây là thời khắc bước ngoặt cho hệ thống phòng thủ hành tinh và là thời khắc bước ngoặt cho nhân loại. Nó giống như một kịch bản phim, nhưng đây không phải là Hollywood”, Giám đốc NASA Bill Nelson nói với các phóng viên.

Vệt trắng là vật chất từ Dimorphos để lại sau cú đâm của phi thuyền DART  REUTERS

Giám đốc đơn vị khoa học hành tinh của NASA Lori Glaze nói rằng kết quả này “chứng minh chúng ta có khả năng làm chệch hướng một tiểu hành tinh nguy hiểm tiềm tàng với kích thước như vậy”, nếu nó được phát hiện đủ sớm. “Chìa khóa là phát hiện sớm”, bà Glaze nói.

Ông Tom Statler, nhà khoa học thuộc chương trình DART của NASA, cho hay vụ va chạm còn khiến Dimorphos nghiêng một chút nhưng cần quan sát thêm để xác minh điều này.

VI TRÂN

TNO