Chúa Nhật II Mùa Chay A 2023: Mở ra với siêu việt

Chúa Nhật II Mùa Chay A 2023

Mở ra với siêu việt

Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Sơn, HKK

Lời mở

Các bài Thánh Kinh của Chúa Nhật tuần II Mùa Chay luôn giới thiệu với ta cuộc hành trình đức tin của tổ phụ Abraham và cuộc biến hình trên núi của Đức Giêsu, để nhắc nhở ta về đặc tính “mở ra với siêu việt”. Đây là một đặc tính căn bản của con người được Giáo hội Công giáo nói đến trong số 130 của cuốn Học thuyết Xã hội Công giáo và số 53 của cuốn Docat, nhưng ít được ta quan tâm. Chính đặc tính này tạo nên nét đẹp của đức tin Công giáo và biến đổi đời sống ta trở thành kỳ diệu phi thường. Vì thế, ta dành ít phút để tìm hiểu về điều đó.

1. Sống trong một thế giới đóng kín vì ô nhiễm

Chúng ta đang sống trong một thế giới văn minh. Rất nhiều phát minh sáng tạo của khoa học kỹ thuật đã và đang giúp cho đời sống con người được an lành, hạnh phúc và phát triển phong phú. Con người vượt qua các thời kỳ ăn lông ở lỗ, ăn đói mặc rách, ăn no mặc ấm để tiến tới thời kỳ ăn ngon mặc đẹp, ở trong những căn hộ đầy đủ tiện nghi. Con người không còn phải sợ thú dữ, mưa gió, sấm sét hay những thần linh tưởng tượng đe doạ sự sống. Con người có thể đi du lịch hầu như bất cứ nơi nào trên trái đất và ra cả ngoài không gian.

Tuy nhiên khi con người càng tập trung mọi sự vào mình, coi mình là trung tâm và cùng đích của mọi hoạt động, thì con người hình như càng lệ thuộc vào vật chất và những phương tiện khoa học kỹ thuật, càng bị đóng kín vào không gian và thời gian. Con người càng cảm thấy mình nô lệ cho những thứ đó. Ví dụ khi ta đánh mất cái điện thoại thông minh hay hư hỏng cái máy vi tính để ở bàn làm việc là ta cảm thấy mình bó tay, không còn liên lạc được với ai, không còn nhớ được việc gì. Hay khi bị hư chiếc xe máy, xe hơi là ta cảm thấy mình bị bó chân, không thể đi đâu được. Bị cúp điện, cúp nước là ta cảm thấy như sống trong địa ngục vì không chạy được máy điều hoà không khí, không được tắm rửa cho sạch sẽ, không xem được các chương trình giải trí mình ưa thích…

Có nhiều người đã nhận ra sự lệ thuộc quá đáng vào vật chất và khoa học kỹ thuật này nên muốn tìm về đời sống tự nhiên ở các vùng đất hoang sơ để hưởng được gió mát, trăng thanh, đốt lửa sưởi ấm, nướng khoai nướng cá, tắm suối tắm sông, đi bộ cho khoẻ đôi chân, thở hít không khí trong lành. Gắn bó với thiên nhiên để cho tầm mắt không bị che chắn bởi những bức tường trong căn hộ nhỏ hẹp nơi đô thị, nhưng phóng đi thật xa theo biển rộng, sông dài, núi cao, rừng thẳm cho tinh thần phóng khoáng, vô tư.

Hơn nữa, nhiều người không hề nghĩ rằng mình có tinh thần và tinh thần mình đang bị đóng kín, bị giam hãm mất tự do, bị nô lệ bởi những hệ tư tưởng sai lầm, những chủ nghĩa hẹp hòi, cố chấp. Tinh thần của họ bị chi phối, bị bôi bẩn bởi những sách báo, phim ảnh, các mạng xã hội trên internet, các kênh thông tin của chính quyền, các mối tương quan với bạn bè, khiến họ không thể mở ra cho những gì cao thượng, trong sáng, tích cực mà chỉ nghĩ đến những chuyện dâm đãng, bạo lực, hão huyền.

Tuy nhiên, chúng ta biết rằng mình không thể chỉ chọn đời sống dân dã đơn giản hay đời sống đô thị văn minh, nhưng cần phải biết thích nghi và phối hợp hài hoà cả hai trong bất cứ hoàn cảnh nào của đời sống. Việc đóng kín bị lệ thuộc hay phóng khoáng tự do hệ tại ở việc chúng ta có biết giữ tinh thần của mình mở ra với siêu việt và hướng tới vô biên hay chỉ bó chặt vào vật chất, không gian và thời gian.

Khi đóng kín vào chính mình như một thụ tạo đầy tham vọng và dục vọng, đóng kín vào vật chất vô hồn để bị lệ thuộc vào không gian và thời gian là con người thấy mình bị nô lệ cho đủ thứ nghiện ngập, mỗi ngày một tàn tạ, già yếu, tật bệnh và tận cùng bằng cái chết. Đây là hậu quả đau thương của cuộc sống đóng kín với Thiên Chúa, với tha nhân, với vạn vật và với chính mình.

