Yêu thương và hoà giải với vạn vật
Khi con người gắn bó mật thiết với Chúa Giêsu, Người chuyển thông cho họ sức mạnh, quyền năng và nhất là tình yêu đối với vạn vật để chiến thắng sức mạnh thiên nhiên trong sự hoà giải chứ không đối đầu với vạn vật.
Yêu thương và hoà giải với vạn vật
Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Sơn, HKK
Lời mở
Tuần trước, qua phép lạ hoá bánh ra nhiều của Đức Giêsu, chúng ta đã được mời gọi nhìn nhận vạn vật như là những đứa em trong đại gia đình Thiên Chúa để hiểu biết và yêu thương chúng. Hôm nay, Đức Giêsu cho thánh Phêrô đi trên mặt biển nổi sóng để tiếp tục dạy ta cách khắc phục những sức mạnh của thiên nhiên và hoà giải với vạn vật.
1. Những sức mạnh của vũ trụ vạn vật
1.1. Thiên nhiên thắng con người
Thiên nhiên có những sức mạnh mà bài đọc I (x. 1V 19,11-13) vừa kể cho ta nghe, đó là: gió bão, động đất, lửa thiêu. Con người luôn cảm thấy mình nhỏ bé, yếu đuối trước các sức mạnh đó, nên phong chúng là thần linh. Thấy mặt trời và lửa thiêu đốt mọi sự, người ta thờ thần mặt trời, thần lửa. Thấy sấm sét đánh chết người, người ta cúng vái ông Thiên Lôi.
Khi Đức Chúa Giavê hiện ra trên núi Sinai, cả quả núi bốc cháy, nghi ngút khói, rồi tiếng Chúa vang động ầm ầm như sấm sét (x. Xh 19,16-19), dân Do Thái sợ hãi, kêu xin với ông Môisê để Chúa đừng trực tiếp nói với họ như thế, kẻo họ chết mất (Xh 20,19). Người Do Thái đồng hoá Thiên Chúa với những sức mạnh thiên nhiên ấy.
Bài đọc I hôm nay sửa lại quan điểm sai lầm đó: Thiên Chúa không ở trong gió bão, động đất hay lửa thiêu vì Thiên Chúa không huỷ diệt con cái mình. Thiên Chúa đến trong tiếng gió nhẹ hiu hiu thổi, vì Thiên Chúa hiền hoà và bình an (x. 1V 19,13).
1.2. Tại sao sức mạnh thiên nhiên lại huỷ diệt con người?
Trước kia những sức mạnh thiên nhiên ấy tuân phục con người, khi Thiên Chúa trao cho con người quyền bá chủ chim trời cá biển và mọi sự trên trái đất (x. St 1,26.28). Tuy nhiên, khi con người cắt đứt sự hiệp thông với Thiên Chúa để trở thành tạo hoá của muôn loài, bắt muôn loài phải tùng phục mình như Thiên Chúa thì vạn vật đã phản kháng lại con người.
Vạn vật vì luôn gắn bó mật thiết với con người qua đồ ăn thức uống, qua không khí thở hít, nên khi con người mất đi nguồn sống vĩnh hằng, quyền năng vô song, tình yêu vô tận là Thiên Chúa, thì vạn vật cũng chịu chung một định mệnh chết chóc, bất toàn với con người. Do đó gai góc, thú dữ, bão tố, hạn hán, lũ lụt… chỉ là những thái độ phản kháng của vạn vật đối với con người.
1.3. Con người thắng thiên nhiên
Với sự phát triển của khoa học kỹ thuật trong những thế kỷ gần đây, con người dần dần làm chủ được phần nào sức mạnh thiên nhiên. Con người có thể ngăn sông, phá núi, lấn biển, làm mưa nhân tạo và nhiều công trình lớn lao khác. Con người không còn sợ hãi thiên nhiên nữa. Con người tự tin vào mình, cho mình mới là thần linh, còn vạn vật chỉ là những thứ vô tri vô giác, muốn đối xử thế nào cũng được (x. Tóm lược Học thuyết Xã hội Công giáo, số 460). Mối tương quan hai bên, con người-vạn vật, vẫn chưa được quân bình.
“Con người tự đặt mình thay thế Chúa trong công trình sáng tạo và rốt cuộc làm cho thiên nhiên phải phản lại vì đã hành hạ hơn là cai trị thiên nhiên” Trong cái nhìn độc tôn ấy, con người cho rằng chỉ có mình mới thắng được thiên nhiên. Mối tương quan tốt đẹp giữa con người và thiên nhiên chưa được tái lập. Hai bên vẫn coi nhau như những sức mạnh đối kháng, cần phải áp chế nhau và thắng được đối phương.
2. Chúa Giêsu hoà giải con người với vạn vật
Hôm nay, Đức Giêsu muốn dạy chúng ta rằng: con người cần phải hoà giải với vạn vật khi cho thánh Phêrô đi trên mặt biển dậy sóng, giữa cơn gió mạnh, để cho con người thấy rằng họ có thể vượt trên sức mạnh của thiên nhiên.
2.1. Chúa Giêsu hoà giải con người – vạn vật
Vì Người là Ngôi Lời Thiên Chúa làm người, là Lời Thiên Chúa. Người yêu quý mọi loài Người đã dựng nên, hiểu biết chúng nên Người nói là chúng vâng phục: gió bảo yên lặng, bánh cá hoá nhiều. Trái đất đã tối sầm lại khi Người hấp hối trên thập giá và trái đất rung động khi Người sống lại. Chúng vui mừng vì được giải thoát cùng với con người.
