Cho trẻ ăn dặm
Những bữa ăn đầu đời định hướng cảm nhận ẩm thực, thói quen ăn uống cho trẻ. BS.CK2 Nguyễn Thị Thu Hậu, Trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.HCM), đã tư vấn cách cho trẻ ăn trong giai đoạn này.
Những bữa ăn đầu đời định hướng cảm nhận ẩm thực, thói quen ăn uống cho trẻ. BS.CK2 Nguyễn Thị Thu Hậu, Trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.HCM), đã tư vấn cách cho trẻ ăn trong giai đoạn này.
Ăn dặm từ tháng thứ mấy ?
Trẻ cần được ăn dặm khi từ 4-6 tháng. Nếu bú sữa mẹ hoàn toàn mà trẻ lên cân tốt thì nên cho trẻ ăn dặm từ 6 tháng tuổi để tận dụng nguồn sữa mẹ. Trước 4 tháng tuổi, cơ thể trẻ chưa có đầy đủ men amylase để tiêu hóa chất bột. Do vậy nếu cho trẻ ăn dặm quá sớm dễ làm trẻ bị đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy… Ngược lại, nếu cho trẻ ăn dặm quá trễ, sữa mẹ không cung cấp đủ dinh dưỡng cần thiết cho trẻ phát triển trong giai đoạn này, dẫn đến trẻ bị đứng cân, tăng trưởng chậm. Sau 7 tháng, trẻ có xu hướng sợ cái mới nên sẽ khó tập ăn hơn.
Ăn những gì ?
Tập cho trẻ ăn từ loãng đến đặc, từ ít đến nhiều. Không nên dùng nước rau, nước thịt để pha bột. Nêm bột cho trẻ bằng nước mắm, nhạt hơn khẩu vị của người lớn. Không dùng bột nêm. Từ 6 tháng tuổi, cho trẻ ăn cháo hoặc bột đặc. Trong mỗi chén cháo đặc phải có đủ 4 nhóm thức ăn: bột đường, đạm, dầu mỡ và chất xơ. Trong đó, nhóm bột đường có bột, cơm, cháo, mì; nhóm đạm có thịt, cá, gà, tôm, cua, hải sản; nhóm chất xơ (đậu phụ, các loại hạt đậu hoặc sữa có đậu nành), vitamin và khoáng chất (trái cây, rau củ hoặc nước ép).
Có nên hầm xương nấu cháo?
Nước hầm xương rất ít đạm, ít canxi. Không những vậy, bữa ăn nhiều nước hầm xương còn làm cho trẻ đầy bụng, khó tiêu. Cần cho trẻ ăn cả xác thịt để cung cấp đầy đủ dưỡng chất, giúp trẻ tăng trưởng tốt.
Bao nhiêu bí đỏ, cà rốt, khoai tây thì vừa?
Khoai tây, bí đỏ, cà rốt nếu ăn nhiều liên tục sẽ gây mất cân đối các thành phần dinh dưỡng cung cấp, không tốt cho sự tăng trưởng của trẻ. Đồng thời, cà rốt, bí đỏ rất giàu beta carotene, trẻ ăn nhiều có thể dẫn đến vàng da do dư beta carotene. Có thể cho trẻ ăn loại thực phẩm này 2-3 lần mỗi tuần, các bữa ăn khác cho trẻ ăn rau xanh.
Chọn dầu gì ?
Chén cháo, bột của trẻ không thể thiếu dầu. Dầu mè, dầu nành, dầu hướng dương, dầu cá… giàu omega 3; dầu ô liu, dầu cọ, dầu bắp… giàu omega 6. Omega 3 và omega 6 là những a xít béo thiết yếu, cơ thể không tổng hợp ra được, rất cần thiết cho sự phát triển của trẻ, đặc biệt là sự phát triển của não bộ. Có thể sử dụng xen kẽ hoặc phối hợp các loại dầu ăn để cung cấp đa dạng dưỡng chất cho trẻ, tạo mùi vị dễ chịu.
Có cần đổi bữa cho trẻ ?
Điều này rất cần thiết. Đổi bữa giúp trẻ ngon miệng hơn; đồng thời nguồn thực phẩm đa dạng sẽ cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cho trẻ phát triển. Nên dùng những thức ăn của gia đình để chế biến thức ăn cho trẻ. Người lớn trong gia đình ăn gì, trẻ ăn đó. Như vậy thuận tiện cho mẹ và trẻ cũng được đổi món. Không nên nấu một nồi cháo ăn cả ngày, trẻ sẽ thấy ngán. Bên cạnh đó, hâm đi hâm lại cháo sẽ mất nhiều vitamin và cũng không còn thơm ngon.
Bánh kẹo, quà vặt
Không nên cho trẻ ăn bánh kẹo, quà vặt với năng lượng rỗng (chủ yếu chỉ có đường/béo mà không có đạm, vitamin, khoáng chất), đặc biệt là trước giờ ăn. Những thức ăn này gây ra cảm giác no khiến trẻ chán ăn bữa chính. Hơn nữa, bánh kẹo không đủ chất dinh dưỡng như bữa ăn của trẻ, vậy nên nếu kéo dài có thể dẫn đến suy dinh dưỡng.
Khi nào bắt đầu cho trẻ ăn cơm ?
Khi trẻ 2 tuổi, có đủ 8 chiếc răng hàm, sẽ bắt đầu cho trẻ ăn cơm mềm. Cho trẻ ăn sớm sẽ không tiêu hóa được thức ăn, không hấp thụ được chất dinh dưỡng. Cho ăn trễ, 2-3 tuổi vẫn ăn cháo, trẻ không có đủ dưỡng chất để phát triển, có thể dẫn đến suy dinh dưỡng, sau này lười ăn cơm và thức ăn. Lúc trẻ có 4 răng tiền hàm (tổng cộng 16 răng sữa, khoảng 18 – 20 tháng tuổi) thì cũng có thể cho bé ăn cơm nát, tán hơi nhuyễn.
Bảo Châu