Lo lắng hít phải bụi mịn, chị Nguyễn Thị Kim (60 tuổi, ngụ Q.Tân Bình, TP.HCM) đeo khẩu trang khi tập thể dục buổi sáng tại công viên Gia Định (Q.Gò Vấp) – Ảnh: XUÂN MAI

 

Các bác sĩ cho rằng từ khuya đến mờ sáng (1h – 6h), không khí yên tĩnh nên bụi mịn lắng đọng rồi ‘ngự trị’ ở tầm thấp, cách mặt đất khoảng vài mét. Đây lại là thời điểm nhiều người tập thể dục mỗi sáng.

Duy trì thói quen tập thể dục mỗi sáng sớm hơn 5 năm qua, thời gian gần đây chị Nguyễn Thị Kim (60 tuổi, ngụ Q.Tân Bình) phải đeo khẩu trang khi tập thể dục tại công viên Gia Định (Q.Gò Vấp).

“Dạo gần đây chị thấy không khí buổi sáng rất đục, không biết sương mù hay bụi mịn. Tôi đi tập thể dục dĩ nhiên mong muốn có sức khỏe tốt, nhưng thấy không khí như thế này thì phải đeo khẩu trang để phòng ngừa” – chị Kim chia sẻ.

Biết nơi mình sống đang ô nhiễm bụi mịn, anh Võ Thành Nại (Q. Tân Bình) lựa chọn nơi tập thể dục là công viên lớn với nhiều cây xanh. Khi tập, anh Nại ưu tiên tập “trong lòng” công viên, hạn chế tập ở rìa.

Bụi mịn “ngự trị” tầm thấp khi yên tĩnh

Theo ông Nguyễn Minh Tiến – phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng TP.HCM, nồng độ bụi mịn trong không khí ở ngưỡng thấp vào buổi trưa, cao dần vào tối khuya và sáng sớm vì cơ chế lắng đọng.

Bác sĩ Phan Vương Huy Đổng – phó chủ tịch Hội Y học thể thao TP.HCM – phân tích theo lý thuyết, từ tối khuya đến sáng sớm thì không khí yên tĩnh nên bụi mịn sẽ lắng đọng dần rồi lơ lửng ở tầm thấp, cách mặt đất khoảng vài mét.

Khi mặt trời lên, với các hoạt động của con người, xe cộ đi lại và tác động của gió sẽ “khuấy động” bụi mịn, đẩy chúng lên tầm cao hơn. Lúc này ở tầm thấp sẽ có nhiều bụi hạt lớn hơn bụi mịn.

“Nhiều người nhận định vào lúc khuya tối đến mờ sáng, ô nhiễm không khí sẽ cao nhất trong ngày, nhưng điều này còn khó lý giải và chưa hợp lý. Bởi lẽ vào thời điểm nào không khí cũng ô nhiễm, chỉ điều là bụi mịn hay bụi lớn nhiều hơn” – bác sĩ Huy Đổng nói.

Tập sao cho đúng?

Để hạn chế tối đa tác hại của ô nhiễm không khí đối với sức khỏe, các bác sĩ khuyến khích người dân nên tập tại nhà hoặc tại các phòng tập thể dục, nhà thi đấu…

Nếu tập ngoài trời, bác sĩ Huy Đổng khuyến cáo người dân nên chọn thời điểm khi môi trường không khí không quá ô nhiễm. Đó là lúc mặt trời vừa mọc, không khí ấm dần lên, hạt bụi mịn đã khuếch tán lên tầm cao, cây xanh cũng bắt đầu quá trình quang hợp, nhả nhiều khí oxy.

Không nên tập tại vỉa hè dọc các trục lộ, sát mặt đường. Nên lựa chọn công viên có nhiều cây xanh để hạn chế được tiếng ồn, bụi, khí thải từ phương tiện giao thông cũng như không bị phân tâm trong quá trình tập luyện.

Nếu người dân vẫn lo lắng bụi mịn ảnh hưởng đến sức khỏe khi tập luyện và nhất quyết phải đeo khẩu trang thì nên dùng khẩu trang chuyên dụng, có độ lọc chuẩn và độ phồng tương đối để giữ khoảng cách giữa cánh mũi đến khẩu trang để quá trình hít vào – thở ra được dễ dàng. Không nên dùng khẩu trang thông thường vì khi tập gắng sức, lớp vải sẽ chèn vào mũi, gây khó thở.

Người mắc các bệnh mãn tính như tim mạch, tắc nghẽn phổi mạn tính, viêm phế quản dị ứng, hen suyễn, nhồi máu cơ tim… tuyệt đối không nên tập thể dục với chất lượng môi trường như hiện nay.

Nếu gặp những vấn đề bất thường trong lúc tập luyện như ngứa ngáy, mệt mỏi, khó chịu… cần ngưng và đến gặp chuyên gia để tìm ra nguyên nhân, nguồn gốc. Nếu những bất thường này xuất phát từ nguyên nhân ô nhiễm, bụi mịn thì phải ngưng tập một thời gian.

“Điều quan trọng nhất là hãy biết lắng nghe cơ thể của bạn vì mục đích cuối cùng của việc tập luyện thể dục là để khỏe hơn” – bác sĩ Huy Đổng nhấn mạnh.