Giáo dục giới tính ngay từ lớp 1

Trong dự thảo chương trình môn học, hoạt động giáo dục được Bộ GD-ĐT công bố rộng rãi, khá nhiều giáo viên và phụ huynh quan tâm đến điểm mới là giáo dục giới tính sẽ giảng dạy ngay từ lớp 1.

Học sinh Trường tiểu học Chu Văn An (Q.Bình Thạnh) trong một giờ học về giới tính ẢNH: BÍCH THANH

Việc làm cần thiết

Giáo viên Võ Thị Thuỳ Linh, Trường tiểu học Tân Sơn Nhì (Q.Tân Phú, TP.HCM), bày tỏ sự đồng tình: “Đây là việc làm cần thiết vì hiện tại quá trình phát triển của học sinh (HS) diễn ra sớm hơn rất nhiều so với thời điểm xây dựng chương trình giáo dục hiện hành. Do vậy, cần chuẩn bị kiến thức, kỹ năng để HS từng bước tiếp cận theo một lộ trình phù hợp với lứa tuổi”.

Phụ huynh HS Trần Nguyễn Thụy Anh (Q.Bình Tân, TP.HCM) cho rằng, do nhu cầu cấp thiết nên phụ huynh có đề xuất với nhà trường mời các chuyên gia tâm lý nói chuyện cho các HS về sức khoẻ giới tính. Tuy nhiên, đây là hoạt động bổ trợ nên chắc chắn hiệu quả không cao. Vì vậy, khi nội dung này chính thức đưa vào chương trình ngay từ năm đầu tiên của bậc tiểu học thì phụ huynh sẽ yên tâm hơn và HS cũng được trang bị kiến thức bài bản hơn.

Dưới góc độ chuyên môn, thạc sĩ Lê Minh Huân, giảng viên Khoa Tâm lý học, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, từng cho rằng việc giáo dục giới tính trong trường phổ thông hiện nay bắt đầu khá trễ (lớp 4, lớp 5) và không liên tục. Nội dung mang tính giới thiệu, phân tích sơ bộ hơn là giáo dục cả về mặt tâm lý lẫn kỹ năng cho HS.

Thạc sĩ Huân cho rằng giáo dục giới tính ở bậc phổ thông còn một vài lỗ hổng khá lớn phải lấp đầy càng sớm, càng tốt. Nhìn ra thế giới, các nước tiên tiến như Anh, chính phủ bắt buộc phải giáo dục giới tính cho trẻ từ 4 tuổi. Còn ở Mỹ, việc giáo dục giới tính lại được phân theo các cấp học rất chặt chẽ, chương trình còn lồng ghép cả nội dung giáo dục tính người như biết quý trọng mạng sống và yêu quý người khác giới…

Nhiều chuyên gia về tâm lý giáo dục cũng đồng tình cần phải cải thiện từng bước các nội dung giáo dục giới tính nên việc đưa nội dung giáo dục này vào chương trình giáo dục phổ thông từ sớm như chủ trương của Bộ là cần thiết.

Đào tạo giáo viên là vấn đề cốt lõi

Để làm việc này, thạc sĩ Huân cho rằng song song với việc viết sách giáo khoa, xây dựng chương trình với nội dung logic, đầy đủ và thiết thực thì việc đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ quản lý và những giáo viên chuyên trách/kiêm nhiệm dạy nội dung này cần đặc biệt quan tâm.

“Đây có thể ví như cái gốc cho toàn bộ hoạt động giáo dục giới tính trong trường học. GV có nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề thì họ mới triển khai thật sự có tâm, có tầm. Nếu không, khả năng làm chiếu lệ, qua loa, làm vì phải làm là khó tránh khỏi…”, ông Huân nhấn mạnh.

Những giải pháp tức thời hiện nay mà các trường đang thực hiện như mời các nhà tâm lý, giáo dục, bác sĩ chuyên khoa, báo cáo chuyên đề, tổ chức hội thi, trang bị kỹ năng cho HS là một kênh khá thiết thực để giáo viên tham khảo, học hỏi trong việc chuẩn bị giảng dạy nội dung này trong thời gian tới.

Đồng thời, theo các chuyên gia tâm lý, nhà trường căn cứ các chủ đề, chủ điểm tuần, tháng… để chủ động lồng ghép giáo dục giới tính, biến nó thành những cuộc thi, những tờ báo tường, những buổi tuyên truyền sinh động, hấp dẫn… Điều này vừa kích thích HS tự đọc, học thêm, tự tìm tòi khám phá vừa tạo điều kiện để HS sáng tạo, thể hiện kiến thức, kỹ năng… từ đó làm chủ được tri thức và vận dụng linh hoạt các nội dung giáo dục giới tính vào cuộc sống.

Giúp trẻ tự bảo vệ bản thân

Trong những buổi nói chuyện về giáo dục giới tính, thạc sĩ tâm lý giáo dục, bác sĩ Nguyễn Lan Hải của Hội quán các bà mẹ cảnh báo, xu hướng dậy thì sớm ở trẻ ngày càng gia tăng trong độ tuổi tiểu học. Đặc biệt các bé gái có dấu hiệu phát triển cơ thể từ trước tuổi lên 10. Đây là độ tuổi các em gặp nhiều khó khăn. Nhiều em rơi vào tình trạng hoang mang, khủng hoảng tâm lý. Ví dụ có em gái tưởng mình bị ung thư khi phát hiện dấu hiệu đau ngực, hay có em tưởng mình “sắp chết” khi thấy có kinh nguyệt. Vì vậy, trước đó trẻ cần được biết đây là hiện tượng sinh lý bình thường của người con gái khi bước vào tuổi dậy thì để tránh những hoang mang, bỡ ngỡ. Đồng thời trẻ cần được cung cấp những kiến thức về vệ sinh, cũng như khả năng thụ thai, các biện pháp phòng tránh thai và tránh bị xâm phạm tình dục.

Trong khi đó, theo số liệu thống kê của Chương trình mục tiêu quốc gia bảo vệ trẻ em VN trong vòng 5 năm (2010 – 2015), đã có 8.200 vụ lạm dụng tình dục với gần 10.000 nạn nhân. Do vậy, bác sĩ Hải cho rằng cung cấp kiến thức về giới tính sớm và đúng cách sẽ giúp trẻ thích nghi với những biến đổi cơ thể và tự bảo vệ bản thân mình.