Xây hai nhà máy điện hạt nhân tại Ninh Thuận: Tỉnh muốn gom về một nơi
Trước thông tin UBND tỉnh Ninh Thuận đề nghị thay đổi địa điểm xây dựng nhà máy điện hạt nhân, nhiều ý kiến cho rằng phải xem xét kỹ vấn đề này, phải hết sức cẩn trọng khi muốn đổi địa điểm đã định.
Xây hai nhà máy điện hạt nhân tại Ninh Thuận: Tỉnh muốn gom về một nơi
Báo Tuổi Trẻ, ngày Thứ bảy, 11/9/2010
Trước thông tin UBND tỉnh Ninh Thuận đề nghị thay đổi địa điểm xây dựng nhà máy điện hạt nhân, nhiều ý kiến cho rằng phải xem xét kỹ vấn đề này, phải hết sức cẩn trọng khi muốn đổi địa điểm đã định.
Nghị quyết về chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận được Quốc hội thông qua ngày 25-11-2009 nêu rõ địa điểm xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 đặt tại xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận, Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2 đặt tại xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận.
Thời gian khởi công xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 vào năm 2014, đưa tổ máy đầu tiên vào vận hành năm 2020. Căn cứ vào tình hình chuẩn bị, Chính phủ báo cáo Quốc hội quyết định thời điểm khởi công xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2.
Hai nhà máy chung một nơi
Tuy nhiên, theo nguồn tin của Tuổi Trẻ, kiến nghị về việc điều chỉnh địa điểm xây dựng nhà máy điện hạt nhân vừa được lãnh đạo tỉnh Ninh Thuận trao đổi với một vài thành viên của Uỷ ban Khoa học – công nghệ và môi trường của Quốc hội. Một thành viên của uỷ ban này cho biết có ý kiến cho rằng không nhất thiết phải xây dựng hai nhà máy ở hai địa điểm khác nhau, nên triển khai tại một địa điểm sẽ thuận tiện hơn và cần tiếp tục nghiên cứu xem có nhất thiết phải đặt hai nhà máy tại hai huyện khác nhau.
Hơn nữa, bờ biển Ninh Thuận dài hơn 100km, nếu rải đều các địa điểm xây dựng điện hạt nhân thì có thể ảnh hưởng đến tâm lý các nhà đầu tư những dự án khác. “Tôi được biết Chính phủ đã giao Bộ Công thương nghiên cứu các đề xuất của tỉnh Ninh Thuận. Tuy nhiên việc thay đổi vị trí xây dựng nhà máy là không đơn giản, vì nó đã được ghi rõ trong nghị quyết của Quốc hội. Tôi nghĩ rằng trước mắt cứ nghiên cứu kỹ, nếu thấy đề xuất phù hợp thì có thể Chính phủ phải trình Quốc hội cho sửa nghị quyết, việc này cũng là bình thường” – vị này nói.
Có thể phát sinh nhiều vấn đề
Ông Vương Hữu Tấn, viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử, cho rằng việc Ninh Thuận đề xuất “gom” các tổ máy lại một địa điểm nếu các cơ quan hữu quan nghiên cứu thấy phù hợp thì hoàn toàn có thể điều chỉnh. “Tôi nghĩ việc điều chỉnh địa điểm xây dựng không ảnh hưởng đến tiến độ, kế hoạch xây dựng các tổ máy” – ông Tấn nói.
