Chúa nhật XVI TN B – 2021
Nhân loại đang cần những mục tử tài đức

Chúa nhật XVI TN B – 2021

Nhân loại đang cần những mục tử tài đức

Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Sơn, HKK

Lời mở

Các bài Thánh Kinh hôm nay nói về các mục tử là những người có nhiệm vụ chăn dắt đàn chiên. Họ không phải chỉ là các giám mục, linh mục trong Giáo hội Công giáo, nhưng được hiểu rộng ra là tất cả những ai có trách nhiệm điều khiển, hướng dẫn cộng đồng xã hội, đạo cũng như đời. Họ là những người nắm quyền lực cao nhất, như vị nguyên thủ quốc gia và cả những người ở các cấp dưới hơn, trong mọi lĩnh vực như chính trị, văn hoá, kinh tế, xã hội, tôn giáo. Tất cả đều được Chúa trao trách nhiệm coi sóc đàn chiên lớn nhỏ khác nhau của Ngài vì Ngài đã dựng nên toàn thể nhân loại là đàn chiên của Ngài (Gr 23,3) và Đức Giêsu cũng là vị Mục tử đã quy tụ dân Do Thái và dân ngoại thành một đàn chiên duy nhất (Ep 2,14-15). Vậy các mục tử đó đang hành động như thế nào và họ cần phải làm gì cho đúng trách nhiệm của mình?

1. Những mục tử giả hiệu

Nhiều mục tử được Chúa chọn theo ý nguyện của lòng dân và được Chúa ban nhiều ân huệ để lãnh đạo, nhưng họ lại hành động theo những tham vọng và dục vọng của mình, lười biếng và ích kỷ nên kém tài, thiếu đức. Họ chỉ là những kẻ chăn thuê để thu lợi về cho cá nhân mình, chứ không phải là chủ sở hữu đàn chiên. Họ không quan tâm đến sức khoẻ của chiên, không dẫn chúng vào đồng cỏ non, đến dòng suối mát, không băng bó chiên bị thương, không đi tìm chiên lạc, không bảo vệ chiên khi sói đến.

Kết quả là họ làm cho những con chiên sợ hãi, thất lạc, tan tác (x. Bài đọc I, Gr 23,1-6). Chính Đức Giêsu là Mục tử nhân lành (Ga 10,11) cũng đã phải “chạnh lòng thương khi nhìn thấy đám người rất đông như bầy chiên không người chăn dắt” (Mc 6,34) trong cộng đồng nhân loại.

Họ kém tài vì không chịu học hỏi, không đủ hiểu biết, không luyện tập những kỹ năng cần thiết để hướng dẫn con người. Họ chỉ là những nhà chính trị nửa vời, mua được chức vị bằng tiền bạc của mình hay dùng những thủ đoạn bạo lực, dối trá để nắm được quyền lãnh đạo. Họ biết mê hoặc dân đen bằng những lời hứa hẹn của chủ nghĩa “dân tuý” khiến người ta tưởng lầm họ là nhà ái quốc vĩ đại. Nhất là trong thời đại tin học kỹ thuật số này, họ có thể hoá trang thành nhà lãnh đạo tài đức song toàn nhưng thực chất chỉ là con rối của một tập thể, đảng phái nào đấy.

Những mục tử giả hiệu đó thậm chí không biết con người thật sự là gì và là ai. Họ vẫn giữ mãi những lầm lạc về con người như là kết quả ngẫu nhiên của vật chất tự tiến hoá theo giả thuyết của C. Darwin cách đây 2 thế kỷ, của những con khỉ tiến hoá thành người trong những vùng miền khác nhau. Trong vòng 20 năm qua, những khám phá mới trong ngành y học, nhân chủng học, cổ sinh vật học với phương pháp so sánh protein và ADN của các loài vào năm 2005, giúp các nhà khoa học xây dựng cây gia hệ và phân tích các di tích hoá thạch của loài người cách chính xác hơn. Nhờ đó đẩy lùi niên đại các tổ tiên ban đầu của tông người xa hơn, từ 40.000 năm lên đến 195.000 năm. Bộ gen người gồm khoảng 3 tỉ base của ADN đã được giải mã để ta biết con người có cấu trúc kỳ diệu không thể ngẫu nhiên tiến hoá mà thành. Cấu trúc tế bào thần kinh còn kỳ diệu hơn nữa với hàng trăm tỉ tế bào trong các vùng chức năng khác nhau. Nhưng cho đến nay, với tất cả máy móc hiện đại, con người vẫn không tìm được chỗ nào chứa đựng tình yêu, hạnh phúc, tư tưởng, tự do… vì chúng thuộc về tinh thần chứ không phải vật chất (x. Bs Alice Roberts, Atlas Giải phẫu Cơ thể Người, NXB Y Học, 2015, tr. 12-13.; 300).

