Tuy nhiên, dư luận cũng hết sức lo ngại trước bài toán chất lượng của những giờ học trực tuyến trong bối cảnh khác biệt về điều kiện vật chất và sự phân hóa năng lực học sinh khá cao. Tôi nhớ năm học vừa rồi, Sở GD-ĐT TP Hải Phòng đã mạnh dạn dừng việc học trực tuyến đối với học sinh khối lớp 1 và 2 do không hiệu quả và gây khó khăn đối với phụ huynh.

Quả thật, đã đến lúc chúng ta phải nhìn thẳng vào chất lượng dạy học trực tuyến khi mà nhiều học sinh đang phải ‘gồng’ lên trước màn hình và phụ huynh thở dài thườn thượt căng mắt theo học cùng con, thậm chí là bỏ tiền thuê gia sư kèm cặp bên cạnh ngay trong giờ học trực tuyến thì con trẻ mới hiểu bài. Cấp tiểu học thật sự đã và đang ‘vượt khó’ mướt mồ hôi cùng với dạy học trực tuyến!

Những con số báo cáo điểm danh đầu buổi và cuối buổi chỉ có ý nghĩa tượng trưng khi mà nhiều đứa trẻ cứ loay hoay làm việc riêng bởi bị ‘out’ liên tục khỏi nhóm lớp chung. Bài giảng của giáo viên cứ ra rả trong khi trẻ thấm bao nhiêu lượng kiến thức mới vẫn còn là một ẩn số.

Khi mà ý thức tự học quyết định hơn phân nửa sự thành công của một giờ học trực tuyến thì việc yêu cầu mấy đứa trẻ lớp 1, lớp 2 phải ngồi trước màn hình, lắng nghe bài giảng, tương tác với giáo viên là một nỗ lực lớn lao!

Dẫu biết rằng việc học tập trực tuyến trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp là điều bất khả kháng. Nhưng ý thức học tập của học sinh và hiệu quả của những bài học thiếu hụt sự tương tác thầy – trò vẫn luôn để lại nhiều trăn trở trong lòng người.

Có lẽ giáo viên đang trực tiếp đứng lớp giảng dạy ở phổ thông mới thấm thía rõ ràng sự phân hóa về năng lực và ý thức học tập của học sinh. Không phải mọi học sinh đều sẵn sàng tiếp nhận yêu cầu học tập của giáo viên. Không phải mọi học sinh đều có thể tiến bộ dần qua bài giảng một chiều từ giáo viên. Và lời nhắc nhở, động viên, hối thúc từ nhẹ nhàng đến nghiêm khắc của người thầy bên tai bọn trẻ chưa bao giờ hết tác dụng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục.

Ngoại trừ các trường điểm và trường chất lượng cao có sự đồng đều về năng lực học sinh, còn lại hầu hết các trường học ở nước ta vẫn có sự cách biệt khá lớn về nền tảng kiến thức, kỹ năng, ý thức học tập giữa các em học sinh. Giáo viên đứng lớp bằng kinh nghiệm, năng lực chuyên môn và nhiệt tâm của mình để có phương pháp dạy học và giáo dục phù hợp với từng đối tượng học sinh.

Người thầy với đôi mắt yêu thương và đôi tai lắng nghe tiếng lòng của học sinh có thể cảm nhận sâu sắc khả năng tiếp nhận kiến thức của từng học sinh, biết em này thiếu hụt kỹ năng gì, biết em kia hao khuyết kiến thức gì để có thể phụ đạo và bồi dường thêm cho các em.

Đặc biệt, giờ học trên lớp thành công một phần nhờ vào sự tương tác giữa thầy và trò mà câu hỏi phát vấn, hoạt động thảo luận nhóm, thuyết trình của học sinh… sẽ là “liều thuốc” không thể thiếu. Điều này thì giờ học trực tuyến với giáo viên giỏi đến đâu, kiến thức chuẩn đến đâu và tiết dạy chuẩn bị công phu đến đâu cũng sẽ không thay thế được giờ học truyền thống ở trường học.

Đến trường vẫn là con đường hữu hiệu và thiết thực nhất để học sinh tiếp thu kiến thức, rèn luyện kỹ năng và bồi dưỡng nhân cách! Nhưng trong bối cảnh nhiều địa phương kéo dài thời gian giãn cách xã hội để phòng tránh dịch bệnh Covid-19 đang diễn biến ngày càng phức tạp như hiện nay, dạy học trực tuyến là một giải pháp tình thế có thể phát huy hiệu quả trong việc cung cấp kiến thức kịp thời cho học sinh, đặc biệt là các lớp cuối cấp.

Tuy nhiên, đối với các khối lớp tiểu học, nếu việc dạy học trực tuyến tồn tại quá nhiều bất cập, mong rằng ngành giáo dục các địa phương nhìn thẳng vào chất lượng và mạnh dạn quyết định tạm dừng triển khai như Sở GD-ĐT TP Hải Phòng đã từng. Bởi chúng ta còn quỹ thời gian 3 tháng hè có thể kéo dài năm học cũng như Bộ có thể tính toán đến việc tinh giản chương trình…

TRANG HIẾU

TNO