Đáng lưu ý, nhiều năm trở lại đây, độ tuổi phụ nữ Việt Nam mắc ung thư vú có xu hướng ngày càng trẻ hóa. Nhiều dấu hiệu về ung thư đáng lẽ cần được quan tâm thì lại bị bỏ qua, ở Việt Nam phần lớn bệnh nhân ung thư vú thường phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn nên các phương pháp điều trị thường không hiệu quả.

Có thể tự kiểm tra vú tại nhà để phát hiện sớm ung thư vú

Theo TS.BS. Huỳnh Quang Khánh – Trưởng đơn vị tuyến vú Trung tâm Ung bướu Bệnh viện Chợ Rẫy TP.HCM, phụ nữ nếu biết lắng nghe cơ thể hoàn toàn có thể nhận ra được những thay đổi quan trọng của nó để tự kiểm tra và phát hiện sự bất thường của tuyến vú tại nhà trước khi đến bệnh viện để có những tầm soát chuyên sâu.

Đầu tiên đó là sự thay đổi về kích thước, tuyến vú có thể lớn hơn hoặc nhỏ đi đáng kể. Hoặc núm vú thụt vào trong hoặc thay đổi vị trí và hình dạng. Núm vú bị tiết dịch, xuất hiện hạch nách hoặc hạch trên và dưới xương đòn.

BS.CKII. Trần Nguyên Hà – trưởng khoa Nội tuyến vú, tiêu hóa, gan niệu Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, cho biết khi khám, bác sĩ sẽ quyết định có cần thực hiện xét nghiệm như siêu âm, chụp nhũ ảnh và cộng hưởng từ (MRI) hay không. Đối với người có nguy cơ mắc bệnh cao thì việc chụp nhũ ảnh và kết hợp với cộng hưởng từ là cách để chẩn đoán bệnh chính xác nhất.

Một vấn đề nữa mà các bác sĩ cũng lưu ý đó là rất nhiều người dân nhầm lẫn bệnh ung thư vú với các căn bệnh khác. BS.CKII. Trần Nguyên Hà cho biết có nhiều bạn bị đau ngực, ngực lớn hơn so với bình thường, hốt hoảng tìm đến bác sĩ tư vấn nhưng khi hỏi ra thì bạn đang ở trong thời kỳ kinh nguyệt. Hay có những người dân nhầm lẫn ung thư vú với viêm vú hoặc bướu lành sợi tuyến…do các triệu chứng ban đầu của các bệnh này khá giống nhau.

“Một số bệnh nhân khi phát hiện tuyến vú có bất thường thay vì đến bệnh viện để khám và điều trị thì lại tìm đến các phương pháp trị bệnh dân gian khiến cho tình trạng bệnh không được cải thiện mà ngày càng nặng hơn. Nếu phát hiện có thay đổi bất thường hay khối u ở ngực, chúng ta không nên quá lo lắng vì có khối u không có nghĩa là bạn bị ung thư, vì ¾ khối u ở ngực là lành tính và có thể điều trị dễ dàng”, bác sĩ Hà nhấn mạnh.

Khi phát hiện tuyến vú có bất thường hãy đến bệnh viện để khám và điều trị – Ảnh: MỸ THƯƠNG

Theo nghiên cứu, các đối tượng nguy cơ cao mắc ung thư vú gồm những người sinh con muộn, không cho con bú, những người trong gia đình có mẹ hoặc bà, anh chị em mắc bệnh ung thư vú, phụ nữ có kinh nguyệt sớm hay mãn kinh muộn.

Ngoài ra, những người béo phì, lười vận động, ăn thức ăn nghèo vitamin, hút thuốc lá, uống rượu nhiều, sống trong môi trường độc hại, ô nhiễm… cũng có nguy cơ cao bị ung thư vú.

Ung thư vú không phải là án tử

Không ít người bệnh khi được thông báo mắc ung thư vú đã hoang mang, suy sụp khi cho rằng cơ hội sống của mình không còn nhiều nữa. TS.BS. Huỳnh Quang Khánh khẳng định, ung thư vú hoàn toàn có thể điều trị được, phát hiện bệnh càng sớm thì khả năng điều trị bệnh thành công càng cao.

Việc tầm soát và phát hiện sớm ung thư vú có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Tuy nhiên do yếu tố tâm lý nên nhiều phụ nữ Việt Nam còn e ngại, không đi khám sàng lọc nên nhiều chị em tới bệnh viện khi bệnh đã chuyển sang giai đoạn muộn khiến việc điều trị gặp nhiều khó khăn và tốn kém.

Trong điều trị ung thư vú giai đoạn sớm, phẫu thuật đóng vai trò quan trọng và thường là chọn lựa đầu tiên. Các chọn lựa trong phẫu thuật bệnh ung thư vú là đoạn nhũ, bảo tồn vú (có xạ trị) và đoạn nhũ cùng tái tạo vú tức thì.

Nhu cầu bảo đảm thẩm mỹ cho tuyến vú là một xu hướng ngày càng tăng cho nhiều bệnh nhân. Vì vậy, bên cạnh liệu pháp bảo tồn vú thì tái tạo vú sau đoạn nhũ ngày càng được thực hiện nhiều hơn. Việc tái tạo lại tuyến vú nhằm mục đích nâng cao chất lượng cuộc sống của bệnh nhân mà vẫn bảo đảm an toàn về mặt điều trị ung thư.

Hiện nay tại nhiều trung tâm lớn trên thế giới, việc tái tạo vú sau khi đoạn nhũ được xem là một công việc thường quy. Số bệnh nhân chỉ đoạn nhũ mà không tái tạo chỉ là một thiểu số các trường hợp đặc biệt (bệnh nhân quá yếu, lớn tuổi, từ chối tái tạo).

Ung thư vú hoàn toàn có thể điều trị được, phát hiện bệnh càng sớm thì khả năng điều trị bệnh thành công càng cao – Ảnh: MỸ THƯƠNG

TS.BS. Huỳnh Quang Khánh cho biết thêm, chương trình tầm soát ung thư vú miễn phí được Đơn vị tuyến vú Trung tâm Ung bướu Bệnh viện Chợ Rẫy phối hợp với các khoa, phòng thực hiện trong những năm qua đã mang lại nhiều kết quả tích cực.

Như năm 2018, kết quả khám tầm soát miễn phí cho 98 phụ nữ cho thấy tỉ lệ phát hiện bệnh cần nhập viện làm thủ thuật là 14 trường hợp (14,3%), cần theo dõi sau 1 – 3 tháng là 6 trường hợp (6,1%), tái khám sau 6 tháng là 19 trường hợp (19,4%) và tái khám sau 1 năm là 40 trường hợp (40,8%).

Đến năm 2019, khám tầm soát miễn phí cho 100 trường hợp thì có 7% các trường hợp đến khám phát hiện tổn thương cần phải điều trị ngay; 29% trường hợp phát hiện có tổn thương cần được tư vấn và theo dõi; 7% trường hợp có người thân trong gia đình đã bị ung thư vú…

“Để phòng bệnh ung thư vú, người dân nên có thói quen khám bệnh định kỳ mỗi 6 tháng, phụ nữ trên 40 tuổi nên đi tầm soát bệnh ung thư vú. Phụ nữ có thể tự khám vú sau khi sạch kinh, nếu thấy bất cứ bất thường nào ở vú cần đến cơ sở y tế chuyên khoa để được khám và điều trị kịp thời”, bác sĩ Khánh lưu ý.