Giữ mạng thương binh trên chiến trường

Quân đội Mỹ vừa duyệt chi ngân sách dự án thử nghiệm thuốc estrogen, tức hóc môn sinh dục nữ, ở người với hy vọng có thể tìm ra phương pháp hiệu quả nhằm ngăn chặn tình trạng mất máu khi chấn thương trên chiến trường.

Lầu Năm Góc hy vọng sẽ tìm được thần dược dùng để cấp cứu trên chiến trường – Ảnh: DoD

Theo thống kê của Lầu Năm Góc, từ năm 2001 – 2011, hơn 80% số trường hợp tử vong, có thể được cứu sống nếu can thiệp kịp lúc, là do mất máu đến chết.

Thời gian vàng

Trong y khoa có một thuật ngữ gọi là “thời gian vàng”, chỉ khung thời gian then chốt cần phải tiếp máu cấp kỳ. Nếu một người lính có thể nhanh chóng được truyền máu, cơ hội sống sót của bệnh nhân được tăng cao. Để giải quyết vấn đề này, giới khoa học cho hay chỉ cần một mũi tiêm estrogen nhân tạo có thể kéo dài “thời gian vàng” thêm đến 6 giờ. Giờ đây, Bộ Quốc phòng Mỹ đã cấp 10 triệu USD để khởi động quá trình thử nghiệm ở người đối với loại thuốc này, theo trang Britain Weekly.

Tiến sĩ Irshad Chaudry thuộc Đại học Alabama tại Birmingham (UAB) đã phát hiện năng lực bất ngờ của dòng thuốc có tên EE-3-SO4 sau khi thử nghiệm ở chuột cái. Ông cho hay trong một trường hợp chảy máu nghiêm trọng, một mũi tiêm thuốc này đã làm tăng thời gian sống sót mà không cần phải truyền máu. “Công trình nghiên cứu của tiến sĩ Chaudry và đồng sự cho thấy EE-3-SO4 có hiệu quả đặc biệt trong việc cải thiện các chức năng tuần hoàn máu và tăng cường xác suất sống sót theo sau chấn thương liên quan đến mất hồng cầu nghiêm trọng”, theo Trưởng điều tra Mansoor Saleh của UAB. “Loại thuốc này nhiều khả năng có tác dụng quan trọng trong việc điều trị chấn thương, từ chấn thương trên chiến trường đến những ca bị thương gây mất máu có thể đe doạ đến mạng sống”, theo ông Saleh.

Hỗ trợ cơ thể phản ứng

Chuyên gia Mỹ nhận định loại thuốc trên không ngăn cản tình trạng mất máu ở bệnh nhân, nhưng có vẻ như hỗ trợ cách thức cơ thể phản ứng với tình trạng mất máu nghiêm trọng bằng cách huy động một loạt các cơ chế sinh lý học của cơ thể. Khi nghiên cứu cách thức hoạt động của EE-3-SO4, nhóm khoa học gia phát hiện thuốc hỗ trợ tim đập hiệu quả hơn, cho phép quả tim nở rộng và co lại theo đúng biên độ khi bơm máu ở mức tối đa.

Tác động thứ hai là giữ nguyên lưu lượng máu đến các cơ quan chủ chốt, và kế đến dần dần nâng cao huyết áp trên khắp cơ thể. Ngoài ra, nó còn tổng hợp dịch ở tế bào xung quanh, tăng lưu lượng máu nhằm bù đắp tình trạng mất máu ở vết thương.

Tuy nhiên, trong khi viễn cảnh của EE-3-SO4 rất hứa hẹn, quá trình thử nghiệm ở người sẽ diễn ra trong thời gian khá lâu.

Hạo Nhiên