Đối với tang vật, phương tiện vi phạm hành chính hết thời gian tạm giữ nhưng người vi phạm không đến nhận, thì sau 30 ngày ra thông báo, niêm yết công khai, người có thẩm quyền ra quyết định tịch thu, đem bán đấu giá, sung quỹ nhà nước.

Tuy nhiên, đối với hàng trăm phương tiện “vô thừa nhận” đang chất đống tại các bãi xe ở sân bay, bến xe, bệnh viện… trên địa bàn TP.HCM, thì vẫn chưa có phương án giải quyết.

Trao đổi với PV Thanh Niên, ông Trần Văn Phương, Phó tổng giám đốc Bến xe Miền Tây, cho biết: “Hiện ở bến tồn đọng một lượng lớn xe máy do khách không đến lấy, mặc dù trong phiếu giữ xe đã ghi rõ việc giữ xe sẽ không quá 30 ngày. Số xe tồn đọng đều được hút xăng hết, nhưng nguy cơ về cháy nổ vẫn thường trực”. Về mặt thiệt hại, theo ông Phương, trước mắt là phải chứa, giữ lại xe. Bãi giữ xe không thu được tiền, lại phải tốn diện tích chứa.

Ông Phương bức xúc: “Vừa rồi, chúng tôi đã quá sức chịu đựng về vấn đề xe gửi tồn đọng, nên đã làm văn bản gửi Công an P.An Lạc, Công an Q.Bình Tân để đề nghị hỗ trợ giải quyết. Trong thời gian chờ làm hồ sơ, thủ tục để thanh lý bán đấu giá 310 xe máy tồn đọng, đến nay lại có thêm 100 chiếc tồn đọng trên 6 tháng”.

Đại diện Bến xe Miền Đông (P.26, Q.Bình Thạnh) cho biết đến cuối năm 2018, số lượng xe “vô chủ” tại bãi xe máy lên đến gần 200 chiếc và tăng theo năm. “Nếu dàn trải các xe vô chủ sẽ chiếm khoảng 600 m², tương đương với một mặt sàn của bãi xe, nên chúng tôi phải xếp chồng một số xe hết “đát”, vị này nói thêm.

Tương tự, theo Công ty TCP (đơn vị quản lý, vận hành nhà giữ xe sân bay Tân Sơn Nhất, Q.Tân Bình), 4 năm qua đơn vị này cũng gặp khó trong việc quản lý, xử lý hàng trăm phương tiện (chủ yếu xe máy) gửi quá thời gian quy định tại đây. Hiện tại nhà giữ xe sân bay Tân Sơn Nhất có 250 xe gửi quá hạn và vẫn tăng đều theo thời gian.

Tại một số bệnh viện, theo ghi nhận của PV, hiện Bệnh viện Q.9 đang có 9 xe “vô chủ”, Bệnh viện Nhân dân Gia Định đang có 10 xe “vô chủ” tồn khoảng một năm nay. Theo đại diện các bệnh viện này, thì bệnh viện lập danh sách biển số các xe, gửi công an phường để được hỗ trợ phương án xử lý, nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết.

Nói về quy trình tiến tới thanh lý số xe “vô chủ” tồn đọng, ông Trần Văn Phương cho biết tháng 3.2019, Bến xe Miền Tây gửi văn bản cho phía công an, đề nghị hỗ trợ bến xe về việc xử lý các xe này. Sau đó, Công an Q.Bình Tân cử người xuống làm việc, ghi lại số khung, số máy của từng xe.

“Qua hàng loạt bước xác minh “lý lịch” xe, đến tháng 10.2019, chúng tôi nhận được hồ sơ, danh sách xe máy tồn đọng từ phía công an gửi lại. Ngày 19.10.2019, chúng tôi lấy danh sách này đăng thông tin công khai tìm chủ sở hữu trên báo (đăng 2 số báo, mỗi số báo tốn 30 triệu đồng)”, ông Phương cho hay.

