18/11/2024

Ứng phó mầm bệnh xâm nhập cộng đồng

Ứng phó mầm bệnh xâm nhập cộng đồng

Hôm qua (16.5), nhiều điểm nóng về Covid-19 tiếp tục căng sức phòng chống dịch bệnh trong bối cảnh mầm bệnh đã xâm nhập vào cộng đồng.
Hơn 11.000 mẫu bệnh phẩm xét nghiệm Covid-19 đã được lấy tại Bắc Giang trong đêm 15.5 /// ẢNH: NGÂN HÀ
Hơn 11.000 mẫu bệnh phẩm xét nghiệm Covid-19 đã được lấy tại Bắc Giang trong đêm 15.5 ẢNH: NGÂN HÀ

Chỉ để lọt 1 ca là có thể thành “bom nổ chậm”

Sáng 16.5, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn đã thăm các cơ sở cách ly y tế, cách ly lớn của tỉnh Bắc Giang. Bộ Y tế đã hỗ trợ tỉnh Bắc Giang 4.000 test nhanh xét nghiệm sàng lọc Covid-19 và cử chuyên gia về Bắc Giang, hỗ trợ công tác chống dịch tại địa phương.
Theo báo cáo của UBND tỉnh Bắc Giang, địa phương có 3 vùng dịch. Tuy nhiên, vùng dịch ở Công ty Hosiden VN (KCN Quang Châu, H.Việt Yên) đang rất phức tạp vì lây lan nhanh. Toàn tỉnh hiện có 385 doanh nghiệp tại 6 KCN. Bắc Giang cũng có 60 khu cách ly tập trung.
Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn nhấn mạnh Bắc Giang cần đặc biệt chú ý liên quan KCN, khu cách ly, bệnh viện và cộng đồng. Theo đó, ngành y tế tỉnh phải tự đánh giá, phải xem lại tất cả quy trình, không để lọt người bệnh có triệu chứng dương tính Covid-19 tại các phòng khám, bệnh viện công lập và tư nhân. “Chỉ để lọt 1 ca là có thể thành “bom nổ chậm”, rất nguy hiểm”, ông Sơn lưu ý.
Ông Sơn cũng đề nghị tại khu cách ly tập trung, Bắc Giang phải xét nghiệm nhanh kháng nguyên hằng ngày. Nếu phát hiện ca dương tính phải đưa đi điều trị ngay không chờ kết quả xét nghiệm khẳng định RT-PCR, đề phòng lây lan trong khu cách ly. Với cơ sở điều trị, tuyệt đối không điều trị xen lẫn vừa có bệnh nhân (BN) Covid-19 vừa có BN thường. Bắc Giang cũng cần hết sức cảnh giác ca bệnh trong cộng đồng. Cần khởi động các tổ Covid-19 cộng đồng để kiểm tra giám sát, đi từng ngõ gõ từng nhà rà từng đối tượng. Đây là lực lượng quan trọng để truy vết, khoanh vùng dập dịch.
TS Trần Như Dương, Phó viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ T.Ư, cho rằng trong KCN, nhà máy phải thành lập tổ an toàn Covid-19 để chống dịch đồng thời với cộng đồng. Chuyên gia này lưu ý ngoài việc sàng lọc ca bệnh Covid-19 trong KCN cần phải sàng lọc ở cơ sở khám chữa bệnh, người nhà, nhân viên y tế để không bỏ lọt ca mắc.
Đáng lo lắng, một chuyên gia về y tế dự phòng nhận định: “Với diễn biến những ngày gần đây cho thấy, tại Bắc Giang, mầm bệnh đã ở trong cộng đồng”. F0 tại Bắc Giang đang mất dấu, hiện đặt nghi vấn về nguồn lây từ Bắc Ninh sang hoặc từ bệnh viện ở Hà Nội về.

Tổng rà soát truy vết F0

Tính đến hết ngày 16.5, Bắc Giang là tỉnh có số ca nhiễm Covid-19 lớn nhất cả nước (đợt bùng phát dịch thứ 4).
Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch Covid-19 tỉnh Bắc Giang đánh giá mức độ lây nhiễm ở địa phương rất phức tạp. Trong đó có rất nhiều nguyên nhân, chủ yếu là vấn đề giãn cách, vệ sinh môi trường lao động, quá trình đưa đón công nhân có đoạn đường di chuyển dài. Việc tiếp xúc trên xe trong thời gian dài, môi trường kín là một trong những điều kiện khiến dịch lây lan.
Điều lo ngại là hiện tại, dịch chỉ mới được ghi nhận trong khoảng 1 – 2 ngày đầu. Rất có thể vài ngày tới, khi hết chu kỳ ủ bệnh, số lượng F0, F1 sẽ tăng lên rất nhiều.
Trong khi đó, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Lê Ánh Dương cho biết từ ngày 9 – 14.5, Bắc Giang có 2 ổ dịch, 1 tại xã Phương Sơn, H.Lục Nam (liên quan đến Bệnh viện K, Hà Nội) với 4 ca F0 và đã được khống chế, không còn khả năng bùng phát ra cộng đồng, và ổ dịch tại Công ty SJ Tech (KCN Vân Trung, H.Việt Yên) liên quan đến Bệnh viện Bệnh nhiệt đới T.Ư cơ sở 2 (Hà Nội) với 105 F0. Đến nay, cơ bản đã qua đỉnh dịch, chỉ còn xuất hiện các ca F0 trong các khu cách ly tập trung và một vài trường hợp công nhân đi cùng xe (mức độ lây lan ra cộng đồng rất thấp).
Tuy nhiên, bắt đầu từ ngày 14.5, qua rà soát các KCN còn lại đã phát hiện thêm ổ dịch tại Công ty TNHH Hosiden VN trong KCN Quang Châu. Đây là ổ dịch lây lan nhanh do công nhân làm việc trong phòng lạnh, khép kín. Tất cả các ca F0 mới phát hiện chủ yếu ở xưởng số 4, ngoài ra xưởng số 1 cũng có 1 trường hợp. Bước đầu, xác định toàn bộ công nhân xưởng 4 và xưởng 1 là F1 (tổng số lên đến gần 900 người).
Bắc Giang đã phong tỏa toàn bộ hoạt động của công ty; tiếp tục thực hiện biện pháp truy vết thần tốc; xét nghiệm nhanh tầm soát toàn bộ công nhân KCN Quang Châu và người dân các khu vực phong tỏa, giãn cách xã hội. Việc truy vết mở rộng ra toàn cộng đồng, tổng rà soát các khu dân cư, những người ho, sốt đều coi là ca bệnh nghi ngờ lấy mẫu bệnh phẩm ngay lập tức.

