27/12/2024

Kiến thức tổng hợp trong bộ sách dẫn luận nhỏ bé

Trong thời đại mà tri thức nhân loại tiến bộ với tốc độ siêu kỷ lục như hiện nay (cứ 5 năm khối lượng tri thức đó tăng gấp đôi), việc hiểu được những gì đang diễn ra trong thế giới tri thức là một nhiệm vụ bất khả thi.

 

Kiến thức tổng hợp trong bộ sách dẫn luận nhỏ bé

 

Trong thời đại mà tri thức nhân loại tiến bộ với tốc độ siêu kỷ lục như hiện nay (cứ 5 năm khối lượng tri thức đó tăng gấp đôi), việc hiểu được những gì đang diễn ra trong thế giới tri thức là một nhiệm vụ bất khả thi.




Ảnh: Diệp Đức Minh

Ảnh: Diệp Đức Minh


Ngay cả một chuyên gia hiện nay cũng chưa chắc hiểu hết lĩnh vực chuyên môn nhỏ hẹp của mình. Nhưng cho dù vị chuyên gia đó có hiểu biết chuyên sâu đến đâu đi nữa, chính sự chuyên sâu ấy sẽ góp phần khiến ông ta càng trở nên mù loà hơn đối với phần còn lại của thế giới. Trong lý thuyết phức hợp của nhà triết học, xã hội học và nhân học người Pháp Edgar Morin, điều cần thiết hiện nay không phải là một thứ tri thức chuyên môn mang tính quy giản và loại trừ – chúng ta đã có quá nhiều chuyên gia luôn luôn dự đoán sai ngay trong lĩnh vực chuyên môn của họ – mà trái lại chúng ta cần được trang bị một hiểu biết mang tính xuyên ngành và tổng hợp để có thể quán triệt sự đan xen phức hợp giữa kinh tế, nghệ thuật, tâm lý cá nhân, xu hướng xã hội, chủ nghĩa khủng bố, triết học, tôn giáo, và cả tình dục, tình yêu, hạnh phúc… Điều này đặc biệt đúng đối với những người đang làm việc trong các lĩnh vực giáo dục, quản lý và lãnh đạo. Bao nhiêu năm qua thế giới đã chứng kiến những thảm họa do cái học siêu chuyên môn tạo ra, một cái học đã đánh mất khả năng kết nối với cái toàn thể, chỉ còn là một mớ các hiểu biết chi li ngớ ngẩn chẳng có ích gì cho việc nắm bắt, thấu hiểu ý nghĩa của cuộc sống.
Nhà xuất bản Oxford trong nhiều năm qua đã cho ra mắt độc giả loạt sách dẫn luận cực kỳ ngắn gọn (khoảng 450 cuốn) thảo luận về tất cả mọi khía cạnh thú vị trong cuộc sống hiện đại, từ chủ nghĩa khủng bố cho đến kỹ năng sống hạnh phúc. Mỗi khi cần tra cứu về một chủ đề nào đó, bạn chỉ cần lấy cuốn dẫn luận về chủ đề đó ra khỏi tủ sách và nghiền ngẫm. Tôi cam đoan với các bạn, ngay cả những độc giả tự cho rằng mình nắm khá vững về chủ đề đang đọc, cuốn dẫn luận nhỏ bé vẫn có thể cung cấp những thông tin bổ ích và thú vị.
Ngay cả những chủ đề ít được dạy ở trường như tình yêu, tình dục và hạnh phúc cũng được trình bày một cách hệ thống, rõ ràng, tương đối đầy đủ. Cuốn dẫn luận về tình dục chẳng hạn. Tác giả khởi sự từ thời Hy Lạp cổ đại với những tập quán yêu đương kỳ lạ cho đến các phong trào ly khai đồng tính nữ nổi tiếng hiện nay tại châu Âu. Bất kỳ một nhà xã hội học nào cũng muốn đọc cuốn sách nhỏ bé nhưng uyên bác này. Điều quan trọng hơn là cuốn sách – được viết trong tinh thần của triết gia nổi tiếng người Pháp Michel Foucault – buộc chúng ta phải suy nghĩ lại một cách có phê phán những mối quan hệ phức tạp giữa tình dục, giới tính, việc quản lý và tổ chức xã hội, quyền lực chính trị, và tự do cá nhân.
Công ty văn hoá Văn Lang liên kết cùng Nhà xuất bản Hồng Đức đã tuyển chọn và phiên dịch khoảng 24 cuốn trong bộ sách dẫn luận nói trên.

TS Dương Ngọc Dũng