Theo ông Phương, đến thời điểm hiện tại (cuối tháng 11.2020) đã quá 365 ngày kể từ lúc đăng báo mà chủ sở hữu không đến nhận, số xe tồn đọng sẽ được bán thanh lý theo quy định. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có động tĩnh gì từ phía cơ quan chức năng về vấn đề bán thanh lý xe tồn đọng.

Xe “vô chủ” tại bãi xe máy Bến xe Miền Đông  ẢNH: TRẦN TIẾN

Ông Lê Hoàng Sơn, Trưởng phòng Kinh doanh dịch vụ Bến xe Miền Tây, cũng bức xúc: “Việc làm thủ tục thanh lý, theo tôi là quá nhiêu khê, kéo dài quá lâu! Chưa kể phải 365 ngày kể từ lúc đăng báo mới đến bước làm thủ tục đấu giá thanh lý. Riêng việc kéo dài bán thanh lý, xe máy sẽ xuống cấp trầm trọng, bán cũng không còn bao nhiêu tiền. Thực sự là lợi bất cập hại”, ông Sơn nhìn nhận.

Tương tự, đại diện Bến xe Miền Đông cho hay đã liên hệ với chính quyền địa phương báo cáo hiện trạng nhằm có hướng xử lý; tuy nhiên việc xử lý xe “vô chủ” tại bãi xe vẫn chưa được giải quyết. Trong khi đó, ông Lê Minh Hiếu, Chủ tịch UBND P.26 (Q.Bình Thạnh), cho rằng: “Việc xử lý xe vô chủ tại các bãi xe sẽ khó do đây là vụ việc dân sự”.

Theo ông Huỳnh Văn Út (Thẩm phán TAND tỉnh Cà Mau), quan hệ giữa chủ bãi xe và chủ xe là quan hệ gửi giữ tài sản. Theo đó, bên giữ tài sản có quyền bán tài sản gửi giữ có nguy cơ bị hư hỏng, hoặc tiêu hủy nhằm bảo đảm lợi ích cho bên gửi, báo việc đó cho bên gửi và trả cho bên gửi khoản tiền thu được do bán tài sản, sau khi trừ chi phí hợp lý để bán tài sản, theo điều 558, bộ luật Dân sự năm 2015.

Khu vực xe quá hạn tại bãi xe sân bay Tân Sơn Nhất ẢNH: TRẦN TIẾN

Về giải pháp xử lý đối với tài sản bị “bỏ quên” này, ông Võ Văn Thêm, nguyên Phó viện trưởng Viện KSND cấp cao tại TP.HCM, gợi ý có thể thực hiện quy trình tìm chủ sở hữu đối với vật vô chủ, vật không xác định chủ sở hữu theo bộ luật Dân sự 2015.

“Quá thời hạn gửi xe, sau một năm, kể từ ngày thông báo công khai mà không xác định ai là chủ sở hữu, thì đương nhiên xác lập quyền sở hữu xe đó đối với người đang quản lý tài sản”, ông Thêm nói và bổ sung, theo điều 228, bộ luật Dân sự năm 2015, sau thời hạn một năm trên, khi đã xác lập quyền sở hữu đối với người đang quản lý tài sản, thì chủ sở hữu lúc này có quyền đem tài sản bán đấu giá, sau khi trừ đi các chi phí bảo quản, bán đấu giá, thì tiền thu được thuộc về chủ bãi xe.

Tuy nhiên, tất cả các giải pháp trên hiện được cho là có thể thực hiện theo quy định, nhưng đến nay hầu như chưa một bãi xe nào thực hiện vì e ngại và sợ sẽ vướng tranh chấp nếu sau khi thanh lý, chủ xe tìm đến. Vì vậy, theo ông Võ Văn Thêm, Chính phủ cũng cần có nghị định hoặc hướng dẫn cụ thể, quy định rõ, trong trường hợp như trên phải xử lý như thế nào để từ đó các bãi giữ xe sẽ thực hiện, tương tự trường hợp tang vật, phương tiện vi phạm hành chính quá hạn tạm giữ.