Oai hùng Đội SBC

Chỉ đạo của ông Đinh La Thăng, Bí thư Thành uỷ TP.HCM, về việc Công an TP nghiên cứu lập lại lực lượng săn bắt cướp được cả người trong ngành và nhiều người dân đồng tình.

Con nghiện gây án bị CSHSĐN bắtẢNH: DIỆP ĐỨC MINH

Trả lời PV Báo Thanh Niên, đại tá Mai Văn Tấn, nguyên Trưởng phòng Cảnh sát hình sự (PC45) Công an TP.HCM, người từng là thành viên Đội săn bắt cướp (SBC) những ngày đầu thành lập, nói: Thời điểm sau giải phóng, ra đường là gặp cướp giật; tài sản bị cướp chủ yếu là đồng hồ, dây chuyền, túi xách… Vì thế SBC ra đời để trấn áp. Đội SBC được thành lập năm 1978, với khoảng 30 cán bộ chiến sĩ, trực thuộc Phòng Cảnh sát hình sự, chỉ làm nhiệm vụ duy nhất là SBC. Lúc đó, đội được trang bị phương tiện chủ yếu là Honda 67, còng, súng. Những tên tuổi trở thành “huyền thoại” SBC như: đội trưởng Phan Thanh (tức Ba Tung), Lý Đại Bàng… Sau này, Đội SBC đổi thành Đội 3 có nhiệm vụ chống xã hội đen, cướp và cướp giật nhưng cướp giật lại diễn biến phức tạp nên đổi thành Đội cảnh sát hình sự đặc nhiệm (CSHSĐN) có nhiệm vụ phòng chống cướp, cướp giật tài sản cho đến nay.

Ông đánh giá thế nào về tội phạm cướp giật lúc đó và hiện nay?

Cướp giật lúc đó hoạt động băng nhóm, chuyên nghiệp, giỏi võ, có trang bị vũ khí, sẵn sàng nổ súng chống trả lại lực lượng SBC. Một số băng cướp giật nổi đình nổi đám thời đó là: băng Hải “chùa”, băng Hoàng “Cần Thơ”…; mỗi băng khoảng 7 – 8 tên. Trong đó băng Hải “chùa” dữ dằn nhất, SBC nhiều lần chạm trán, đấu súng. Sau này Hải “chùa” bị công an tỉnh bắn hạ.

Còn bây giờ cướp “trẻ hoá”, liều lĩnh, táo tợn, khi bị truy đuổi bọn chúng có thể dùng hung khí, dao, ớt bột chống trả. Chưa kể, kẻ cướp hiện nay là con nghiện rất nhiều. Cướp trước đây dễ nhận diện vì chúng chủ yếu gây án vào sáng sớm, đường vắng… Bây giờ chúng tinh quái hơn – ngụy trang mặc áo quần lịch sự trà trộn vào đám đông gây án bất kể lúc nào; nhiều kẻ cướp giật đóng giả cặp tình nhân, ăn mặc lịch sự, chạy trên đường, gặp “con mồi” là ra tay nên dễ làm người ta mất cảnh giác.

TIN LIÊN QUAN

Lái Honda 67 chạy 100 km/giờ, bay qua quật ngã tên cướp

Với nhiều người dân TP.HCM, hình ảnh những chiến sĩ SBC dũng cảm truy đuổi cướp những năm đầu sau giải phóng còn in đậm dấu ấn. Sự dũng cảm, mưu trí của các anh đã góp phần mang lại bình yên cho thành phố.

Có ý kiến cho rằng trước đây lực lượng SBC được nhiều “đặc quyền” hơn CSHSĐN bây giờ khiến tội phạm phải dè chừng. Đây có phải là một trong những nguyên nhân làm giảm khả năng chiến đấu của lực lượng CSHSĐN khiến cướp vẫn lộng hành?

Lúc đó, SBC chỉ có nhiệm vụ duy nhất là SBC, nên chuyên sâu. Ngoài ra, công tác tuyển chọn lực lượng SBC rất kỹ lưỡng, ai cũng phải giỏi võ thuật, chạy xe, bắn súng; không hội đủ các tiêu chuẩn thì không được đứng trong hàng ngũ SBC.

