Chúa nhật XXXI TN – C: Mỗi ngày một cao hơn
Cuộc gặp gỡ giữa Đức Giêsu và người lùn Giakêu mời gọi chúng ta suy nghĩ về chiều cao của con người mình: chiều cao thể xác và tâm linh. Hy vọng cuộc gặp gỡ với Đức Giêsu giúp ta đổi mới được con người mình để có thể cao hơn.
Mỗi ngày một cao hơn
Lời mở
Cuộc gặp gỡ giữa Đức Giêsu và người lùn Giakêu mời gọi chúng ta suy nghĩ về chiều cao của con người mình: chiều cao thể xác và tâm linh. Rồi như Giakêu đã trèo lên cây sung, vượt qua khuyết điểm thể xác để nhìn được Đức Giêsu, và sau cuộc gặp gỡ với Người, ông tìm lại được chiều cao tinh thần của mình. Chúng ta cũng đang được mời gọi để khám phá ra những khuyết điểm đang làm ta thấp bé trước mặt Chúa và anh chị em. Hy vọng cuộc gặp gỡ với Đức Giêsu giúp ta đổi mới được con người mình để có thể cao hơn.
1. Chiều cao thật sự của con người bao gồm cả thể xác và tâm linh. Thế hệ thanh niên thời nay có thân hình cao hơn trước và càng ngày càng cao nhờ được ăn uống đầy đủ, sống thoải mái bình an hơn thế hệ cha anh họ trước kia. Theo điều tra của Y khoa Việt Nam, chiều cao trung bình hiện nay của nam giới Việt Nam là 1,65m và nữ giới là 1,55m (x. ykhoa.net). Nhiều thanh niên thiếu nữ mơ ước mình sẽ cao 1,8m, 1,7m như các cô người mẫu Á Châu hay quốc tế. Nhưng thực tế họ lại làm cho mình không cao thêm do không biết ăn uống, vận động và sống trong môi trường thích hợp.
Chúng ta biết rằng con người cao được là nhờ tuyến yên ở não tiết ra hormone tăng trưởng và khi đến tuổi trưởng thành, nam khoảng 25 tuổi, nữ khoảng 22-23 tuổi, thì hormone này ít hẳn đi, các mô sụn lúc đó hoá thành xương, chiều cao ngừng phát triển. Nhiều người ăn không đủ chất dinh dưỡng như không chịu ăn cá, tôm, đồ biển, rau xanh nên thiếu chất calcium là thành phần cấu tạo chính của xương. Có người lại hoàn toàn tránh nắng, sợ đen làn da, nhưng ta biết ánh sáng mặt trời tác động vào da để tạo thành vitamin D, vitamin này lại tác động vào quá trình chuyển hoá calcium có sẵn trong máu vào xương tạo nên chiều cao cho con người. Vài chỉ dẫn sơ sài về y học này phải chú ý đến nhiều yếu tố nhắc nhở ta muốn phát triển chiều cao thể xác.
Tuy nhiên, chiều cao tinh thần của con người còn quan trọng hơn nhiều và cũng đòi ta phải cẩn thận trong việc thu nhận lương thực tinh thần và sống trong ánh sáng của Đức Kitô. Của ăn tinh thần là những kiến thức thu nhận qua giờ học hành, qua sách báo, phim ảnh và nhất là Lời Chúa. Nhiều bạn thanh niên thu nhận vào mình thật nhiều của ăn độc hại như các phim ảnh đồi truỵ, ma quái, bạo lực khiến cho tinh thần của mình bị nhiễm độc. Có người lại chỉ biết nghiên cứu về chuyên môn của mình như ăn mãi một món. Họ học rất giỏi về Anh văn, vi tính hay một môn khoa học nào đó, nhưng lại không học hỏi, đọc thêm sách báo để có được sự phát triển toàn vẹn về nhân bản, tri thức, tu đức và mục vụ tông đồ. Thiên Chúa là ánh sáng, Ngài sẽ chuyển hoá những gì tốt đẹp chúng ta thu nhận được từ kho tàng văn minh của loài người thành chất liệu giúp ta phát triển chiều cao tinh thần.
Như thế, để phát triển con người toàn vẹn chúng ta cần để ý đến chiều cao của mình, nhất là chiều cao tâm linh, vì chính tinh thần định hình cho vật chất là phần thay đổi không ngừng trong con người chúng ta.
2. Phát triển chiều cao thật sự của con người
Sau khi hiểu rõ những yếu tố hình thành nên chiều cao của con người, chúng ta sẽ tìm hiểu cần phải làm gì để cho mình cao hơn qua cuộc gặp gỡ giữa Đức Giêsu và ông Giakêu.
2.1. Con người thật của Giakêu
Giakêu là một con người thấp bé cả về thể xác lẫn tâm linh. Ông là trưởng phòng quan thuế của Giêrikhô, là một người giàu bất chính vì ông cộng tác với quân xâm lăng Rôma bóc lột đồng bào. Tội lỗi đè nặng lên con người ông, nên ông trở thành một người thấp hèn trước mặt đồng bào và cả trước mặt Thiên Chúa.
