26/12/2024

Ảnh khách ngoại ‘về nguồn’ ở Mỹ Sơn gây tranh cãi

Được trao giải nhất cuộc thi Ảnh nghệ thuật du lịch toàn quốc lần thứ 7, tác phẩm Về nguồn của Nguyễn Trang Kim Cương (TP.HCM) đang gây tranh luận giữa tên ảnh và nội dung bức ảnh.

 

Ảnh khách ngoại ‘về nguồn’ ở Mỹ Sơn gây tranh cãi

Được trao giải nhất cuộc thi Ảnh nghệ thuật du lịch toàn quốc lần thứ 7, tác phẩm Về nguồn của Nguyễn Trang Kim Cương (TP.HCM) đang gây tranh luận giữa tên ảnh và nội dung bức ảnh.




Về nguồn, tác phẩm đoạt giải nhất cuộc thi ảnh du lịch gây tranh cãi của tác giả Nguyễn Trang Kim Cương

Về nguồn, tác phẩm đoạt giải nhất cuộc thi ảnh du lịch gây tranh cãi của tác giả Nguyễn Trang Kim Cương


Tại lễ khai mạc triển lãm tổ chức ngày 5.7 tại nhà triển lãm 29 Hàng Bài (Hà Nội), một số phóng viên và người xem cho rằng tên ảnh Về nguồn không phù hợp với nội dung tác phẩm. Đó là bức ảnh chụp một nhóm du khách ngoại quốc đang theo dõi hướng dẫn viên giới thiệu về Di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn (Quảng Nam). Các ý kiến cho rằng Mỹ Sơn không phải là “nguồn” của du khách ngoại quốc.
“Nguồn” của ai ?
Nhiếp ảnh gia Nguyễn Trang Kim Cương kể đã chụp Về nguồnvào ngày 23.5.2016 tại Mỹ Sơn. “Tôi đã nghiên cứu rất kỹ văn hóa Chăm, kiến trúc Chăm. Về nguồn là cái tên đã được tôi cân nhắc rất kỹ. Tôi có thể đặt tên bức ảnh là Thánh địa Mỹ Sơn, hay Du khách thăm Mỹ Sơn, nhưng như thế thì bình thường quá. Tôi quan niệm cái nguồn ở đây là nguồn gốc, là lịch sử văn hóa của cả nhân loại, không của riêng dân tộc nào”.
 
 

 

Trả lời Thanh Niên, Giáo sư Ngô Đức Thịnh, Ủy viên Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia, cho biết: “Một mặt, có thể coi Mỹ Sơn hay các di tích tương tự từ các nền văn minh cổ xưa là “nguồn” của nhân loại. Tuy nhiên, theo cách hiểu hai chữ “về nguồn” mà chúng ta hay dùng một cách thông thường thì trong trường hợp này là không phù hợp. Nếu đó là ảnh chụp những người Chăm về thăm Mỹ Sơn thì được, còn là người nước ngoài thì không được, thậm chí nếu là người Việt thì cũng không nên, vì Mỹ Sơn là di tích của người Chăm”. Tương tự, tiến sĩ xã hội học Trịnh Hòa Bình bày tỏ: “Mỹ Sơn là một di sản quý, VN có thể coi di sản Mỹ Sơn như một niềm tự hào chính đáng, nhưng không nên cho đó là “nguồn”. “Về nguồn” chỉ nên dành cho việc tìm về các di tích lịch sử như Đền Hùng, các di tích cách mạng hay những gì đó tương tự”.
Phó ban tổ chức cuộc thi là ông Nguyễn Đức Xuyên, Tổng biên tập Tạp chí Du lịch, cho biết ban tổ chức tôn trọng tác giả và ban giám khảo, đồng thời xác nhận các tác phẩm được giải sẽ được sử dụng cho việc quảng bá du lịch VN để giới thiệu điểm đến. Trong một số trường hợp, tên ảnh có thể được biên tập cho phù hợp, sau khi trao đổi với tác giả. Tuy nhiên, trả lời Thanh Niên, nhà nhiếp ảnh Nguyễn Trang Kim Cương khẳng định: “Tôi sẽ giữ nguyên tên của bức ảnh”.
Chấm ảnh nhưng… không chấm tên ảnh
Nghệ sĩ nhiếp ảnh Phạm Tiến Dũng, Tổng biên tập Tạp chí Nhiếp ảnh – thành viên ban giám khảo cuộc thi trên, cho rằng Về nguồn nên được thay bằng một cái tên cụ thể hơn vì nó còn quá chung chung. Tuy nhiên, việc Mỹ Sơn có phải là “nguồn” của du khách ngoại quốc hay không, ông Dũng cho rằng đó “không hẳn là sai lắm” bởi có thể du khách ngoại quốc cũng muốn tìm hiểu về cội nguồn văn hoá VN.
Theo ông Dũng, cái chưa được nhất của cuộc thi chính là tên ảnh, có đến 80% tên ảnh trong triển lãm là không ổn vì chưa cụ thể, theo tiêu chí của một cuộc thi ảnh về du lịch. Đáng chú ý, ông Dũng cho biết việc chấm ảnh không bao gồm việc đọc tên tác phẩm. Đây cũng là cách làm của hầu hết các ban giám khảo nhiếp ảnh VN lâu nay. Ông Dũng nói thêm: “Các nghệ sĩ VN thường đi chụp mà không quan tâm đến thông tin cũng như chú thích của ảnh”.
Đồng quan điểm với ông Phạm Tiến Dũng, nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Anh Tuấn, thành viên ban giám khảo cuộc thi, cho biết đặt tên ảnh là điểm rất yếu của các nhà nhiếp ảnh VN, và ông từng phải đề nghị với Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh VN tổ chức tập huấn cho hội viên về việc này.
Ảnh đoạt huy chương vàng bị tố “lắp ghép”
Ảnh đoạt huy chương vàng bị tố “lắp ghép”

Ảnh 1: Nguyễn Đắc Như

Liên hoan ảnh nghệ thuật khu vực Hà Nội lần thứ 5 – 2016 vừa chấm giải ngày 4.7 đã gặp một sự cố đáng tiếc: Tác phẩm Hoạ sĩ Phan Kế An (ảnh 1) sau khi được công bố đoạt huy chương vàng đã gặp phải phản ứng dữ dội của dư luận. Nhiều diễn đàn, email phát tán đã tố tác phẩm này là một sản phẩm lắp ghép bằng photoshop vụng về, sai sự thật (ảnh 2).
Ảnh đoạt huy chương vàng bị tố “lắp ghép”

Ảnh 2: Bạn đọc cung cấp

Kết quả, ngày 9.7, tác giả ảnh Nguyễn Đắc Như đã có thư gửi Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh VN xin rút toàn bộ ảnh triển lãm và ảnh đoạt giải của cuộc liên hoan. Trả lời Thanh Niên, nghệ sĩ nhiếp ảnh Vũ Quốc Khánh, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh VN, xác nhận do ban giám khảo chủ quan nên đã không kiểm tra kỹ file gốc trước khi công bố tác phẩm đoạt giải.

Lưu Quang Phổ