Một người bán dạo đầu, sừng bò, sơn dương trên đường Trường Chinh, Q.12, TP.HCM – Ảnh: Đức Thanh

Những ngày gần Tết Bính Thân, nhiều người đổ xô đi mua các loại đầu thú quý chưng trong nhà dịp đầu năm.

Từ những xe bán hàng rong đến những cửa hàng thủ công mỹ nghệ ở TP.HCM thi nhau trình làng hàng loạt đầu bò, sơn dương… được quảng cáo nguyên bản từ thú hoang châu Phi hay từ Lào, Campuchia, Myanmar đưa về.

Thượng vàng hạ cám

Đoạn đường Trường Chinh, gần ngã tư An Sương, quận 12, TP.HCM có hàng loạt xe máy treo lủng lẳng đủ loại đầu thú hoang dã được những người bán hàng quảng cáo bằng loa rầm rộ là vừa được đưa về từ… các nước ở châu Phi.

“Mua nhanh, mua nhanh, đầu thú quý hiếm trừ tà, diệt ma, vượng khí tăng gia, làm ăn phát tài. Không thể không có trong dịp xuân Bính Thân này, giá lại rất mềm” – ông Hùng, quê ở Hà Tĩnh, một người đứng bên xe đẩy bán đầu thú rao ra rả trên loa di động. Hàng chục người ghé vào chọn lựa tấp nập. Rồi những đầu thú lủng lẳng được buộc lên từng chiếc xe máy của khách mang đi.

Ông Hùng cho biết mỗi ngày ông bán được 40-60 đầu thú như linh dương, đầu bò, đầu dê… Giá cả thì đủ hạng, từ 2-10 triệu đồng/đầu và gần 20 triệu đồng/đầu cũng có, tùy thuộc vào độ to, dài và oai vệ, sang trọng của từng cặp sừng.

“Mới trong một buổi sáng mà tôi đã bán được 30 cặp sừng. Khách mua nhiều nhất là các đầu sừng bò rừng châu Phi, Myanmar với giá 4-5 triệu đồng/đầu” – ông Hùng hào hứng kể.

Gần đó bà Lụa, quê ở Thanh Hoá, cho biết bà vừa tham gia bán đầu thú rừng được gần một tháng nay vì có người cùng làng vào Sài Gòn bán báo dạo vừa chuyển nghề bán đầu thú rừng giới thiệu. Bà chuyển nghề vì bán hàng này rất hút nên thu nhập khá.

Cũng theo bà Lụa, mặt hàng này có nguồn lấy từ nhiều nơi, thông qua một vài xưởng chuyên gia công mỹ nghệ có người quen ở châu Phi và Lào, Campuchia nhập về. Mỗi lần đưa về cả ngàn đầu thú.

“Giá vài triệu đồng một bộ đầu thú chỉ là đầu thú dạng… bình dân, vừa phải thôi. Chứ đầu thú quý hiếm có giá vài chục triệu đồng đến 200-300 triệu đồng, hàng cỡ nào cũng có nhưng muốn mua phải đặt trước từ năm ngày đến một tuần” – bà Lụa cho biết.

Còn ông Quân – quê Quảng Trị, một người bán dạo đầu thú rừng gần khu vực bến xe Miền Tây – vừa giới thiệu bộ đầu bò giá 4 triệu đồng, một đầu sơn dương giá 2,2 triệu đồng cho khách vừa khoe mỗi ngày ông bán cả trăm đầu thú. Ông cho biết gần tết bán chạy hơn hẳn, nhiều khi “cháy” hàng.

Khi khách trả giá đầu sơn dương còn 1 triệu đồng, ông này sẵn sàng bán luôn và quảng cáo: “Bán cho anh như vầy là bị lỗ vốn rồi, nhưng thôi gần tết nên… khuyến mãi. Nếu mua hai, ba cặp thì tôi còn giảm giá thêm nữa”.

Ông Cung – chủ một xưởng mỹ nghệ khá nổi tiếng P.Bình Trị Đông, Q.Bình Tân, TP.HCM – cho biết năm nay khách tìm đến mua đầu thú quý hiếm rất nhiều. Khu nhà xưởng rộng chừng 200m2 la liệt hàng chục bao sừng động vật. Ông này đưa ra nhiều bộ đầu, sừng và giới thiệu là đầu trâu, bò, sơn dương, nai.

Trong đó có một bộ sừng dài khoảng 1m, cong vút, hoa văn nhiều. Theo ông Cung là sừng sơn dương, được nhập từ châu Phi. Cặp này ông ra giá 10,5 triệu đồng.

Để khách dễ chọn lựa, ông Cung giới thiệu có cả hàng châu Âu và cẩn thận khiêng ra một chiếc đầu mà hộp xương đã được sấy khô, trắng phau, cho biết là của loài nai sinh sống trong rừng sâu… nước Ý, báo giá 12 triệu đồng.

Một đầu mối chuyên cung cấp đầu thú quý khác là ông Thịnh (ở ấp Mỹ Hoà 1, xã Trung Chánh, H.Hóc Môn). Cơ sở của ông đang nhập khẩu từ châu Phi các loại sừng động vật như bò, sơn dương.

Những chiếc sừng không theo cặp hoặc chất lượng, hình dáng không đạt thì dùng làm các loại vật dụng như lược, muỗng… để xuất khẩu. Còn những cặp sừng đẹp được đánh bóng, lắp ghép để có một sản phẩm y chang như cái đầu của con thú vẫn còn nguyên vẹn.