Kinh nghiệm “truy vết thần tốc” ở Bắc Ninh

Đến ngày 16.5, tỉnh Bắc Ninh ghi nhận 221 ca dương tính Covid-19. Dù số ca bệnh mỗi ngày vẫn tăng, nhưng lãnh đạo tỉnh này khẳng định “điều quan trọng là không bị mất dấu các nguồn lây”.
Từ ngày 5.5, sau ca đầu tiên tại TX.Từ Sơn và H.Lương Tài, Bắc Ninh đã họp khẩn ngay trong đêm, đưa ra các biện pháp cấp bách phòng chống dịch bệnh. Trong đó, chú trọng rà soát, khoanh vùng, “thần tốc” truy vết các trường hợp liên quan đến các BN. Đến ngày 16.5, Bắc Ninh đã phát hiện, cách ly tập trung gần 3.000 F1; lấy tổng số 107.369 mẫu xét nghiệm. Trong đó 4.217 lượt mẫu F1, 10.964 mẫu F2, hơn 92.000 mẫu trong cộng đồng (bao gồm cả làm test nhanh và RT-PCR). Từ ngày 7.5 đến nay, việc lấy mẫu xét nghiệm hầu như được thực hiện trắng đêm tại các ổ dịch.
“Tốc độ, tốc độ và tốc độ. Thần tốc truy vết. Thần tốc cách ly. Thần tốc khoanh vùng. Thần tốc lấy mẫu và xét nghiệm” là khẩu hiệu của cán bộ y tế Bắc Ninh. Bác sĩ Vương Thị Tuyến, Trưởng khoa Xét nghiệm – Chẩn đoán hình ảnh – Thăm dò chức năng, CDC tỉnh Bắc Ninh, cho biết: Tuần qua, 3 hệ thống xét nghiệm RT-PCR tại đây đã chạy liên tục để xét nghiệm hơn 40.000 mẫu; 30 y bác sĩ được huy động phục vụ xét nghiệm đã ăn ngủ tại cơ quan trong suốt thời gian qua.
Ông Vương Quốc Tuấn, Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Bắc Ninh, cho biết: Tỉnh xác định đúng ổ dịch, nguồn lây để khoanh vùng, truy vết hiệu quả. Vì vậy tỉnh không bị mất dấu các nguồn lây, kịp thời khoanh vùng, truy vết. Quan trọng nhất là các ca mới không phải các ca trong cộng đồng, mà đều là các trường hợp F1 đã được cách ly tập trung. Ngay cả ổ dịch mới, nguy cơ lây lan nhanh là H.Yên Phong thì các ca bệnh phát hiện trong ngày 15 – 16.5 cũng đang cách ly tập trung, không phải là lây nhiễm chéo. Đối với ổ dịch lớn nhất là H.Thuận Thành, lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh cũng cho biết đã “khóa” được ổ dịch và dự báo sang tuần tới số ca mắc sẽ giảm dần.
Trong thời gian trước mắt, tỉnh Bắc Ninh yêu cầu tập trung xét nghiệm sàng lọc cho người lao động lưu trú tại địa bàn hoàn thành đợt 1 chậm nhất ngày 18.5 (trong đó xét nghiệm 100% người lao động đến từ ổ dịch). Lấy mẫu xét nghiệm test nhanh cho 100% BN đến khám và lấy mẫu xét nghiệm (3 – 5 ngày/lần) cho nhân viên bệnh viện, BN nội trú tại các cơ sở khám, chữa bệnh. Truy vết, xét nghiệm sàng lọc tất cả đối tượng có nguy cơ cao trong doanh nghiệp; mỗi tuần phải xét nghiệm sàng lọc bằng phương pháp RT-PCR tối thiểu 10% trong tổng số người của doanh nghiệp. Mỗi địa phương chuẩn bị các cơ sở cách ly tập trung cho 1.500 người. Quản lý các khu cách ly tập trung, tuyệt đối không để lây nhiễm chéo và lây dịch ra cộng đồng.
LIÊN CHÂU – ANH VŨ – TUỆ NGUYỄN
TNO