2. Mở ra với siêu việt

Trong Mùa Chay, Giáo Hội nhắc nhở ta rằng: “Mở ra với siêu việt là đặc tính của con người: con người mở ra với Đấng vô biên cũng như với mọi thụ tạo. Nhờ tinh thần, với trí khôn và ý chí, con người không bị giới hạn bởi vật chất, không gian, thời gian, có thể nâng mình lên trên mọi thụ tạo và cả chính mình để tiếp xúc được với Đấng siêu việt là Thiên Chúa” (Học thuyết Xã hội Công giáo, số 130; Docat, câu 53). Chính nhờ cuộc tiếp xúc này, con người nối kết được với nguồn sống phi thường, nguồn hạnh phúc vô biên, nguồn chân thiện mỹ vĩnh hằng để phát huy những khả năng vô tận, vì con người được dựng nên theo hình ảnh của Thiên Chúa và giống như Thiên Chúa.

Ông Abraham trong Bài đọc I (x. St 12,1-4) là hình ảnh của con người biết mở ra cho Đấng siêu việt. Ông bỏ các thần linh, ngẫu tượng của dân tộc để dấn thân vào cuộc hành trình đức tin, tới một vùng đất xa lạ theo lệnh của Thiên Chúa. Chính nhờ lòng tin này, ông đã trở thành người cha của một dân tộc đông đúc luôn mở rộng tâm hồn cho Đấng vô biên.

Đấng đó “đã kêu gọi chúng ta vào dân thánh của Ngài, không phải vì công kia việc nọ chúng ta đã làm, nhưng là do kế hoạch và ân sủng của Ngài. Ân sủng đó Ngài đã ban cho chúng ta từ muôn thuở trong Đức Giêsu Kitô. Chính Đức Kitô đã tiêu diệt thần chết và đã dùng Tin Mừng mà làm sáng tỏ phúc trường sinh bất tử” (2Tm 1,9-10).

Đức Giêsu đã thể hiện cho ta hiểu về con người mở ra cho siêu việt sẽ lạ lùng như thế nào trong bài Tin Mừng (x. Mt 17,1-9).

– Mở ra với Đấng siêu việt là chúng ta trở thành người con yêu dấu của Thiên Chúa, được chia sẻ sự sống thần linh, hạnh phúc vô tận và mọi ân huệ của Chúa. Ngài nói với chúng ta : “Đây là Con yêu dấu của Ta. Ta hài lòng về Người” vì chúng ta được hoà nhập thành một trong Đức Giêsu Kitô.

– Mở ra với Đấng siêu việt là chính con người chúng ta sẽ toả sáng giống như “khuôn mặt Đức Giêsu chói lọi như ánh sáng mặt trời” vì gắn kết được với nguồn sáng là chính Thiên Chúa. Đời sống tự nhiên của ta từ đó sẽ thay đổi tận gốc để mỗi tư tưởng, lời nói, hành động, cảm xúc của ta có giá trị vô biên.

– Mở ra với Đấng siêu việt thì tất cả vạn vật tiếp xúc với ta cũng được biến đổi giống như “y phục của Chúa Giêsu trở nên trắng tinh như ánh sáng”. Vật chất không còn là khối bất động, vô tri, vô giác hay trở thành ông thần Tài bắt ta làm nô lệ. Vật chất giờ đây trở thành những đứa em dễ thương để ta bảo là gió im, biển lặng, bánh cá hoá nhiều. Vật chất trở thành món quà nối kết tình yêu mà người ta trao tặng cho các phụ nữ trong ngày 8/3 này.

– Mở ra với Đấng siêu việt là con người “mở ra với chân trời vô biên của hiện hữu” để tiếp xúc với các thiên thần, với các người đã khuất như Đức Giêsu nói chuyện với ông Moise và ông Elia. Tinh thần con người có thể gặp được mọi tinh thần khác ở bất cứ không gian và thời gian nào, vì tất cả đều được bao phủ bằng đám mây sáng ngời của Thánh Thần tình yêu. Chúng ta nhiều khi nhớ đến ông bà, cha mẹ, vợ chồng đã chết, nhưng chúng ta lại chưa biết dùng tinh thần để gặp gỡ họ dù họ ở ngay sát bên ta.

Lời kết

Vì thế, chúng ta hãy thanh tẩy ký ức của mình cho sạch những bụi bẩn tinh thần và thống hối tội lỗi để trở về với Chúa. Chúng ta hãy mở tinh thần mình ra với Chúa bằng những giây phút cầu nguyện cũng như mở ra cho tha nhân và vạn vật bằng những hành động yêu thương. Lúc đó chắc chắn chúng ta sẽ cảm nhận được cuộc biến hình trong đời mình. Amen.

HKK