Hơn 20 điểm có thể làm nhà máy điện hạt nhân
Ông Tạ Văn Hường cho biết trước khi trình phương án để Quốc hội thông qua, đã có nhiều đoàn nghiên cứu đi tìm hiểu, quy hoạch một loạt địa điểm trên toàn đất nước từ Bắc vào Nam để làm nhà máy điện hạt nhân. Kết quả đã tìm được hơn 20 địa điểm, trải dài gần như tất cả các tỉnh thành ven biển từ Bắc vào Nam theo các tiêu chí hướng dẫn của Uỷ ban Năng lượng nguyên tử quốc tế. Tuy nhiên, qua rà soát, nghiên cứu thì hai địa điểm ở Ninh Thuận là tốt hơn cả
Theo định hướng quy hoạch điện hạt nhân VN đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, có tám địa điểm tại năm tỉnh Ninh Thuận, Bình Định, Phú Yên, Hà Tĩnh, Quảng Ngãi được lựa chọn để đặt các nhà máy điện hạt nhân. Trong đó Ninh Thuận có hai địa điểm được quy hoạch với tám tổ máy.
Thế nhưng, một quan chức của Tập đoàn Điện lực VN (EVN) lại cho biết các khâu chuẩn bị cho hai nhà máy điện hạt nhân đã được tiến hành hết sức cẩn trọng và rốt ráo. EVN đã chuẩn bị nhiều việc từ tuyên truyền, giải thích cho người dân thuộc hai xã Phước Dinh và Vĩnh Hải, thậm chí đã nhiều lần mời người dân đi hội thảo, tham quan.
Vì vậy việc thay đổi địa điểm sẽ ảnh hưởng lớn đến công tác chuẩn bị dự án. Quan chức của EVN nói địa điểm Phước Dinh dù tối ưu nhưng mới tính đến việc đặt một nhà máy. Nếu đặt cả hai nhà máy tại đây sẽ phải xem lại khối lượng công việc.
Theo TS Phan Minh Tuấn – trưởng ban chuẩn bị đầu tư dự án điện hạt nhân và năng lượng tái tạo thuộc EVN (đơn vị trực tiếp chuẩn bị đầu tư dự án), hiện ban chưa nhận được văn bản của UBND tỉnh Ninh Thuận nên không rõ các lý do đề nghị chuyển địa điểm.
Ông Tuấn cho rằng việc chọn hai địa điểm đã cơ bản đạt được sự đồng thuận của nhân dân và cả HĐND tỉnh Ninh Thuận cũng đã có văn bản đồng ý. Việc chọn hai địa điểm để xây dựng hai nhà máy không phải là ngẫu nhiên mà dựa trên cơ sở khoa học. Không chỉ hai nhà máy, đến năm 2030 theo quy hoạch, VN sẽ có tới 13-15 tổ máy nên vẫn cần tiếp tục mở rộng các địa điểm xây dựng nhà máy điện hạt nhân chứ không phải thu hẹp.
Theo ông Tuấn, dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận đã bắt đầu triển khai lập dự án khả thi, tốt nhất đã thống nhất địa điểm nào thì nhất quán thực hiện theo phương án đó, không nên thay đổi, có thể ảnh hưởng đến tâm lý, dao động người dân.
Về phía Bộ Công thương, ông Tạ Văn Hường – vụ trưởng Vụ Năng lượng Bộ Công thương – cho biết ông chưa nhận được văn bản đề nghị cụ thể của UBND tỉnh Ninh Thuận. Theo ông Hường, việc địa phương đưa ra đề nghị mới cũng là việc bình thường. Khi có văn bản chính thức của UBND tỉnh Ninh Thuận sẽ cần phải họp bàn kỹ càng mới có thể đưa ra quyết định. Ông Hường cho rằng các khâu chuẩn bị cho hai địa điểm ở hai xã thuộc hai huyện cách nhau khoảng 30km cũng đã được tính toán kỹ.
Hơn nữa, theo ông Hường, quyết định đặt hai nhà máy tại hai xã Phước Dinh và Vĩnh Hải trước đây cũng đã được chính UBND tỉnh Ninh Thuận đồng thuận chứ không phải chưa hỏi ý kiến địa phương. Nếu UBND tỉnh Ninh Thuận đề xuất thay đổi địa điểm, đặc biệt là gộp hai nhà máy vào một chỗ tại xã Phước Dinh thì cần phải bàn bạc lại rất kỹ.
Cầm Văn Kình-Lê Kiên
