Theo các bác sĩ, tuy nguyên nhân của chứng viêm gan bí ẩn chưa được xác định nhưng khả năng cao là do siêu vi. Nếu nguyên nhân do siêu vi thì việc xét nghiệm men gan cho trẻ sẽ không có giá trị trong việc phòng ngừa hay xác định trẻ có nguy cơ mắc chứng viêm gan cấp tính chưa rõ nguyên nhân này hay không.

Phụ huynh đưa trẻ đến xét nghiệm do các triệu chứng đường tiêu hóa tăng cao ở BV Nhi Đồng 2  ĐẶNG PHƯỢNG

Nhiều nguyên nhân gây viêm gan ở trẻ

Viêm gan ở trẻ em là bệnh đã có từ lâu, tác nhân rất đa dạng. Viêm gan có thể do hóa chất, ngộ độc, bệnh nền hoặc một bệnh chuyển hóa nào đó. Do vậy, việc đi xét nghiệm gan để kiểm tra xem bé có bị viêm gan bí ẩn hay không là việc không thể thực hiện được. Đây là khuyến cáo của bác sĩ (BS) Trương Hữu Khanh, Phó chủ tịch Liên chi Hội Truyền nhiễm TP.HCM.

Theo BS Khanh, hiện có một số dịch vụ dựa vào các triệu chứng đơn thuần về tiêu hóa ở trẻ như nôn ói, đau bụng, tiêu chảy và gán ghép nên xét nghiệm tiền viêm gan, điều này là không chính xác. Hiện nay tỷ lệ trẻ bị rối loạn tiêu hóa và sau đó sức khỏe bình thường trở lại rất cao trong mùa này. Xét nghiệm ra chỉ số men gan cao chưa thể kết luận có mắc phải viêm gan bí ẩn hay không và cũng không có cơ sở để điều trị. Khi có 2 triệu chứng dễ nhận thấy nhất là vàng da và nước tiểu sẫm màu, mới nghĩ đến khả năng gan đang bị tổn thương có thể do bệnh viêm gan bí ẩn.

BS Lê Thanh Phuông, Trưởng khoa Khám bệnh theo yêu cầu, Trưởng đơn vị chuyên về gan – Bệnh viện (BV) Bệnh nhiệt đới TP.HCM, nhận định làm xét nghiệm men gan vì sợ trẻ mắc viêm gan bí ẩn là không cần thiết, đồng thời khuyến cáo phụ huynh không làm theo phong trào và những thông tin lan truyền trên mạng xã hội dẫn đến phí thời gian và tiền bạc. Hiện tại ở VN, các bệnh về gan rất phổ biến. Trẻ em thường mắc nhiều nhất là viêm gan siêu vi B đến C và A. Đặc biệt, dịch viêm gan B ở trẻ em có thể bùng phát gây ung thư gan, xơ gan và tử vong, BV Bệnh nhiệt đới cũng tiếp nhận khá nhiều trường hợp viêm gan cấp tính do siêu vi B. Tuy nhiên hiện nay đã có chương trình tiêm chủng quốc gia viêm gan B ở trẻ em, phụ huynh nên ưu tiên cho trẻ đi tiêm ngừa để phòng bệnh.

Các BS cũng lưu ý: Nếu trẻ mắc các vấn đề liên quan đến đường tiêu hóa, đường hô hấp, nhất là trong thời điểm đang bùng dịch sốt xuất huyết và tay chân miệng, cần đưa đến cơ sở y tế để BS chẩn đoán và quyết định xét nghiệm nào là cần thiết thực hiện.

Cần làm gì nếu nghi trẻ mắc bệnh viêm gan bí ẩn?

Theo BS Lê Thanh Phuông, viêm gan bí ẩn có thể hiểu là một dạng viêm gan cấp ở trẻ em chưa rõ nguyên nhân, nhiều khả năng là vi rút adeno – loại vi rút không quá mới ở nước ta. Thời điểm hiện tại, BV Bệnh nhiệt đới cũng chưa tiếp nhận bất kỳ trường hợp nào đến khám có bất thường về gan liên quan đến chứng viêm gan cấp này.

BS Trương Hữu Khanh tư vấn: Nếu nghi ngờ trẻ mắc phải viêm gan bí ẩn, cụ thể trẻ bị vàng da, vàng mắt, nước tiểu sậm màu, phụ huynh cần có những điều lưu ý như sau: Đầu tiên, phải cho trẻ hạn chế vận động, vì nếu đã vàng da do suy gan mà vận động nhiều sẽ dẫn đến gan suy nhanh hơn. Hai là, cần chú ý đến tất cả loại thuốc uống, đặc biệt là paracetamol. Nếu trẻ sốt, có thể uống paracetamol được nhưng liều lượng vừa phải, chỉ 10 mg trên 1 kg cân nặng của trẻ và lưu ý uống sau 6 tiếng mỗi lần, thì sẽ không ảnh hưởng đến gan. Còn các loại kháng sinh khác phải thận trọng hỏi ý kiến BS xem thuốc đó có làm suy hay nguy cơ tổn thương gan hay không.

Hiện nay, với các bệnh viêm gan do siêu vi cấp, BV Nhi Đồng 2 (khoa Nhiễm, khoa Tiêu hóa, khoa Hồi sức…) và BV Bệnh nhiệt đới TP.HCM (chuyên khoa về gan) tiếp nhận và điều trị rất thường xuyên. Với các trường hợp viêm gan mức độ nhẹ, trẻ được khuyến khích nghỉ ngơi, có chế độ ăn an toàn theo chỉ định BS, tránh sử dụng các loại thuốc quá phức tạp; trường hợp nặng có thể chữa trị tiền hôn mê gan, lọc gan…

Quy trình này theo BS Khanh là đã có sẵn. BV Nhi Đồng 2 cũng đã có kế hoạch sẵn sàng phối hợp với Sở Y tế và các phòng xét nghiệm lớn để khi tiếp nhận ca viêm gan cấp không rõ nguyên nhân như vậy sẽ tiến hành xét nghiệm để xác định tác nhân và điều trị. Như vậy, khả năng xét nghiệm thu dung và điều trị không có gì thay đổi hay quá phức tạp mà đều đã được chuẩn bị.

ĐẶNG PHƯỢNG

TNO