Tàu không gian Artemis đầu tiên được đặt trên bệ phóng tại Trung tâm Vũ trụ Kennedy ở Cape Canaveral, Florida, Mỹ vào ngày 23- 8, trước khi phóng theo lịch trình vào ngày 29-8 – Ảnh: GETTY

Theo thông tin từ NASA, nhiệm vụ của Artemis I là thu thập và cung cấp nền tảng cho hoạt động khám phá không gian của con người, đồng thời chứng minh cam kết và khả năng của NASA trong việc đảm bảo sự tồn tại của con người trên Mặt trăng và hơn thế nữa.

Một trong những thí nghiệm trên tàu Artemis I là xem nấm men phản ứng như thế nào với bức xạ vũ trụ.

Nấm men là loại vi sinh vật đơn bào rất phổ biến nhờ tính ứng dụng rất cao trong đời sống của con người. Có hàng nghìn loài nấm men được khoa học ghi nhận. Trong đó, phổ biến nhất là loại Saccharomyces cerevisiae, được dùng để sản xuất rượu vang, bánh mì và bia từ hàng nghìn năm trước.

Nấm men cũng được dùng trong nghiên cứu khoa học, sinh học, di truyền, và tế bào sinh học.

Bộ gene của nấm men có nhiều đặc điểm gần giống với bộ gene của con người. Các thí nghiệm sẽ kiểm tra giới hạn sống sót của con người trong không gian, nơi bức xạ vũ trụ gấp 20 đến 50 lần bức xạ trên Trái đất.

Bức xạ trong không gian tiềm ẩn nguy cơ gây tử vong cho con người. Các nhiệm vụ đến Mặt trăng và sao Hỏa trong tương lai buộc các phi hành gia phải tiếp xúc với bức xạ không gian trong nhiều tháng, thậm chí nhiều năm.

Mặc dù mục đích của thí nghiệm nấm men trong không gian là để khám phá điều chế thuốc và các liệu pháp khác liên quan đến bức xạ, nhưng kết quả của nó sẽ là tiền đề nghiên cứu cách giúp các phi hành gia đến được sao Hỏa một cách an toàn – Ảnh: NASA

Để kiểm tra xem các sinh vật sống như thế nào khi chịu được nguy hiểm như vậy, “một chiếc hộp” có kích thước bằng hộp giày được gọi là BioSentinel sẽ được phóng ra từ tên lửa, bay qua Mặt trăng và đi vào quỹ đạo từ sáu đến chín tháng xung quanh Mặt trời. Trên tàu sẽ là những mẫu men siêu nhỏ, sẽ thường xuyên tiếp xúc với sự tấn công dữ dội của các tia vũ trụ năng lượng cao và các hạt Mặt trời.

Một số thiết bị trên BioSentinel sẽ đo cường độ bức xạ, trong khi những thiết bị nhỏ hơn là thẻ microfluidics sẽ theo dõi sự phát triển của nấm men, gửi dữ liệu trở lại Trái đất.

“Đây là một sứ mệnh thực sự quan trọng. Nó sẽ thực hiện những gì chưa hoàn thành và học hỏi những gì chưa được biết”, Giám đốc nhiệm vụ của Artemis I Mike Sarafin cho biết trong một tuyên bố trên trang web của NASA.

Hầu hết các nghiên cứu về nấm men trước đây đều được thực hiện trên Trái đất, bằng cách đặt chúng trong môi trường mô phỏng vũ trụ. Bởi thế, Artemis I sẽ cho phép các nhà khoa học nghiên cứu cách bức xạ vũ trụ ảnh hưởng đến các sinh vật trong không gian.

Vì thế, tác động của bức xạ vũ trụ lên nấm men có thể đem đến những khám phá đột phá trong điều trị ung thư và bảo vệ chống phơi nhiễm bức xạ cho các phi hành gia trong các nhiệm vụ du hành vào vũ trụ tương lai, cụ thể là mục tiêu đưa con người lên sao Hỏa.

Artemis I là nhiệm vụ đầu tiên trong bốn nhiệm vụ của Artemis. Chuyến bay thứ hai của Artemis được lên kế hoạch vào năm 2023. Một phi hành đoàn sẽ lên tàu vũ trụ đó với nhiệm vụ kiểm tra các hệ thống quan trọng của Orion với con người trên tàu.

Trong các sứ mệnh Artemis trong tương lai, NASA cho biết kế hoạch đưa người phụ nữ đầu tiên và người da màu đầu tiên lên Mặt trăng.

Vào ngày 29-8, tàu vũ trụ Orion sẽ phóng từ Trung tâm Vũ trụ Kennedy ở Cape Canaveral (Florida, MM) trong một sứ mệnh có thể kéo dài sáu tuần.

Việc phóng Artemis I sẽ được phát trực tiếp trên kênh YouTube của NASA.