Trong nhiều năm, ai cũng biết con người đã tiêu diệt hàng trăm chủng loài động thực vật và đẩy nhiều chủng loài khác đến bờ vực tuyệt chủng do hoạt động săn bắn, gây ô nhiễm, xâm hại môi trường…

Theo nghiên cứu mới nhất đăng trên tạp chí khoa học Proceedings của Viện hàn lâm Khoa học quốc gia Mỹ (PNAS), tốc độ tuyệt chủng trên Trái đất hoá ra nhanh hơn nhiều so với mọi dự báo, nhất là trong vài thập niên gần đây.

Giáo sư Gerardo Ceballos González (Mexico), một trong các tác giả của nghiên cứu, cho biết khoảng 173 chũng loài đã biến mất trong giai đoạn ngắn từ năm 2001 đến 2014.

“173 chủng loài tức là tốc độ tuyệt chủng nhanh hơn 25 lần so với điều kiện tiến hoá bình thường của tự nhiên. Còn nếu tính trong 100 năm qua, hơn 400 loài động vật có xương sống đã biến mất (do con người),trong khi bình thường thì quá trình này phải mất 10.000 năm”, giáo sư Gerardo bổ sung.

Trong lịch sử, Trái đất từng trải qua 5 sự kiện tuyệt chủng hàng loạt, tiêu diệt khoảng 70-95% chủng loài thực vật, động vật và vi sinh vật từng tồn tại. Đợt tuyệt chủng gần nhất xảy ra cách đây 66 triệu năm, là lúc khủng long biến mất.

Năm lần đại tuyệt chủng trước đều do các thảm hoạ tự nhiên, như núi lửa phun, thiên thạch đâm vào Trái đất, riêng lần thứ 6 đang diễn ra thủ phạm lại là con người.

“Đó hoàn toàn là lỗi của chúng ta”, giáo sư Gerardo nhấn mạnh.

Sự sống trên Trái đất có thể tự hồi phục sau mỗi giai đoạn đại tuyệt chủng, nhưng phải mất nhiều triệu năm. Con người may mắn tiến hoá trong một giai đoạn sinh học rất đa dạng, nhưng lại huỷ diệt chính thế giới sinh ra mình.

Nhóm nghiên cứu của PNAS ghi nhận nhiều loài có nguy cơ tuyệt chủng tập trung chủ yếu ở các khu vực đang bị bàn tay con người tác động mạnh. Khi một loài biến mất, hệ sinh thái sẽ đổ vỡ dẫn đến cái chết nhanh hơn của các loài khác.

Liên Hiệp Quốc dự kiến sẽ nhóm họp trong năm nay để bàn về cuộc khủng hoảng đa dạng sinh học này, tuy nhiên kết quả là điều khó nói vì thế giới đã nhiều lần thất bại trong việc hoàn thành các mục tiêu mình tự đề ra.