Càn quét than bùn bằng giấy phép hết hạn

Dù giấy phép đăng ký tận thu khoáng sản bùn trấp (than bùn) đã hết hạn nhưng Công ty Lê Sơn Thịnh vẫn ồ ạt khai thác ở khu vực Bàu Voi, xã Gia Tân 3, H.Thống Nhất (Đồng Nai).

Chia sẻ

Công ty Lê Sơn Thịnh ngang nhiên khai thác than bùn tại diện tích đang tranh chấp – Ảnh: Lê Lâm

Sáng 11.4, chúng tôi vượt nhiều đồi dốc gập ghềnh để tiếp cận khu vực khai thác than bùn mà Công ty Lê Sơn Thịnh (đóng tại TP.Biên Hoà, Đồng Nai) đang khai thác. Khu vực này hết sức hẻo lánh, xung quanh được bao bọc bởi các đồi chuối, tiếp giáp với ấp Tây Kim, xã Gia Kiệm (thuộc H.Thống Nhất) nên hoạt động đào bới ít ai chú ý.

Hò hét đuổi đánh phóng viên

Tại khu vực khai thác rộng hơn 5 ha, nhiều xe xúc gầm rú múc than bùn đưa lên xe tải vận chuyển đi nơi khác tiêu thụ. Khi phát hiện chúng tôi ghi hình gần khu vực xe cuốc, 4 thanh niên mặt mày bặm trợn nhảy xuống xe hò hét đuổi theo. Núp vào trong đám chuối rậm rạp để lánh nạn, chúng tôi thấy nhóm người này liên tục gọi điện tăng cường “nhân sự” để chia nhau tìm kiếm PV. Sau hơn 1 giờ lẩn trốn, chúng tôi may mắn được người dân đang đi rẫy chở ra đường nhựa mới thoát nạn. Nhờ sự hỗ trợ của Công an xã Gia Tân 3, chúng tôi quay lại dắt bộ 2 chiếc xe máy bị xẹp lốp (do nhóm côn đồ xì hơi) ra về.

Cùng thoát nạn với chúng tôi còn có ông Nguyễn Chí Hùng (48 tuổi, ngụ xã Sông Thao, H.Trảng Bom). Ông Hùng đứng từ xa khi thấy nhóm côn đồ truy đuổi chúng tôi và nhanh chân bỏ trốn vào bên dưới hàng rào nên không bị phát hiện.

Ông Hùng cho biết, năm 2011, ông thuê lại đất ở khu vực Bàu Voi của bà Phạm Thị Hoa (69 tuổi, ngụ xã Gia Kiệm, H.Thống Nhất) diện tích 34.466 m2 thời hạn 10 năm để làm ao nuôi trồng thủy sản với số tiền lên đến 1,5 tỉ đồng (đưa trước 800 triệu đồng). Ký hợp đồng xong, trong khi đang tiến hành làm các thủ tục để sử dụng đất thì vào năm 2014 ông Hùng bất ngờ nghe tin bà Hoa tiếp tục cho bên thứ 3 là Công ty Lê Sơn Thịnh thuê cùng diện tích đất nêu trên.

Ông Hùng lập tức tìm bà Hoa để nói chuyện nhưng bà Hoa lánh mặt. Sau nhiều lần liên lạc bất thành, ông Hùng nộp đơn khởi kiện bà Hoa ra toà yêu cầu “Công nhận hợp đồng thuê quyền sử dụng đất là hợp pháp”. Ngày 23.4.2015, TAND H.Thống Nhất thụ lý đơn kiện nhưng sau đó chuyển lên TAND tỉnh Đồng Nai xử lý theo thẩm quyền do có một người con của bà Hoa (đồng sở hữu diện tích đất tranh chấp nói trên) đang định cư ở nước ngoài.

Sau khi xem xét hồ sơ, tháng 11.2015, TAND tỉnh Đồng Nai trả về cho tòa án cấp huyện yêu cầu bổ sung quyết định tống đạt thông báo thụ lý vụ án đối với người này (con bà Hoa ở nước ngoài) và thực hiện thủ tục ủy thác tư pháp (nếu có). Hiện tại TAND H.Thống Nhất đang thực hiện các thủ tục trên.