Không hiểu biết đúng về con người nên họ cũng không biết hoá giải những mặc cảm như mặc cảm tự quy về mình, mặc cảm Cain, mặc cảm Oedipus và nhiều loại mặc cảm khác tạo nên những tình cảm đen tối, phức tạp, dồn nén con người theo đường hướng tiêu cực và dẫn con người đến những hành động bất công, bất chính. Đứng trước những khác biệt đa dạng của con người như lớn bé, già trẻ, nam nữ, giàu nghèo, đẹp xấu, hiền ác, khôn dại, sang hèn tạo nên những mặc cảm, họ không biết giải quyết thế nào. Nhiều người trong bọn họ chỉ biết hô hào đấu tranh giai cấp, cướp của người giàu chia cho người nghèo, đòi tự do cho phái tính, đòi hôn nhân đồng tính, dùng bạo lực để giải quyết bất công mà không hiểu được bạo lực không phải là cách mạng chân chính và bất công này chỉ tạo ra bất công khác mà thôi.

Nhân loại và thế giới đang có khoảng 200 quốc gia với nguồn lực nhân sự, kinh tế, văn hoá, chính trị, quân sự lớn nhỏ khác nhau. Mỗi nước lại nằm ở vị trí khác nhau trên bản đồ thế giới với tài nguyên thiên nhiên không đồng đều. Đó là sự đa dạng phong phú và cần thiết cho cộng đồng nhân loại để mọi quốc gia và mọi người có thể giúp đỡ và bổ túc cho nhau trong đời sống tạm thời ở trần thế, trước khi cùng nhau chia sẻ đới sống vĩnh hằng với Cha trên Trời. Nhưng các mục tử giả hiệu này lại hô hào theo nước này và chống nước khác, theo chủ nghĩa này và chống hệ tư tưởng kia, khiến cho nhân loại bị phân tán, các cuộc xung đột, chiến tranh liên tục xảy ra, nên không được bình an và hạnh phúc. Họ không hiểu trái đất là quà tặng của Tạo Hoá ban cho mọi dân tộc và mọi con người.

2. Những mục tử chân chính

Quả thật, nhân loại đang rất cần những mục tử chân chính biết lo lắng cho đàn chiên như Chúa đã hứa với dân tộc Israel: “Chính Ta sẽ quy tụ đàn chiên Ta còn sót lại từ khắp mọi miền. Ta sẽ cho xuất hiện các mục tử để lãnh đạo chúng. Ta sẽ làm nẩy sinh cho nhà Đavít một chồi non chính trực. Vị vua lên ngôi trị vì sẽ là người khôn ngoan, tài giỏi trong xứ sở, vua sẽ thi hành điều công minh, chính trực” (Gr 23,3-5).

Đức Giêsu chính là vị mục tử nhân lành mà Thiên Chúa đã hứa để quy tụ toàn thể nhân loại thành một đàn chiên duy nhất. Người đã liên kết mọi người “thành một người mới duy nhất nơi chính bản thân Người. Nhờ thập giá, Người đã làm cho mọi người được hoà giải với Thiên Chúa trong một thân thể duy nhất” (Ep 2,16).