Tuy nhiên, ông không để cho các tự ti mặc cảm về sự thấp bé này làm cho mình bất động. Ông không muốn chỉ đứng sau để nhìn những cái lưng của người khác hay đứng ở dưới thấp để nhìn những bàn chân đen bẩn của người đời. Ông không muốn bất kỳ ai che khuất tầm nhìn của mình hướng về Đức Giêsu. Ông đã nghe người ta đồn thổi về Giêsu nên muốn tận mắt nhìn thấy Người.
Ông đã hành động một cách độc đáo bất chấp dư luận. Thời đó cũng như thời nay, việc trèo lên cây để xem một sự kiện nào đó là chuyện của bọn con nít hay của người ít học. Thế nhưng, vì Giêsu, ông đã quên mình là một người lớn, một người giàu sang, một người có học để trèo lên cây sung. Giakêu đã vượt qua sự thấp bé về thể xác của mình. Một sức mạnh huyền bí đã thôi thúc ông hành động như thế để nhìn cho bằng được Giêsu. Và sự cố gắng này đã được tưởng thưởng.
2.2. Đối lại với con người thấp bé của Giakêu ở trên cây cao lại là con người cao cả của Đức Giêsu ở dưới thấp. Trong cái nhìn vĩnh cửu của Thiên Chúa, Đức Giêsu thấy rõ con người Giakêu và tâm hồn mỗi người chúng ta nên Người đã chủ động chọn con đường Giakêu có mặt để ngước nhìn lên và gọi đúng tên ông.
Thiên Chúa lúc nào cũng có mặt ở khắp mọi nơi nên chẳng có gì là vô tình, bất ngờ cả. Chỉ có con người mới vắng mặt vì quay lưng lại với Thiên Chúa. Chỉ có con người đôi lúc tò mò muốn xem mặt Ngài nên mới tưởng rằng mình chạy tới trước đợi Ngài như Giakêu. Chỉ có con người mới tưởng mình cao hơn Thiên Chúa một cái đầu khi ngồi vắt vẻo trên những cành cây của vật chất, chứ không ngờ rằng Ngài đã dựng nên tất cả và ban cho con người tất cả để chúng giúp họ nhận ra Ngài.
Con người chúng ta rất ít khi nhận ra thân phận thấp bé của mình, ít muốn trèo cao hơn để nhìn rõ mặt Giêsu, vị Thiên Chúa cao cả đang ở giữa đám đông loài người, như Giakêu. Tuy nhiên, Thiên Chúa lúc nào cũng khoan dung và chờ đợi như bài sách Khôn Ngoan hôm nay nhắc nhở: “Chúa thương xót mọi loài vì Chúa có thể tác tạo mọi sự và nhắm mắt làm ngơ trước tội lỗi loài người để họ ăn năn sám hối” (Kn 11,23).
Giakêu đã chơi đẹp đối với Đức Giêsu khi ông hành động như một đứa con nít thì Đức Giêsu lại chơi đẹp hơn ông khi giúp cho ông phát triển chiều cao tâm linh thật sự của con người. Người chơi đẹp hơn vì đang khi ông chỉ muốn nhìn mặt Người một chút thì Người lại xin trọ tại nhà ông để ông tha hồ nhìn ngắm, ăn uống và kết hợp với Người. Trong khi mọi người đồng hương xa lánh vì cho ông là kẻ thấp hèn, tội lỗi thì Đức Giêsu lại gần gũi ông, lại nâng cao tâm hồn ông để ông được tôn trọng như là “con cháu thật sự của Abraham”. Tình yêu và sức mạnh của Đức Giêsu giúp ông phát triển chiều cao tinh thần: trước đây ông muốn vơ vét thật nhiều tiền của cho mình, bây giờ ông lại quảng đại cho đi cả nửa phần gia sản. Trước đây ông đã gian dối, bóc lột người, bây giờ ông lại xin đền bù cho người bị thiệt hại gấp bốn, hơn cả mức luật pháp đòi hỏi. Ông không còn thấp bé trước mặt Thiên Chúa và cả con người.
Kết luận
Kinh nghiệm của Giakêu về chiều cao của thể xác và tinh thần trong cuộc gặp gỡ với Đức Giêsu cũng mời gọi chúng ta hãy vươn cao hơn mỗi ngày một chút và hãy chơi đẹp với Giêsu trong sự cố gắng vươn cao này.
Chúng ta sẽ dùng tất cả những phương tiện, tài năng, sức khoẻ, tiền bạc, thời giờ như cành cây Chúa ban cho Giakêu để trèo lên cao hơn, không phải để tự mãn cao hơn người khác, nhưng chỉ vì muốn nhìn rõ mặt Giêsu đang ẩn khuất trong đám đông nào đó quanh ta. Chính lúc ấy Giêsu sẽ gọi tên ta, đến trọ trong tâm hồn ta để ban ơn cứu độ cho ta. Lúc ấy ta sẽ cảm nghiệm được tình yêu và hạnh phúc tuyệt vời của Người vì Người đã nâng ta lên cao để là con Thiên Chúa như Người.