Là con người: Người đón nhận tất cả vạn vật vào thân thể mình qua đồ ăn thức uống, khí thở để chia sẻ thiên tính hằng hữu cho chúng cùng với con người.
2.2. Con người được mời gọi hoà giải với vạn vật trong Chúa Giêsu
Tuy nhiên, muốn đạt được sự hoà giải đó, con người không phải thực hiện bằng sức mạnh của riêng mình hay bằng khoa học kỹ thuật, giống như Phêrô không thể tự mình đi trên mặt nước vì sức nặng sẽ nhấn ông chìm xuống. Con người không thể gắn vào đôi giầy với động cơ phản lực dưới chân, hay đeo trên lưng để bay đi khắp nơi như những chàng siêu nhân hay người nhện trong những phim khoa học giả tưởng.
Khi thấy Chúa Giêsu đi trên mặt nước biển trong đêm tối, giữa cơn giông bão, các môn đệ không hiểu bài học hoà giải này. Họ hoảng hốt kêu lên: “Ma kìa!” vì chỉ có hồn ma mới không bị sức mạnh thiên nhiên chi phối. Nhưng Đức Giêsu nói cho họ yên tâm “Chính Thầy đây, đừng sợ!”.
Bản văn tiếng Việt không thể nào dịch nổi câu nói “chính Thầy đây” vì nguyên ngữ là “ego emi” là từ “Giavê” “chính ta hiện hữu đây” (x. Ga 8,24.28.58; 13,19; 18,6; Mc 6,50). Vì chỉ có Thiên Chúa mới làm chủ sức mạnh thiên nhiên.
Ông Phêrô cảm nhận phần nào điều đó, nên thưa rằng: “Nếu quả thật Chúa là Đấng Hằng Hữu, thì xin truyền cho con đi trên mặt nước mà đến với Ngài”. Chúa nói ‘Cứ đến”. Ông không cần phù phép hay khoa học siêu đẳng, ông chỉ cần lòng tin tưởng tuyệt đối vào Chúa Giêsu. Và ông đã đi được trên mặt biển dậy sóng. Khi con người gắn bó mật thiết với Chúa Giêsu, Người chuyển thông cho họ sức mạnh, quyền năng và nhất là tình yêu đối với vạn vật để chiến thắng sức mạnh thiên nhiên trong sự hoà giải chứ không đối đầu với vạn vật.
2.3. Hoà giải với vạn vật trong đời sống hằng ngày
Qua sự kiện trong Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu mời gọi ta hãy thay đổi mối quan hệ với vạn vật: không được coi thường chúng, cho chúng là đồ vô tri vô giác, gây cho chúng những bất công, làm cho chúng bị thiệt hại (x. TLHTXHCG, số 459).
Những bao nylong, nếu để tự nhiên, phải tốn hàng trăm năm mới phân huỷ được. Nhiều thành phố trên thế giới đang cổ vũ người dân đi xe đạp trong ngày nghỉ cuối tuần để giảm mức ô nhiễm không khí. Những chất khí CFC từ máy lạnh, tủ lạnh, kho lạnh toả ra đang làm cho tầng ozon khiến cho tia cực tím của mặt trời có thể tác hại đến đời sống con người, làm ung thư da.
Ta có thể giảm bớt việc dùng bao nylong để gói đồ; đi chung xe với nhau để tiết kiệm xăng và bớt ô nhiễm không khí; giảm bớt máy lạnh trong nhà cho đỡ tốn vì đêm mát ta đâu cần mở máy lạnh (có người mở máy ở nhiệt độ rất lạnh rồi đắp mềm ngủ!); tiết kiệm đồ ăn thức uống hằng ngày, vì đồ ăn thừa một ngày của nước Mỹ bỏ đi có thể nuôi cả dân số Phi Châu. Xin hãy nhớ đến hàng trăm triệu người chết đói hằng năm trên thế giới, 18 triệu người Việt Nam không kiếm nỗi 1 đôla Mỹ/ngày… để sử dụng tốt đồ ăn của mình mà không bất công với vạn vật.
Tôi xin chia sẻ với anh chị em một kinh nghiệm thực tế: đây là chiếc vòng vàng được yểm bùa lỗ ban mà người phụ nữ ở Canada về Việt Nam được Chúa chữa lành bệnh tật đã trao lại cho tôi. Những nhà sư phái Mật Tông ở Sài Gòn đã cảm thấy xây xẩm khi cầm nó, nhưng thực tế nó không gây cho người tin vào Thiên Chúa một tác động nào. Đây cũng là những sợi dây bùa người Chăm tôi đã giúp để xin Chúa chữa lành cho một người phụ nữ ở quận 4, Sài Gòn bị một hồn ma ám ảnh. Nhiều người nhắc tôi rằng cha phải cẩn thận về những dây bùa này, nhưng chúng chỉ là những vật chất vô hại vì khi tin vào Chúa Giêsu, những sức mạnh đó không thể tác hại ta.
Kết luận
Hôm nay suy nghĩ về cuộc hoà giải giữa con người với vạn vật, xin cầu chúc anh chị em luôn gắn bó mật thiết với Chúa Giêsu Kitô để trở thành những người anh, người chị tốt lành, yêu thương những đứa em vạn vật quanh mình.
