23/12/2024

Thiết bị cấy ghép não giúp người bị liệt ‘nói chuyện’

Thiết bị cấy ghép não giúp người bị liệt ‘nói chuyện’

Lần đầu tiên trong y tế, các nhà nghiên cứu đã khai thác được sóng não của một người đàn ông bị liệt không thể nói chuyện và biến những gì người này suy nghĩ thành câu chữ hiển thị trên màn hình máy tính.

 

 

Bác sĩ Edward Chang thực hiện phẫu thuật não tại Đại học California ở San Francisco /// ẢNH CHỤP MÀN HÌNH THE GUARDIAN
Bác sĩ Edward Chang thực hiện phẫu thuật não tại Đại học California ở San Francisco ẢNH CHỤP MÀN HÌNH THE GUARDIAN

Công trình trên, được báo cáo trên chuyên san y khoa New England mới đây, vẫn cần thêm nhiều năm để nghiên cứu bổ sung. Tuy nhiên, nó đã đánh dấu một bước tiến quan trọng hướng tới việc khôi phục khả năng giao tiếp tự nhiên cho những người không thể nói chuyện vì chấn thương hoặc bệnh tật trong tương lai.

Bác sĩ Edward Chang, nhà giải phẫu thần kinh tại Đại học California ở San Francisco (Mỹ), người đứng đầu công trình nghiên cứu, cho biết: “Thật thú vị khi nghĩ rằng chúng ta đang bắt đầu một chương mới, một lĩnh vực mới” để giảm bớt sự đau khổ của những bệnh nhân đã mất đi khả năng đó, theo AP.

Nhóm của bác sĩ Chang đã phát triển một “thiết bị thần kinh giọng nói” giúp giải mã các sóng não điều khiển đường thanh âm, các chuyển động cơ của môi, hàm, lưỡi và thanh quản để tạo thành từng nguyên âm và phụ âm.

Người tình nguyện thử nghiệm thiết bị này là một người đàn ông ngoài 30, bị đột quỵ não gây liệt diện rộng và mất đi khả năng nói vào 15 năm trước. Các nhà nghiên cứu đã cấy các điện cực lên bề mặt não của người này, phía trên vùng não điều khiển chức năng nói.

Một máy tính đã phân tích các mẫu sóng não khi người này cố nói những từ phổ biến như “nước” hoặc “tốt”, từ đó học được cách phân biệt giữa 50 từ khác nhau, cho phép tạo ra hơn 1.000 câu.

Khi được hỏi “Hôm nay anh thế nào?” hoặc “Anh có khát không?”, thiết bị cho phép người đàn ông trả lời “Tôi rất khỏe” hoặc “Không, tôi không khát” bằng cách dịch chúng thành văn bản chứ không phải nói ra thành lời.

Tác giả chính của nghiên cứu, ông David Moses, một kỹ sư trong phòng nghiên cứu của bác sĩ Chang, cho biết mất khoảng 3-4 giây để từ ngữ xuất hiện trên màn hình máy tính sau khi người đàn ông thử nói nó.

Phòng nghiên cứu của bác sĩ Chang đã dành nhiều năm để lập bản đồ hoạt động của não dẫn đến lời nói. Sau đó họ mới thử thí nghiệm với một người không thể nói chuyện.

Các bước tiếp theo của công trình bao gồm cải thiện tốc độ, độ chính xác và số lượng từ vựng của thiết bị, và có thể trong tương lai thiết bị này sẽ cho phép người dùng giao tiếp bằng giọng nói do máy tính tạo ra thay vì văn bản trên màn hình.

ĐỨC THƯỜNG

TNO