Trẻ nhỏ và hiểm hoạ từ pin cúc áo

Những viên pin cúc áo tuy nhỏ nhưng vô cùng nguy hiểm trong trường hợp trẻ lỡ nuốt phải, hoặc đùa nghịch nhét vào lỗ mũi, lỗ tai.

Bác sĩ nội soi tái khám cho bệnh nhi sau phẫu thuật lấy viên pin ra khỏi lỗ tai Ảnh: Nguyên Mi

Từ đầu năm đến nay, Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM đã tiếp nhận 38 ca trẻ nhét pin cúc áo vào vùng tai, mũi, họng.

Hoại tử

Thấy con khụt khịt, chảy nước mũi, phụ huynh bé M.T.T (6 tuổi, ngụ Đồng Nai) đã mua thuốc cho con uống, nghĩ con bị cảm sổ mũi thông thường. Tuy nhiên, hôm sau, lỗ mũi của bé phù nề, sưng đỏ, nước mũi vẫn chảy, bé thở rít. Uống thuốc không có tác dụng và tình trạng có vẻ bất ổn, gia đình đã đưa bé đi khám ở bệnh viện địa phương. Các bác sĩ phát hiện có dị vật bên trong lỗ mũi của bé, không lấy ra được. Bé M.T.T được chuyển lên Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM.

Theo Phó giáo sư – tiến sĩ – bác sĩ Trần Phan Chung Thuỷ, Giám đốc Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM: Phụ huynh cần chú ý trong việc lựa chọn đồ chơi phù hợp cho trẻ ở từng độ tuổi, tránh đồ chơi có các chi tiết nhỏ mà trẻ có thể nuốt, nhét vào các lỗ tự nhiên trên cơ thể. Đặc biệt, quản lý pin chặt chẽ, tránh xa tầm tay của trẻ. Các đồ dùng có sử dụng pin trong gia đình nên dán chặt các nắp đậy pin lại.

Theo tiến sĩ – bác sĩ Nguyễn Thị Thanh Thuý, Trưởng khoa Nhi – Tổng hợp, Bệnh viện Tai Mũi Họng (TP.HCM), qua nội soi phát hiện dị vật là một viên pin cúc áo đã cài dính chắc vô bên trong lỗ mũi của bệnh nhi. “Viên pin bám chắc, ăn mòn sâu bên trong mũi, gây thủng vách ngăn mũi, hủy cuống mũi dưới. Lỗ mũi của bệnh nhi đã bị nhiễm trùng, hoại tử”, bác sĩ Thúy cho biết.

Các bác sĩ đã dùng dụng cụ chuyên dụng lấy viên pin ra, lọc rửa hoại tử, vệ sinh mũi cho bé nhiều lần để hết hóa chất ăn mòn từ viên pin, tạo hình lại vách ngăn mũi cho bé.

Viên pin cúc áo mắc trong lỗ tai bệnh nhi Ảnh: Nguyên Mi – bệnh viện cung cấp

Một trường hợp khác, bé trai 5 tuổi chơi dại, nhét hai viên pin cúc áo vào… lỗ tai. Cô giáo thấy bé khóc nên kiểm tra, phát hiện và lấy ra một viên pin. Còn một viên pin nằm sâu bên trong. Bé được đưa đến bệnh viện địa phương và sau đó chuyển lên Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM để các bác sĩ xử lý.

Các bác sĩ ghi nhận ống tai phải của bệnh nhi bị phù nề, có nhiều mô hoại tử và có viên pin nằm lọt trong xương chũm. Pin đã ăn mòn làm thủng hoàn toàn màng nhĩ, một phần cán búa (một xương trong lỗ tai giúp dẫn truyền âm thanh) bị hoại tử, nhiều mô xung quanh ống tai cũng bị hoại tử do pin ăn mòn, phỏng lạnh. Bệnh nhi được mổ lấy dị vật, là viên pin cúc áo dày 2,5 mm, đường kính 8 mm. Các bác sĩ lọc rửa sạch các mô hoại tử và rửa sạch hết hóa chất của pin trong tai bé. Tuy nhiên, do màng nhĩ đã bị thủng nên thính lực của bé bị giảm đáng kể.

Cơ chế ăn mòn khủng khiếp của pin cúc áo

Theo tiến sĩ – bác sĩ Lê Trần Quang Minh, Phó giám đốc Bệnh viện Tai Mũi Họng TP.HCM, pin cúc áo là pin lithium. Loại pin này rất nguy hiểm với trẻ em vì kích thước nhỏ và trẻ thường lầm tưởng là kẹo hoặc đồ chơi. Viên pin khi bị mắc kẹt trong cổ họng, thực quản, lỗ tai, lỗ mũi của trẻ thì sẽ phóng thích ra dòng điện (dù đã hết pin), tiếp xúc với niêm mạc, gây tích tụ chất bazơ, ăn mòn các mô. Thông thường, chỉ cần mắc kẹt khoảng 24 giờ là viên pin đã có thể gây hoại tử vùng niêm mạc, mô xung quanh.

“Pin có tính kiềm nên gây phỏng lạnh. Phỏng lạnh rất kinh khủng, còn nguy hiểm hơn phỏng nóng vì ăn mòn sâu, kéo dài, ngay cả sau khi viên pin đã được lấy ra thì vẫn còn có thể tiếp tục gây phỏng vì hoá chất còn thấm trong mô, khó rửa sạch. Nhiều trường hợp các bác sĩ đã phải lọc rửa đến hơn 10 lần để làm sạch hết chất ăn mòn của pin”, bác sĩ Minh cho biết.

Bác sĩ Thúy lưu ý phụ huynh các triệu chứng có thể nghi ngờ trẻ mắc dị vật trong tai mũi họng: trẻ than đau, thường sau 24 giờ đối với mắc dị vật pin vì gây hoại tử; không nghe được (dị vật ở tai); chảy nước mũi hôi, nghẹt mũi (dị vật ở mũi); sốt cao; có dấu hiệu nhiễm trùng…

“Tốt nhất và trước hết, nên dạy trẻ không nhét pin hay bất cứ vật gì vào các lỗ tự nhiên trên cơ thể. Dặn trẻ lỡ có nhét hoặc đôi khi bị bạn nhét vật lạ vào tai mũi họng thì phải báo ngay cho cô giáo, phụ huynh. Khi phát hiện trẻ nhét pin vào mũi, tai…, phụ huynh cần đưa ngay trẻ đến bệnh viện chuyên khoa để được xử trí kịp thời”, bác sĩ Thuý khuyến cáo.

NGUYÊN MI