‘Hoá chất vĩnh viễn’ độc hại hiện diện tại hơn 120.000 cơ sở tại Mỹ

Một bãi chôn rác thải ở Irvine, bang California REUTERS

Tờ The Guardian vừa qua dẫn số liệu của Cơ quan Bảo vệ môi trường Mỹ (EPA) cho thấy gần như không nơi nào tại Mỹ không bị ảnh hưởng từ nguy cơ ô nhiễm không khí và nguồn nước, vì “hóa chất vĩnh viễn” PFAS xuất hiện ở khắp nơi.

Theo EPA, chất per- và polyfluoroalkyl (PFAS) là một nhóm hơn 5.000 hóa chất do con người tạo ra, được sản xuất và sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp, từ đóng gói thực phẩm cho đến sản phẩm gia dụng, đồ điện tử… Con người có thể phơi nhiễm do uống nước, ăn thực phẩm hoặc hít thở không khí bị nhiễm độc, tiếp xúc với các sản phẩm làm từ PFAS.

Những hóa chất này tồn tại lâu dài trong môi trường và trong cơ thể người, có khả năng tích tụ theo thời gian và không phân hủy. Đã có những bằng chứng cho thấy phơi nhiễm PFAS có thể dẫn đến ảnh hưởng có hại đối với sức khỏe.

Trong danh sách bị ảnh hưởng từ PFAS, Colorado là bang xếp đầu với 21.400 cơ sở, California với 13.000 cơ sở và Oklahoma là khoảng 12.000 cơ sở. Những cơ sở này gồm có các khu công nghiệp về dầu mỏ, khí đốt, khai khoáng, sản xuất hóa chất, nhựa, xử lý chất thải… Sân bay, cơ sở huấn luyện cứu hỏa và một số cơ sở liên quan đến quân sự cũng có người phơi nhiễm với hóa chất này.

Hóa chất vĩnh viễn được tìm thấy tại nhiều cơ sở tại Mỹ, trong đó có các cơ sở xử lý rác thải REUTERS

Trong số những cơ sở trên có nơi còn hoạt động và có nơi không còn hoạt động. Tuy nhiên, PFAS là hóa chất vĩnh viễn và có thể tồn tại lâu dài trong môi trường nên dù cơ sở không còn hoạt động, loại hóa chất này cũng là vấn đề.

Chuyên gia về chất độc y tế công cộng David Brown, cựu giám đốc về dịch tễ môi trường tại Sở y tế Connecticut, cho rằng những người sống gần những cơ sở này chắc chắn bị phơi nhiễm với PFAS, một số người bị phơi nhiễm ở mức độ cao. Vị chuyên gia nghi ngờ rằng còn nhiều cơ sở khác cũng có người bị ảnh hưởng từ những hóa chất này nhưng chưa được đưa vào danh sách của EPA.

EPA dự kiến sắp công bố kế hoạch hành động nhằm giải quyết vấn đề PFAS. Việc tổng hợp danh sách các cơ sở nói trên là một phần trong nỗ lực của cơ quan này nhằm hiểu rõ hơn và giảm nguy cơ của PFAS đối với sức khỏe người và môi trường.