Người dân mua thuốc tại một cửa hàng thuốc ở TP.HCM – Ảnh: QUANG ĐỊNH

Quận Phú Nhuận là địa bàn được lựa chọn mở đầu cho “chiến dịch” tăng cường kiểm soát kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn, sau đó mở rộng ra toàn TP.HCM, kéo dài đến hết năm 2020.

Uống thoải mái đi, không sao đâu…

Theo Sở Y tế TP.HCM, bắt đầu từ tháng 4 đến tháng 10-2019, đơn vị sẽ khảo sát đánh giá thực trạng về hoạt động kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn. Theo đó sẽ khảo sát người bán thuốc ở tất cả các nhà thuốc trên địa bàn quận Phú Nhuận, kể cả trong khuôn viên cơ sở khám chữa bệnh, và 30 người mua thuốc ngoài khuôn viên cơ sở khám chữa bệnh.

Đối với cơ sở khám chữa bệnh, đơn vị tiến hành khảo sát tại Bệnh viện Q.Phú Nhuận, An Sinh và Mỹ Đức Phú Nhuận, cùng toàn bộ phòng khám đa khoa, chuyên khoa nội tổng hợp, nhi và tai mũi họng trên địa bàn. Ngoài việc khảo sát người kê đơn, Sở Y tế TP sẽ thu thập 580 đơn thuốc ở tất cả các bệnh viện công lập, tư nhân, các phòng khám chuyên và đa khoa.

Mặc dù kế hoạch này đang được triển khai nhưng tại rất nhiều nhà thuốc trên địa bàn Q.Phú Nhuận lại tỏ ra “không hề hay biết chuyện gì”. 

Thuốc kháng sinh vẫn được bán công khai, không cần đơn thuốc. Trưa 21-4, tại một tiệm thuốc tây trên đường Phan Đình Phùng, nữ dược sĩ vô tư bốc bán hai vỉ thuốc kháng sinh amoxicillin giá 32.000 đồng cho một người dân vào mua để chữa viêm họng.

Người mua hỏi liệu có phản ứng gì không? Dược sĩ này trả lời: “Tùy, có người uống bị dị ứng, nhưng nếu người nhà anh đã sử dụng rồi thì không sao đâu”. 

Dược sĩ này khuyên người bệnh uống mỗi ngày 3 viên sau khi ăn và uống liên tục trong vòng 7 ngày mới có thể khỏi bệnh. “Nếu bán đúng thủ tục là phải bán theo toa, bán thế này là sai quy định của Sở Y tế TP rồi” – dược sĩ này thú nhận luôn.

Tiệm thuốc tây M.C trên đường Hoàng Văn Thụ (Q.Phú Nhuận) khá lớn, chúng tôi thấy nhiều người mua không có toa thuốc vẫn được bán thuốc vô tư. Trưa cùng ngày, dược sĩ của tiệm này hỏi han vài triệu chứng của người bệnh rồi thao thao kê toa gồm 5 loại thuốc, trong đó có kháng sinh cephalexin để chữa viêm họng. 

Người mua thuốc hỏi có cần đơn thuốc không, dược sĩ này cười nói: “Không cần”. Khi được hỏi có biết về đề án tăng cường kiểm soát kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn của Sở Y tế TP vừa ban hành không thì dược sĩ này lắc đầu.

100% bán thuốc kháng sinh phải có đơn thuốc

Theo Sở Y tế, việc ban hành kế hoạch thực hiện đề án tăng cường kiểm soát kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn giai đoạn từ 2017 – 2020 vô cùng cấp bách, nhằm giảm tình trạng lạm dụng thuốc gây nguy cơ kháng kháng sinh trên địa bàn TP. 

 Qua kiểm tra, đối với các cơ sở được phát hiện vi phạm về kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn sẽ bị áp dụng hình thức xử lý nhắc nhở. Nếu sau lần đầu bị nhắc nhở, các cơ sở tiếp tục vi phạm sẽ bị áp dụng hình phạt bằng tiền ở mức độ cao nhất theo quy định. 

Còn đối với các cơ sở tái phạm sau khi bị phạt lần 1, ngoài việc phạt tiền sẽ bị áp dụng hình phạt cao nhất đối với các hành vi vi phạm khác.

Với các giải pháp nêu trên, Sở Y tế TP phấn đấu đến hết năm 2020 sẽ đạt 100% đơn thuốc ở cơ sở khám chữa bệnh công lập, ngoài công lập kê đủ nội dung về kê đơn trong điều trị ngoại trú. 

Ngoài ra, đạt 90% việc kê đơn thuốc tuân thủ hướng dẫn của Bộ Y tế về quản lý, sử dụng kháng sinh trong các bệnh lý nhiễm trùng ở cơ sở khám chữa bệnh công lập, ngoài công lập và 70% đối với cơ sở khám chữa bệnh ngoài công lập khác trên địa bàn.

Đặc biệt, kế hoạch này còn quy định việc bán thuốc kháng sinh phải có đơn thuốc, phấn đấu đến hết năm 2020 đạt 100% nhà thuốc bán thuốc kháng sinh phải có đơn thuốc.