Theo ông Hùng, trong khi diện tích đất tranh chấp đang chờ tòa án giải quyết thì cuối tháng 3.2016, ông phát hiện Công ty Lê Sơn Thịnh cho máy cuốc, xe ben vào khai thác đất bùn. “Mặc dù biết họ khai thác ảnh hưởng đến quyền lợi nhưng vì khu vực này luôn có nhiều thanh niên trông hung dữ nên tôi không dám vào can ngăn vì sợ bị hành hung. Như hôm nay, chỉ mới như vậy (chụp ảnh cảnh khai thác – PV) và đi với nhà báo mà bị truy đuổi thì một mình tôi sao dám vào đây. Bây giờ chỉ còn biết gửi đơn nhờ chính quyền và tòa án ngăn chặn mà thôi”, ông Hùng rầu rĩ nói.

Thờ ơ khi người dân kêu cứu

Ngày 1.4, ông Hùng làm đơn gửi đến UBND xã Gia Tân 3, Phòng TN-MT và UBND H.Thống Nhất xin ngăn chặn việc khai thác đất bùn trên đất tranh chấp nhưng không thấy hồi âm.

Để làm rõ vấn đề này, ngày 8.4, PV Thanh Niên tìm đến Phòng TN-MT thì được hướng dẫn liên hệ Văn phòng UBND H.Thống Nhất. Tại đây, ông Thái Văn Chín, Phó chánh văn phòng HĐND – UBND kiêm Trưởng ban Tiếp công dân huyện nói chưa nhận được đơn của ông Hùng. Ngay sau đó, chúng tôi quay lại phòng tiếp nhận đơn của công dân, thì có tên của ông Hùng trong đó. Khi chúng tôi báo lại cho ông Chín thì ông này hứa “cho kiểm tra và báo lại sau”.

Trong khi đó, ngày 2.4, người đại diện theo uỷ quyền cho ông Hùng cũng đã nộp đơn cho thẩm phán yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời nhưng việc khai thác đến nay vẫn chưa được ngăn chặn. Chiều 11.4, thẩm phán Đặng Quang Phúc – TAND H.Thống Nhất (người thụ lý hồ sơ vụ kiện) cho biết đã nhận đơn yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời từ luật sư của ông Hùng. “Tuy nhiên, do thiếu các chứng cứ cho thấy bên thứ 3 tiến hành khai thác than bùn trên đất đang tranh chấp. Do đó, ông Hùng cần phải bổ sung những chứng cứ đó toà án mới xem xét, xử lý được”, ông này nói.

Không ai giám sát

Theo Sở TN-MT tỉnh Đồng Nai, Công ty Lê Sơn Thịnh được UBND H.Thống Nhất chấp thuận địa điểm “Đầu tư xây dựng dự án nuôi trồng thủy sản theo quy mô công nghiệp” tại xã Gia Tân 3 với diện tích 9,6 ha (không liên quan đến đất ông Nguyễn Chí Hùng – PV).

Quá trình thi công, công ty lập hồ sơ xin tận thu bùn trấp với khối lượng 35.001 m3 (tương đương 43.751 tấn) và được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương. “Từ cơ sở trên, Sở TN-MT đã chấp thuận cho Công ty Lê Sơn Thịnh được đăng ký khối lượng tận thu bùn trấp trong quá trình thi công dự án nuôi trồng thuỷ sản theo đúng điều 65 luật Khoáng sản.

Tuy nhiên, giai đoạn 1 thực hiện trên diện tích 5,13 ha với khối lượng bùn là 14.611 m3 (tương đương 18.264 tấn) đã hết hạn vào ngày 10.4.2016. Sau thời điểm này, Công ty Lê Sơn Thịnh muốn tận thu phải xin phép lại”, ông Nguyễn Ngọc Thường, Phó giám đốc Sở TN-MT tỉnh, nói.

Trong khi đó, một người dân ở xã Gia Tân 1 (H.Thống Nhất) cho hay: “Họ cấp phép khai thác tận thu cho có vậy thôi, chứ ai mà vào khu vực hẻo lánh này mà giám sát, cân đo, đong đếm… Cũng đâu có ai giám sát dự án nuôi trồng thủy sản sau khi khai thác xong có nuôi thả con gì không, hay chủ yếu khai thác đất bùn”.

Theo một lãnh đạo Phòng Khoáng sản Sở TN-MT tỉnh Đồng Nai, than bùn được tận thu để sản xuất phân bón vi sinh.

Hoàng Tuấn – Lê Lâm