Trước đây, ngoài thẻ ngành CAND, SBC được Ban Giám đốc Công an TP.HCM cấp thêm một thẻ in chữ đỏ lớn SBC. Thẻ này ghi rõ, SBC được sử dụng vũ khí đặc biệt (bắn đạn thật; còn bây giờ bắn đạn cao su – PV); được sử dụng tốc độ xe ngoài quy định; được vượt đèn đỏ, lưu thông vào đường cấm, ngược chiều khi cần thiết… Thời đó, chúng tôi chỉ cần đưa thẻ SBC ra là được người trong ngành và ngoài ngành tích cực hỗ trợ nên mọi việc được giải quyết nhanh chóng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc bắt cướp. Mũ kết của lực lượng SBC có in chữ SBC để phân biệt với lực lượng khác.

Sau này, CSHSĐN lúc tôi điều hành không được cấp thẻ SBC, các “đặc quyền” trên dĩ nhiên không còn nữa. Nếu truy đuổi tên cướp giật chạy ngược chiều thì lực lượng CSHSĐN buộc phải bám theo nhưng chẳng may đụng người đi đường thì chiến sĩ đó sẽ bị quy trách nhiệm… Vì vậy, vô tình làm hạn chế “đặc quyền” của lực lượng CSHSĐN, ảnh hưởng đến công tác đấu tranh với tội phạm cướp giật diễn biến phức tạp như hiện nay.

Tại một số cuộc họp vừa qua, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành uỷ TP.HCM Đinh La Thăng nhiều lần yêu cầu việc lập lại Đội SBC. Theo ông thì tác động của việc này đối với xã hội như thế nào?

Với nạn cướp giật như hiện nay, theo tôi, cần tổ chức, củng cố lại Đội SBC để trấn áp cướp giật trên đường phố. Bởi bản thân tên gọi của Đội CSHSĐN không thấy rõ được nhiệm vụ chính của mình là bắt cướp. Tên gọi SBC không chỉ thấy rõ nhiệm vụ mà còn tác động đến tâm lý của tội phạm. Đội SBC hồi xưa, kể cả sau này khi tội phạm nghe đến là đều phải khiếp sợ. Ngoài ra còn được nhiều người dân biết đến, ái mộ, tin yêu. Đây là yếu tố rất thuận lợi khi truy bắt cướp, người dân hỗ trợ nhiều thứ. Khi đã được người dân tin tưởng thì họ sẵn sàng cung cấp thông tin tội phạm cướp giật ẩn nấp… Đội SBC đúng nghĩa là khắc tinh của tội phạm một thời.

Theo ông Huỳnh Công Hùng, Uỷ viên thường trực HĐND TP.HCM, việc thành lập lực lượng SBC là cần thiết, để bảo vệ sự bình yên TP. Tuy nhiên, phòng chống tội phạm ngoài nhiệm vụ của cơ quan công an thì cần phải có nhiều lực lượng tham gia. Đó chính là lực lượng dân phòng, dân quân tự vệ, thậm chí là cả người dân. Nếu toàn dân cùng chung tay phòng chống tội phạm thì cướp giật, trộm cắp không thể có đất sống.

Luật sư Hà Hải, Đoàn luật sư TP.HCM, cũng cho rằng nên sớm tái lập lực lượng SBC, vì mô hình trấn áp tội phạm này đã có từ lâu, mang lại hiệu quả rõ rệt. Để xây dựng lại Đội SBC hùng mạnh, đáp ứng với tình hình hiện nay thì phải có trang thiết bị, kinh phí đào tạo, lương và các khoản phụ cấp cho anh em… HĐND TP nên sớm ra nghị quyết cho phép thành lập và hoạt động của SBC. Cơ quan thẩm quyền nhanh chóng chuẩn bị các điều kiện cần thiết về vật chất, con người và cơ sở pháp lý.

Trước đó, Bí thư Thành uỷ TP.HCM Đinh La Thăng đánh giá dù Công an TP đã có Đội CSHSĐN chuyên bắt cướp nhưng thực tế với nạn trộm cắp, cướp giật ở TP hiện nay cần phải tổ chức lại lực lượng này chuyên nghiệp hơn. Thậm chí cần phải tách lực lượng CSHSĐN thành một bộ phận SBC chuyên nghiệp, giỏi võ, xử lý tình huống tốt, được trang bị đầy đủ phương tiện… “Mới đây khi họp, lãnh đạo Công an TP nói lực lượng CSHSĐN mỏng giờ thêm lực lượng cũng khó. Tôi nói với anh Phan Anh Minh, Phó giám đốc Công an TP, cho phép tăng lực lượng CSHSĐN hiện nay lên gấp đôi, từ 200 người hiện có lên 400 người. Công an TP không sợ thiếu người, miễn là phải truy quét hết trộm cướp”, ông Thăng nhấn mạnh.

Trung Hiếu

Đàm Huy
(thực hiện)