18/11/2024

Nghiên cứu mới nhất: Còn lâu các trường địa từ của Trái đất mới đảo ngược

Nghiên cứu mới nhất: Còn lâu các trường địa từ của Trái đất mới đảo ngược

Một nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học cho biết trường địa từ của Trái đất sẽ không bị đột ngột lật ngược. Điều này phản bác lại cảnh báo cả trăm năm qua, rằng từ trường ở cực Nam – Bắc Trái đất sắp đảo lộn.

Nghiên cứu mới nhất: Còn lâu các trường địa từ của Trái đất mới đảo ngược - Ảnh 1.

Đồ họa về từ trường Trái đất bảo vệ chúng ta khỏi bức xạ không gian – Ảnh: YOUTUBE

Theo Đài NBC, hiện tại có vẻ như từ tính của cực Bắc vẫn ở phía Bắc và từ tính cực Nam sẽ ở lại phía Nam ít nhất là trong vài nghìn năm hoặc lâu hơn.

Nhà địa chất học Andreas Nilsson thuộc Đại học Lund (Thụy Điển) cho biết: “Chúng ta đang ở trong một thời kỳ có trường địa từ rất mạnh. Vì vậy, còn một chặng đường dài trước khi có sự đảo ngược cực”.

Ông Nilsson là tác giả chính của nghiên cứu được Viện hàn lâm Khoa học quốc gia Thụy Điển công bố trong tháng 7 này. Đây là nghiên cứu nhằm vào một điểm yếu lớn về trường địa từ được gọi là Dị thường Nam Đại Tây Dương (SAA).

Nghiên cứu cũ lưu ý rằng từ trường của Trái đất ngày càng yếu đi, theo số liệu của đài quan sát địa từ đầu tiên được thành lập vào những năm 1840.

Điều đó khiến một số nhà khoa học đưa ra cảnh báo rằng trường địa từ đang giảm độ mạnh ngay trước khi nó hoàn toàn đảo ngược hướng – điều mà nó đã làm nhiều lần trong quá khứ.

Tuy nhiên, nghiên cứu mới đã phát hiện ra rằng các dị thường địa từ lớn đã xảy ra trước đây, mà không gây ra sự đảo ngược trường.

Những dị thường này thường biến mất sau vài trăm năm, và không có dấu hiệu nào cho thấy SAA sẽ khác, ông Nilsson nói.

Ông Nilsson và các đồng nghiệp đã nghiên cứu từ trường Trái đất đã thay đổi như thế nào trong 9.000 năm qua, bằng cách xem xét sắt trong đá núi lửa, trầm tích đại dương và trong một số trường hợp ở các hiện vật khảo cổ.

Chúng bao gồm các nồi đất được nung trong các lò nung cổ cách đây hàng nghìn năm, đôi khi chứa một lượng nhỏ quặng sắt được gọi là magnetite. Nam châm bị mất liên kết khi nó bị nung nóng trong quá trình nung. Từ đó ghi lại cường độ của địa từ trường, ông Nilsson nói.

Nghiên cứu cho thấy trạng thái hiện tại của từ trường Trái đất tương tự như khoảng năm 600 trước Công nguyên, khi nó bị chi phối bởi hai điểm yếu lớn trên Thái Bình Dương.

Tuy nhiên, những dị thường trên Thái Bình Dương đã biến mất trong 1.000 năm sau đó, và nhiều khả năng SAA cũng sẽ như vậy, ông Nilsson nói.

Có thể trong khoảng 300 năm nữa, sẽ có một trường địa từ mạnh hơn và đồng đều hơn.

Một sự đảo ngược trường địa từ có lẽ không phải là thảm khốc. Tuy nhiên, nó chắc chắn sẽ gây khó khăn cho cư dân Trái đất khi mật độ của toàn bộ từ trường giảm đi trên diện rộng, đủ làm tỉ lệ ung thư da tăng đột biến trong thời gian đảo ngược.

Các nhà khoa học cho rằng trường địa từ này được tạo ra từ dòng chảy của sắt nóng chảy ở lõi Trái đất, cách bề mặt khoảng 2.900km. Nó hoạt động như một lá chắn chống lại bức xạ mặt trời chết người, và làm cho la bàn từ tính hoạt động.

Các nghiên cứu địa chất đã chỉ ra trường địa từ Trái đất đã đảo ngược 10 lần chỉ trong 2,6 triệu năm qua. Lần gần đây nhất là khoảng 780.000 năm trước – một sự kiện được gọi là sự đảo ngược Brunhes-Matuyama.

Các ghi chép địa chất về các lần đảo ngược trước đây cho thấy có thể mất 500-2.000 năm để từ trường Trái đất đảo ngược hoàn toàn.

GIA MINH
TTO