Hiện tượng Equinox thực chất là gì?

Equinox trong tiếng Việt là ‘điểm phân’. Tờ Telegraph giải thích ‘equinox’ có gốc từ Latin là ‘equal night’, có nghĩa chỉ ngày và đêm bằng nhau. Đó là thời điểm ánh sáng mặt trời chiếu thẳng vào xích đạo của trái đất.

Theo vòng quay của Trái đất quanh mặt trời, mỗi năm sẽ có hai ngày “điểm phân”. Tùy từng năm mà ngày điểm phân có thể xảy ra vào khoảng 20-21.3 và 22-23.9.

Ngày điểm phân vào tháng 3 là Xuân phân ở bắc bán cầu và là Thu phân ở nam bán cầu. Ngược lại, ngày điểm phân vào tháng 9 là Thu phân ở bắc bán cầu và là Xuân phân ở nam bán cầu. Lúc này tâm của mặt trời cùng nằm trong mặt phẳng xích đạo của Trái đất.

Cảnh báo Equinox gây xôn xao: ‘Chớ coi thường!’

‘Trong 5 ngày tới, bà con nên hạn chế ra ngoài trời từ 12 đến 15 giờ. Nếu bạn nào bị chóng mặt hay buồn nôn và nhất là chảy máu mũi nên đến bệnh viện ngay’, dòng cảnh báo đang được chia sẻ trên mạng xã hội.

Vị trí trái đất và mặt trời vào điểm phân (trên, dưới) - Ảnh: National Geographic

Điểm phân là dịp lễ kỷ niệm của nhiều nền văn hoá

Dịp Xuân phân đã được nhiều nền văn hoá trên thế giới chọn để bắt đầu nhiều lễ hội mùa xuân, như một thời gian tái sinh và đổi mới. Theo National Geographic, ngày đầu tiên của Baha’i  (một tôn giáo độc thần) và lịch Iran rơi vào Xuân phân (tháng ba) mỗi năm.

Tại Nhật Bản, Xuân phân cũng là một ngày lễ quốc gia. Các lễ hội quan trọng của người Do Thái cũng được tính từ ngày Xuân phân và Thu phân. Trong đó, ngày thiêng liêng nhất trong lịch Do Thái, Yom Kippur, rơi xung quanh Thu phân tháng 9.

Theo tờ Telegraph, lễ hội Holi của người Hindu cũng tính từ ngày Xuân phân. Và ngay cả lễ Phục sinh cũng có cách tính là vào ngày chủ nhật đầu tiên ngay sau khi trăng tròn kể từ ngày Xuân phân của bắc bán cầu.

Theo chuyên trang thời tiết The Weather Network, sau ngày Xuân phân, nhiệt độ tại các nước trong khu vực xích đạo sẽ dần nóng lên do lượng nhiệt nhận được từ mặt trời lớn. Tháng 4, 5 được xem là thời gian có nhiệt độ cao nhất trong khu vực này. Đặc biệt, năm nay, thế giới đang đối mặt với hiện tượng El Nino (kéo dài từ nửa cuối năm 2015). Hiện nay, nhiều nước trên thế giới đang trải qua thời gian nắng hạn khủng khiếp. Nhiệt độ nhiều nơi trong tháng 4 (như Ấn Độ) đã được ghi nhận lên đến 40 độ C. Đây là hệ quả của hiện tượng El Nino. Thời tiết nắng nóng khiến con người đối mặt với nhiều nguy cơ suy sụp sức khoẻ – Ảnh: Nguyên Mi Thời tiết nắng nóng khiến con người đối mặt với nhiều nguy cơ suy sụp sức khoẻ. Là một nước nằm trong khu vực gần xích đạo, Việt Nam thời gian này cũng đối mặt với nắng nóng. Bác sĩ Nguyễn Đình Phú, Phó giám đốc Bệnh viện Nhân dân 115 (TP.HCM), thông tin: trong những ngày nắng nóng vừa qua, trung bình mỗi ngày bệnh viện có hơn 4.000 lượt bệnh nhân đến khám. Thời tiết nắng nóng cũng làm số bệnh nhân đột quỵ gia tăng. Nắng nóng sẽ khiến tim đập nhanh và mạnh hơn, từ đó dễ gây ra những cơn đau thắt ngực, tăng huyết áp… Tình trạng này rất nguy hiểm với người cao tuổi vì dễ dẫn đến đột quỵ. Bên cạnh đó, thời tiết nắng nóng cũng là điều kiện người dân dễ mắc bệnh hô hấp và tiêu hoá. Ghi nhận của Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) trong những ngày qua, cao điểm, bệnh viện tiếp nhận đến gần 8.000 lượt khám/ngày. Trong đó bệnh tiêu chảy và hô hấp chiếm 2/3 tổng số bệnh nhi đến khám. Thông tin của Bệnh viện Nhi Đồng 2, những ngày qua, trung bình có hơn 7.000 lượt trẻ tới khám mỗi ngày. Hô hấp, tiêu chảy, sốt siêu vi là những bệnh chiếm hầu hết trong tổng lượng khám. Ghi nhận của Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) trong những ngày qua, cao điểm, bệnh viện tiếp nhận đến gần 8.000 lượt khám/ngày – Ảnh: Nguyên Mi Các bác sĩ khuyến cáo người dân cần ăn mặc tránh nắng khi ra ngoài đường, tuy nhiên cũng không được “ủ” quá kín gây ngợp, càng làm nóng bức, cơ thể sẽ dễ bị choáng. Đặc biệt, tránh để cơ thể bị chênh lệch nhiệt độ quá nhiều khi từ ngoài trời nóng vô phòng lạnh sẽ dễ bị các bệnh viêm đường hô hấp. Đối với người bị tăng huyết áp, việc tắm nước lạnh đột ngột có thể gây đột quỵ do xuất huyết não, nhồi máu cơ tim, nhất là bệnh nhân có tiền sử bệnh tim mạch. Các bác sĩ khuyên nếu dùng máy điều hoà thì nên duy trì nhiệt độ khoảng 27-28 độ C. Khi dùng máy hơi nước phải để cửa phòng thoáng, tránh gây ẩm ướt, vi khuẩn dễ phát triển. Ngoài ra, để chống lại nguy cơ mắc bệnh do nắng nóng, người bệnh phải uống nước đủ nhu cầu cơ thể, trung bình khoảng 2 lít nước mỗi ngày (gồm cả nước canh, sữa…). Nên ăn nhiều rau, quả, nhất là các loại rau, quả dễ tiêu hóa, vừa để cung cấp thêm nước, các vi chất, vừa để chống táo bón.

Nguyên Mi