Thay vì chỉ tập trung nghĩ đến việc mở rộng, nâng cấp hệ thống đường sá đang có, làm hệ thống đường ngầm, cần tính đến phương án xây dựng đường trên cao chuyên dụng.
Hiến kế giảm ùn tắc giao thông tại TP.HCM: Xây đường chuyên dụng trên cao
Thay vì chỉ tập trung nghĩ đến việc mở rộng, nâng cấp hệ thống đường sá đang có, làm hệ thống đường ngầm, cần tính đến phương án xây dựng đường trên cao chuyên dụng.
Cùng với việc phải mở rộng, nâng cấp hệ thống đường sá đang có, làm hệ thống đường ngầm, phương án đường trên cao chỉ dành riêng cho các loại xe như xe cứu thương, xe cứu hoả, xe cảnh sát, xe quân đội và xe buýt công cộng sẽ là điểm nhấn khác biệt của giao thông VN so với phần còn lại trên thế giới.
Theo TS Lương Hoài Nam, TP.HCM đang là “đô thị thấp tầng trên nền tảng giao thông cá nhân” khiến diện tích dành cho hạ tầng cơ sở bị thu hẹp, gây ùn tắc.
Toàn bộ hệ thống đường trên cao chỉ được thiết kế chồng lên các trục đường chính, xuyên suốt từ các quận trung tâm đến ngoại thành kết nối vào các đường vành đai và chỉ rẽ nhánh xuống để kết nối trực tiếp với các bệnh viện lớn, trạm cứu hỏa, đồn cảnh sát, doanh trại quân đội, bến xe trung tâm, sân bay và kể cả các địa điểm rộng rãi như công viên, khu vui chơi giải trí…
Kết nối giữa đường trên cao và đường dưới mặt đất là những chiềc cầu thang xinh đẹp, chúng lần lượt xuất hiện theo một khoảng cách nhất định hoặc tại các điểm cắt của các con đường, dẫn lối cho khách xuống những nơi mà họ cần như: bệnh viện, trường học, nhà thờ, chùa, các cao ốc, trung tâm hành chính, trung tâm mua sắm, công viên, khu vui chơi…
Tại các khu vực trung tâm tập trung nhiều người 2 bên hành lang của làn đường này có thể thiết kế hệ thống thang tải băng chuyền giúp cho khách bộ hành di chuyển nhanh hơn. Hệ thống làn đường trên cao sử dụng theo phương án trên sẽ giải quyết được hàng loạt các vấn đề mà các phương án cũ không thể giải quyết được.
Nếu thực hiện biện pháp này, không cần phải mở rộng đường nên nhà nước sẽ không phải tốn một khoản kinh phí khổng lồ dành cho việc giải toả đền bù, di dời và tái định cư. Do không có hoặc có rất ít các trường hợp buộc phải di dời, tái định cư khi xúc tiến xây dựng hệ thống làn đường trên cao nên mọi sinh hoạt trong cuộc sống hằng ngày của người dân vẫn ổn định như cũ, khi thực hiện phương án này thì cần phải ngầm hóa toàn bộ hệ thống điện 2 bên đường sẽ làm bộ mặt đô thị đẹp hơn.
Điều hành linh hoạt và ứng dụng khoa học, công nghệ trong quản lý hệ thống giao thông, cùng với việc đầu tư cho giao thông công cộng kết hợp giảm dần lượng xe máy, là những giải pháp có thể giúp kéo giảm ùn tắc giao thông tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM.
Sự khác biệt để phát triển du lịch
Nếu có đường chuyên dụng, ngay cả trong những giờ cao điểm xe cứu thương cũng dễ dàng đi đến nơi có người bệnh cần cấp cứu và lập tức quay về bệnh viện sớm nhất có thể. Nạn tử vong xảy ra do chậm trễ trong việc cấp cứu sẽ được hạn chế đến mức thấp nhất nhờ thực hiện việc sơ cấp cứu và việc chữa trị kịp thời.
Xe cứu hỏa sẽ nhanh chóng đi đến nơi đang có hỏa hoạn, tập kết ở vị trí trên cao, không bị cản trở bởi đám đông hiếu kỳ hay các phương tiện giao thông khác nên dễ dàng dập tắt các đám cháy không chỉ ở vị trí mặt tiền mà cả những đám cháy trong hẻm nhỏ không quá xa mặt tiền. Vì thế, thiệt hại về người và của mà hỏa hoạn gây ra sẽ được hạn chế đến mức thấp nhất. Xe cảnh sát giao thông nhanh chóng tiếp cận điểm tai nạn, chỗ kẹt xe… và kịp thời giải quyết mấy vụ rắc rối đang chờ đợi họ ở đó; các loại xe cảnh sát khác và xe quân đội cũng sẽ nhanh chóng tiếp cận các điểm nóng mà họ cần đến…
Xe buýt công cộng dễ dàng thực hiện việc đón và trả khách đúng trạm, đúng giờ mà không cần phải chen lấn giữa vô vàn các loại xe máy, không cần phải chạy ẩu sau một đoạn đường kẹt xe do sợ muộn chuyến…Xe buýt một khi được lưu thông bằng đường trên cao cùng với những sự tiện ích mà nó đem lại sẽ vượt qua mọi kỳ vọng mà người ta mong đợi từ nó.
Với một giá tiền tiết kiệm nhất, công nhân viên chức nhà nước, nhân viên văn phòng, công nhân, sinh viên, học sinh, du khách… sử dụng xe buýt sẽ được hít thở bầu không khí trong lành hơn từ trên cao, thảnh thơi ngắm phố phường mà không phải lo lắng những tai nạn do người khác bất cẩn mang lại, an tâm đến nơi cần đến, về nơi cần về mà không còn sợ trễ giờ hay phải hít khói bụi từ nạn kẹt xe…
Tất cả những tiện ích khi được lưu thông ở làn đường ưu tiên trên cao mà xe buýt công cộng mang lại chắc chắn sẽ là nguồn động lực mạnh mẽ làm thay đổi thói quen đi lại bằng xe máy. Vì lợi ích kinh tế và sự an toàn, người dân sẽ nhận thấy việc sử dụng xe buýt đi là tối ưu, thói quen đi xe máy của người dân sẽ giảm dần. Đến một giai đoạn thích hợp, xe máy đi vào trung tâm các thành phố lớn như Hà Nội hay TP.HCM sẽ bị cấm hẳn…
Báo Thanh Niên rất mong nhận được ý kiến từ bạn đọc cùng tham gia hiến kế giảm ùn tắc giao thông tại TP.HCM. Mọi ý kiến đóng góp xin gửi về địa chỉ email: [email protected]
Nguyễn Gia Trung Quân (Nghiên cứu sinh University of Northern Philippines)