Ông Thịnh thừa nhận phần đầu bò được lấy từ da đầu của bò Việt Nam ghép lên tấm gỗ rồi gắn sừng bò châu Phi vào chứ không bao giờ là một bộ nguyên thuỷ. “Ai nói nhập nguyên đầu, sừng bò châu Phi là nói xạo. Vì đầu bò thật không để được lâu, dễ bị phân huỷ, mục nát” – ông này khẳng định.

Ông Thịnh cho biết thêm gần tết hàng rất khan hiếm, hiện cơ sở của ông đã bán sạch những bộ đầu, sừng hoàn chỉnh và chỉ còn 2 chiếc đầu sừng bò cuối cùng. Nếu khách muốn mua thêm phải đợi qua tết, công nhân đi làm lại mới có hàng bán.

Sếp vui mình cũng 
được nhờ

“Thường người có địa vị, có nhà to mới hay treo cặp sừng để tạo uy phong, trấn yểm và còn thể hiện… đẳng cấp sang trọng. Mấy người làm ăn kinh doanh thì chưng đầu thú theo phong thuỷ, hi vọng mang lại vượng khí, làm ăn hanh thông phát đạt.

Nhưng tết năm nay giới bình dân cũng ghé mua nhiều vì mọi người tin rằng chưng sừng sẽ gặp may mắn và gặp hên, rước lộc. Cũng có khá nhiều người mua để biếu… sếp” – ông Thành, chủ cửa hàng mỹ nghệ chuyên bán đủ loại đầu thú trên đường Cách Mạng Tháng 8, Q.3, kể.

“Hôm trước nghe sếp nói rất thích có một chiếc đầu linh dương sừng xoắn dài và to vì bảo rằng chưng trong nhà trong dịp ngày tết thì cả năm sẽ may mắn, phát tài, phát lộc. Bởi vậy tui cũng ráng nhín ít tiền thưởng tết mua một đầu làm quà biếu sếp” – ông T.V.N., trưởng phòng kinh doanh một công ty kinh doanh thực phẩm ở Q.Gò Vấp, cho biết.

Giống như ông N., chị Ngọc Hoa, nhân viên một công ty tư vấn luật ở Q.Phú Nhuận, đứng bên các bộ đầu bò châu Phi có vẻ đắn đo mãi rồi quyết định mua một đầu dê châu Phi với giá 8 triệu đồng.

“Thôi kệ, mua món quà này tặng sếp. Mấy ngày trước ổng nói nghe đồn chưng đầu thú sẽ rất may trong năm mới. Ổng vui thì trong năm mình cũng được nhờ” – chị Hoa nói.

Cũng có nhiều người quyết định bỏ ra một số tiền không nhỏ vì tin rằng chưng đầu thú quý sẽ trừ tà và… sống lâu.

Ông Nguyễn Vạn Phát – chủ doanh nghiệp gỗ ở P.Thạnh Xuân, Q.12 – kể: “Tui vừa mua ba cái đầu linh dương hết 30 triệu đồng, một để chưng trong nhà tui, còn hai cái đầu kia tặng cha vợ và cha ruột chưng vì nhiều người bạn đều khẳng định chưng đầu thú trong năm mới xua đẩy được hết xui rủi trong năm cũ”.

Nhà nghiên cứu văn hóa Lê Đình Lâm – từng nghiên cứu về việc treo sừng thú – nhìn nhận thật ra thú treo đầu bò, trâu… trong nhà đã có từ lâu đời nay. Trước kia, nhiều nhà chủ yếu treo sừng hươu chỉ để trang trí cho đẹp.

Gần đây nhiều nơi nhập sừng, đầu bò châu Phi do các loại sừng này trông to hơn, dũng mãnh hơn nên họ nghĩ có khả năng trừ tà, mang lại may mắn.

Tuy nhiên đây chỉ là những vật trang trí thông thường, không liên quan gì đến phong thuỷ hay không hề mang lại may mắn cho gia chủ như những lời đồn thổi.

Hai cặp sừng bò châu Phi được rao bán giá 10 triệu đồng/cặp – Ảnh: Đức Thanh * Ông Nguyễn Xuân Lưu (chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm TP.HCM): Thật giả lẫn lộn Nhiều nơi hiện nay quảng cáo nhập khẩu nguyên bộ đầu, sừng động vật hoang dã từ châu Phi. Tuy nhiên, trên thực tế chỉ có cặp sừng là nhập từ châu Phi, còn tất cả phần đầu họ làm giả hoàn toàn, từ khung xương làm bằng gỗ (hoặc nhựa), phần da, mắt, mõm, lông… bò đều làm giả. Vì vậy lông trên đầu của bò rất mượt đều… chỉ một số ít là da bò thật. Hiện có một số công ty nhập khẩu sừng trâu, bò, sơn dương từ châu Phi về để gia công hàng thủ công mỹ nghệ hay bán. Người mua rất khó phân biệt hàng thật giả lẫn lộn vì hiện có một số cơ sở sử dụng hoá chất đánh bóng, uốn các loại sừng trâu, bò Việt Nam trở nên cong, bóng láng để nói là loại sừng trâu, bò châu Phi. Cũng có những nơi làm sừng bằng nhựa. Ngà voi cũng đã được làm giả bằng nhựa nhưng trông rất giống ngà thật.