Hình chụp từ video Rồng rắn lên, một ẩn dụ về hiểm nguy từ ô nhiễm môi trường

Năm nay, sự kiện lần thứ sáu này có sự tham gia của 170 phòng tranh từ 33 quốc gia và 30 vùng lãnh thổ. Tuy Việt Nam chỉ có hai đại diện từ TP.HCM là Sàn Art và Galerie Quỳnh, nhưng rất may đã có được tác phẩm thú vị.

Đến từ Sàn Art, tác phẩm Serpent’s tails (Rồng rắn lên, hoàn tất năm 2015) của Ưu Đàm là video ba kênh màu, dài 15 phút, vốn đang được chiếu thường trực tại Asia Pacific Triennials lần thứ tám ở Brisbane, Úc, kéo dài đến hết ngày 10-4.

Tác phẩm này đến với Art Stage Singapore 2016 thông qua sự tiến cử của Zoe Butt và Arlette Quỳnh Anh Trần, cùng sự tuyển lựa gắt gao.

“Mỗi khi dừng lại ở một ngã tư tại TP.HCM, tôi có cảm giác như đang bị trôi vào trong một giấc mơ, ở đó tôi đang tắm trong một cơn lốc các dòng khí thải từ hàng trăm xe máy vây quanh mình.

Tôi tưởng tượng chúng là những con mãng xà bằng khí, nguy hiểm, ấm áp và quyến rũ. Những con mãng xà này bay qua, vút lên và lao xuống, lượn vòng quanh rồi cuối cùng chui vào người tôi. Không trốn vào đâu được.

Rồi tôi nghĩ đến những con mãng xà đã giết nhà tiên tri Laocoön trong cuộc chiến thành Troy, thuyết tạo ra vũ trụ bằng cách kéo thần rắn quanh núi của đạo Hindu, và công cuộc tìm kiếm khởi thuỷ của chúng ta đến với “mật ngọt vĩnh hằng”. Tôi bắt đầu nối những điểm trên lại với nhau thành tác phẩmRồng rắn lên” – Ưu Đàm chia sẻ ý niệm về một ẩn dụ của hiểm nguy và quyến rũ từ ô nhiễm môi trường.

Dùng khí thải từ xe như là một chất liệu nghệ thuật, Ưu Đàm giữ khí thải lại trong những tác phẩm hình dạng điêu khắc, với vật liệu từ bao đựng rác. Để quay video này, Ưu Đàm phải tạo dựng hàng loạt vật dụng như giày, bàn ghế, quần áo, găng tay, khối vuông, khối ống… bằng các bao đựng rác này.

Sau đó, anh dàn dựng những cảnh diễn với hàng chục, hàng trăm người chạy xe máy nối với những vật thể đó với nhau. Tác phẩm Rồng rắn lên có sự góp sức về âm nhạc của Tôn Thất An, biên tập – dựng phim của Hồ Ngọc Đức và Nguyễn 
Đức Tú.

Ưu Đàm Trần Nguyễn sinh năm 1971 tại Kon Tum, học điêu khắc tại Đại học Mỹ thuật TP.HCM, cử nhân nghệ thuật tại UCLA, Mỹ và thạc sĩ nghệ thuật tại Trường Nghệ thuật thị giác SVA, Mỹ. Hiện anh sinh sống và làm việc ở TP.HCM.

Tác phẩm của anh từng được trưng bày tại Bảo tàng Asia Society, Bảo tàng RISD, Bảo tàng Jewish, Bảo tàng Nghệ thuật quốc gia Singapore, Kadist Art Foundation, Bảo tàng Bildmuseet (Thụy Điển), Meta House (Campuchia), Jim Thompson Art Center (Thái Lan)…

Cũng xin nói thêm, với tác phẩm của Tiffany Chung và bộ sưu tập gồm hơn 80 tác phẩm trên giấy của Trúc-Anh, tiếng nói từ Galerie Quỳnh cũng rất đáng chú ý.

“Một dự án khảo cổ học cho sự hồi tưởng ở tương lai” của Tiffany Chung (được hoàn thành năm 2013) sẽ đứng ở vị trí nổi bật trong buổi triển lãm.

Dự án đầy tham vọng của Tiffany Chung tập trung vào Thủ Thiêm – dự án tổng thể quy hoạch khu đô thị mới, rộng 657ha tại TP.HCM. Một hành động sâu sắc và tình cảm mang đậm tính tưởng nhớ…” – nhà phê bình Erik Harms nhận định vậy.