Hiệu quả kinh tế cũng được xem là một vấn đề then chốt trong bảo tồn công trình di sản. Các doanh nghiệp, nhà kinh tế phải hợp lực cùng tính toán phương án bảo tồn với chính quyền và nhà chuyên môn    TS-KTS Lê Quang Ninh

Những con số… buồn 

Theo một số chuyên gia, hiện tại các biệt thự cổ tại TP.HCM do nhà nước quản lý và một phần thuộc quyền sở hữu của tư nhân. Nhóm biệt thự cổ do nhà nước quản lý đa số nằm ở khu trung tâm, vị trí đắc địa, tương quan về giá trị kinh tế và bảo tồn tương đối lớn, do đó rất dễ bị “biến mất”. Nhóm biệt thự cổ là tài sản của tư nhân do áp lực phân chia tài sản, nhu cầu ở hoặc vì kinh tế nên cũng từ từ bị xóa sổ, và thực tế chỉ một số ít tồn tại đến nay.

Bảo tồn phải sinh lợi

Tuy nhiên, theo ông Trần Hữu Phúc Tiến, giải pháp đầu tiên chính là… tiền đâu? Phải nhận thức di sản cũng là một ngành kinh tế. Vì thế phát huy đầy đủ giá trị và tôn vinh di sản cũng cần nên nhìn dưới góc độ kinh tế. Tất nhiên, những giá trị di sản là vô giá nhưng đều phải định lượng và phải sinh lợi từ việc bảo tồn.

Đồng quan điểm, KTS Nguyễn Văn Tất – Chủ tịch Hội đồng kiến trúc, Hội KTS TP.HCM khẳng định, nói đến bảo tồn là phải đặt ngay vấn đề vận hành và phát triển, sinh lợi thế nào. Theo KTS Nguyễn Văn Tất, sẽ rất không ổn nếu bảo tồn công trình di sản mà chỉ sơn sửa, chăm sóc hằng ngày, nhưng không sử dụng vào việc gì, chỉ mất tiền chi ra mà không thu được tiền vô. Đặc biệt, “không nên biến công trình di sản thành một khối vô hồn, mà phải để nó tiếp tục sống với thời điểm hiện tại, lấy nó nuôi nó bằng một hình thức phù hợp”.

LAM YÊN