Đức Giêsu cũng đã gọi các tông đồ và môn đệ để cùng chia sẻ trách nhiệm làm mục tử với mình. Khi thấy đám người rất đông đang tìm đến với Người vì họ bơ vơ, hoang mang, hỗn độn, khổ sở, bệnh hoạn, tật nguyền như bầy chiên không người chăn dắt, Người đã dạy dỗ họ nhiều điều rồi sau đó cho họ ăn. Người muốn đưa tất cả đi vào con đường sự thật toàn diện và sự sống dồi dào của chính Thiên Chúa.

Suy nghĩ về nhiệm vụ nặng nề, chúng ta thấy thương các mục tử hiện nay, vì họ cần phải học hỏi rất nhiều và sống quảng đại như Chúa Giêsu thì mới có thể hoàn thành trách nhiệm của mình. Chính Chúa Giêsu sẽ giúp cho các mục tử đó hiểu được sự thật và sự sống, để họ có thể dẫn dắt đàn chiên sống an lành và hạnh phúc, nếu họ biết gắn bó mật thiết với Người. Vì Đức Giêsu là Ngôi Lời Thiên Chúa làm người để nên giống anh em mình về mọi phương diện chỉ trừ tội lỗi, nên Người sẽ là câu giải đáp cho những bất công và bất bình đẳng giữa những con người và những quốc gia, hầu quy tụ và liên kết tất cả thành một thân thể với Người.

Muốn giải quyết những bất bình đẳng giữa những con người, trước hết ta phải hoá giải được những mặc cảm tự ti, tự tôn và đủ loại mặc cảm khiến chúng ta ghen ghét, hận thù, giết hại lẫn nhau. Hoá giải bằng việc nhận ra mình là con cái của Cha Trên Trời, nhận ra mình độc đáo với ơn gọi và sứ mệnh đặc biệt, có khả năng vô tận để phát huy và nhận ra mọi người, mọi vật là anh chị em của nhau trong đại gia đình Thiên Chúa.

Hầu hết những mặc cảm tự ti là do chúng ta chỉ nhìn vào người khác và so sánh mình với họ để thấy mình thua kém về tài năng, sắc đẹp, giàu sang mà không nhận ra sự độc đáo với những cái hay, cái tốt, cái đẹp của chính mình. Ngược lại, những mặc cảm tự tôn thường bắt nguồn từ việc chúng ta chỉ nhìn vào mình để thấy mình hơn người. Ta xem thường họ, nhất là những ai nghèo khổ, thiếu thốn, xấu xí quanh ta vì không nhận ra họ là anh chị em thật sự của mình.

Muốn giải quyết những bất bình đẳng giữa các quốc gia, Giáo hội Công giáo giới thiệu “nguyên tắc mục tiêu phổ quát của của cải”. Thiên Chúa đã tiền định cho trái đất và những gì trái đất chứa đựng đều là cho mọi người và mọi dân tộc, ngõ hầu mọi thụ tạo đều được chia sẻ cách tương xứng cho hết mọi người dựa vào công lý và công lý này được điều tiết bởi bác ái (x. Tóm lược Học thuyết Xã hội, số 171; Hiến chế Gaudium et Spes, số 69).

Do đó, các nước giàu có trách nhiệm phải hỗ trợ các nước nghèo, nhất là khi các nước này bị thiệt hại bởi thiên tai, dịch bệnh, khủng hoảng như ta đang thấy trong cơn dịch bệnh Covid 19. Đối với các cá nhân giàu có, nguyên tắc này cũng được áp dụng để mọi người biết chức năng xã hội của tài sản mà chia sẻ cho người nghèo khổ (x. TLHTXH, số 178; Giáo lý Hội Thánh Công giáo, số 2444). Những hành động từ thiện, bác ái trong cơn dịch bệnh tại Việt Nam, nhất là tại thành phố Sài Gòn hiện nay, đang làm rung động con tim của bao người trên thế giới.

Lời kết

Một vài gợi ý trên cho thấy những mục tử chân chính phải hiểu biết nhiều và phải gắn bó với Đức Giêsu để nhận được những ân huệ của Chúa Thánh Thần. Vì thế, chúng ta phải cầu nguyện rất nhiều cho các mục tử để họ hoàn thành trách nhiệm như lòng Chúa ước mong. Amen.