Đàn ông phải dám nghĩ, dám làm

Chuyên viên tư vấn tâm lý Nguyễn Thu Hiên trò chuyện với các bạn trẻ trong khóa học về kỹ năng sống – Ảnh do nhân vật cung cấp 

Nhìn từ góc độ tâm lý, chuyên viên tư vấn tâm lý Nguyễn Thu Hiên chia sẻ: “Ai cũng biết sự quả cảm chính là làm những việc nghĩa hiệp cứu người, giúp đời. Tuy nhiên khi ai đó làm những chuyện liều mình thì chưa chắc đã là anh hùng nếu điều ấy không mang lại lợi ích cho mọi người, không giúp gì cho cộng đồng, không phù hợp đạo lý xã hội”.

* Làm những việc khác người thì mình sẽ nổi bật đang trở nên phổ biến trong suy nghĩ của không ít người trẻ hôm nay, bà nghĩ thế nào?

– Ai cũng có nhu cầu khẳng định cái tôi. Nhu cầu ấy với các bạn trẻ lại càng lớn. Nhưng chỉ khi nào mỗi bạn biết làm cho cái tôi của mình bật lên bằng những điều tốt, việc làm có ích dù có thể hơi khác người một chút thì đó mới là định hướng đúng. Tôi thấy nhiều bạn trẻ hôm nay có định hướng chưa đúng, muốn thành công, nổi tiếng bằng mọi giá trong khi mình không có thực lực nên đôi khi bất chấp.

Điều này cũng có một phần từ định hướng xã hội. Khi mà thông tin về cô này, cậu kia bỗng dưng nổi tiếng không phải bằng thực tài mà bằng chiêu trò này, tai tiếng kia nhan nhản đã ảnh hưởng đến cách nghĩ của giới trẻ. Bởi suy cho cùng thì mỗi việc bạn làm cũng phải suy xét dưới ba góc độ: có phù hợp đạo đức xã hội không, có phù hợp pháp luật không và có ích lợi gì cho mọi người không. Nhận ra như vậy cũng là một sự quả cảm rồi.

* Từ góc nhìn một người phụ nữ, bà sẽ nói gì về người đàn ông quả cảm hiện nay?

– Xã hội đang mất dần người đàn ông quả cảm. Họ đang sống cho họ nhiều hơn, tính toán giữa cái được và mất nhiều hơn. Tôi thấy người đàn ông gia trưởng (mà bây giờ chúng ta hay dùng sai ý nghĩa của từ này) trong xã hội phong kiến xưa rất đẹp vì hội đủ nhân – lễ – nghĩa – trí – tín. Người đàn ông ấy phải là “tu thân – tề gia – trị quốc – bình thiên hạ”. Dù có làm công to việc lớn gì mà nếu anh không biết tu thân, không thể tề gia thì đừng bàn đến chuyện trị quốc, bình thiên hạ. Với tôi, đó vẫn là giá trị khuôn mẫu của một người đàn ông dù trong bất kỳ thời đại nào.

Nhưng có vẻ như khuôn mẫu đang dần biến mất, hoặc có còn cũng là khá hiếm hoi. Ngày nay ra đường có khi gặp cướp, người ta sẽ nghĩ đến chuyện thoát thân, an toàn cho mình trước chứ không phải nhảy vào cứu giúp trước đâu. Trong khi đã là đàn ông, hễ thấy chuyện nguy hiểm phải sẵn sàng ứng cứu ngay, đó là vận mệnh của người đàn ông dù biết có thể gặp nguy hiểm cho mình. Tinh thần Lục Vân Tiên mà cũng là hiện thân cho phái mạnh phải là “giữa đường thấy chuyện bất bình chẳng tha” kia mà. Tuy nhiên, cũng có thể thông cảm nếu tên cướp hung hãn quá, vũ khí trong tay dễ sợ quá thì bảo họ xông vào là điều không dễ.

* Nói như thế có nghĩa là hoàn cảnh, môi trường sống đã làm mất đi hình ảnh đẹp cần có của người đàn ông?

– Hoàn cảnh xã hội, môi trường sống hôm nay đang khiến nhiều người đàn ông phải nghĩ cho mình trước hết. Họ ít nghĩ đến việc hi sinh cho người khác, vì lỡ mình đã từng hi sinh giúp người nhưng nếu chẳng may lúc gặp khó khăn có ai sẽ giúp mình không. Nhưng tôi vẫn tin rằng bản chất của người đàn ông là phải giúp đỡ kẻ yếu, vẫn là người không thể làm ngơ trước cái xấu, cái ác và sống với tinh thần thượng võ, sự quả cảm của người đàn ông là ở đó.

* Theo bà, làm sao để xây dựng hình ảnh người đàn ông với tinh thần quả cảm và biết sống vì người khác?

– Người đàn ông phải dám nghĩ, dám làm mới là người có tinh thần quả cảm. Có bản lĩnh không thôi chưa đủ mà còn phải xây dựng được cho mình đam mê, mục tiêu cuộc đời và dám đeo đuổi đến cùng hoài bão đó. Tôi biết nhiều bạn trẻ hôm nay sống theo chủ nghĩa mackeno (mặc kệ nó) hoặc sống an phận lắm.

Nhưng đã là người đàn ông thì không lý do gì lại chấp nhận cuộc sống bình lặng. Họ phải là người sống có trách nhiệm với gia đình và những người thân yêu của mình trước khi nghĩ đến chính mình, vì đó là bản chất vốn có của người đàn ông. Chúng ta có thể chấp nhận người đàn ông với một vài tật xấu nào đấy, nhưng quan trọng người ấy đang sống thế nào, cái gì với anh ta là quan trọng. Và khi đã xác định rõ trách nhiệm của mình với cộng đồng, tôi tin người ta sẽ biết hành động thế nào cho phải lẽ, đúng vai trò người đàn ông trong cuộc đời.

QUỐC LINH