Đức tin là nền tảng của đời sống Kitô hữu
Tất cả các bản văn phụng vụ Chúa Nhật hôm nay đều nói về đức tin là nền tảng của đời sống Kitô hữu. Đức Giêsu đã dạy các môn đệ của mình lớn lên trong đức tin, dạy họ tin và luôn tin tưởng nơi Người, để xây dựng đời mình trên đá tảng. Chính vì thế mà họ đã xin: “Xin thêm lòng tin cho chúng con!”
Đức tin là nền tảng của đời sống Kitô hữu
Viếng thăm mục vụ tại Palerme - Cử hành Thánh lễ tại Foro Italico “Umberto I” de Palerme, Sicile – Chúa Nhật XXVII TN, 3/10/2010
Anh chị em thân mến!
Tôi cảm thấy hết sức vui mừng khi có thể cùng với anh chị em bẻ bánh Lời Chúa và Thánh Thể. Với tâm tình yêu mến, tôi xin chào tất cả anh chị em, và tôi cám ơn anh chị em về sự tiếp đón nồng nhiệt! Tôi đặc biệt chào vị mục tử của anh chị em là Đức cha Paolo Romeo; Tôi cám ơn người đã thay mặt tất cả chào đón tôi cũng như tặng cho tôi món quà đầy ý nghĩa. Tôi cũng xin chào các Đức Tổng Giám mục và các Giám mục hiện diện, các linh mục, các tu sĩ nam nữ, những người đại diện các đoàn thể và phong trào của Giáo Hội. Tôi kính cẩn chào Ông Diego Cammarata Thị trưởng, và bày tỏ lòng biết ơn về những lời chào hỏi thân tình, chào vị đại diện chính phủ và các cấp chính quyền dân sự đã mang lại vinh dự cho sự gặp gỡ của chúng ta qua sự hiện diện của họ. Tôi đặc biệt cám ơn tất cả những ai đã quảng đại trong việc tổ chức và chuẩn bị cho ngày hôm nay.
Các bạn thân mến! Chuyến viếng thăm của tôi được diễn ra nhân một cuộc tụ họp quan trọng của Giáo Hội trong vùng gồm các bạn trẻ và các gia đình mà tôi sẽ gặp vào xế trưa nay. Tôi cũng đến đây để chia sẻ với anh chị em những niềm vui và hy vọng, những khó khăn và những cam kết, những lý tưởng và những khát vọng của cộng đoàn giáo phận này. Khi những người Hy Lạp cổ đại đến vùng này, như ngài Thị trưởng cũng đã nhắc lại trong lời chào của người, họ gọi vùng này là “Panormo”, có nghĩa là “hải cảng của những hải cảng”: một danh xưng muốn nói đến an ninh, hoà bình và thanh thản. Lần đầu tiên khi đến với anh chị em, tôi cầu chúc cho thành phố này, khi rút cảm hứng từ những giá trị đích thực nhất của lịch sử và truyền thống của mình, biết thực sự thể hiện điềm tiên báo về sự thanh thản và hoà bình được chứa đựng trong tên gọi của mình nhằm phục vụ dân chúng cũng như toàn thể quốc gia.
Tôi biết rằng tại Palerme, cũng như trong khắp vùng Sicile không thiếu những khó khăn, những vấn nạn và những mối bận tâm: đặc biệt, tôi nghĩ đến những ai đang sống một cuộc sống trong những điều kiện tạm bợ, vì thiếu công ăn việc làm, vì tương lai bấp bênh, vì đau khổ về thể xác cũng như tinh thần, và do tội ác có tổ chức như Đức Tổng Giám mục của anh chị em đã nhắc đến. Ngày hôm nay, tôi có mặt giữa anh chị em để nói lên sự gần gũi và lời cầu nguyện của tôi dành cho anh chị em. Tôi đến đây để khích lệ anh chị em một cách mãnh liệt là đừng sợ phải làm chứng một cách rõ ràng về những giá trị nhân bản và Kitô, được cắm rễ sâu trong đức tin và trong lịch sử của vùng đất này cũng như của dân tộc này.
Anh chị em thân mến, mỗi cộng đoàn phụng vụ là nơi Thiên Chúa hiện diện. Khi các môn đệ của Chúa tụ họp để cử hành Bí tích Thánh Thể, họ đều tham dự một cách tích cực vào hiến tế cứu chuộc của Đức Kitô, họ tuyên xưng Người đã sống lại, Người đang sống và ban sự sống, và làm chứng rằng sự hiện diện của Người là ân sủng, là sức mạnh và là niềm vui. Chúng ta mở rộng tâm hồn đón nhận lời Chúa và hồng ân hiện diện của Người! Tất cả các bản văn phụng vụ Chúa Nhật hôm nay đều nói về đức tin là nền tảng của đời sống Kitô hữu. Đức Giêsu đã dạy các môn đệ của mình lớn lên trong đức tin, dạy họ tin và luôn tin tưởng nơi Người, để xây dựng đời mình trên đá tảng. Chính vì thế mà họ đã xin: “Xin thêm lòng tin cho chúng con!” (Lc 17, 6). Đây là một lời cầu xin quan trọng, một lời cầu xin cơ bản họ dâng lên Chúa: họ không xin những ơn phần xác, họ không xin những đặc ân, mà chỉ xin Chúa ban ơn đức tin hướng dẫn và soi sáng suốt cả cuộc đời; họ xin ơn nhận biết Thiên Chúa, và có thể sống trong tương giao thân tình với Người, lãnh nhận nơi Người tất cả mọi hồng ân, cũng như ơn can đảm, tình yêu và hy vọng.
Đức Giêsu không trực tiếp trả lời cho lời cầu xin của họ, Người đã dùng một hình ảnh ngược đời để diễn tả sức sống kỳ diệu của đức tin. Cũng như một đòn bẫy có thể nâng một trọng lượng lớn hơn mình nhiều, thì cũng thế, đức tin ở vào một cấp độ nhỏ bé, cũng có thể thực hiện được những điều không thể tưởng, những điều kỳ diệu, như bứng gốc một cây đại thụ và đem trồng lại trong lòng biển (sđd.). Đức tin — tin tưởng vào Đức Kitô, đón tiếp Người, để cho Người biến đổi chúng ta, đi theo Người cho đến cùng — sẽ làm cho tất cả những gì vô phương xét về mặt con người trở nên khả thi trong mọi thực tại của nó. Đó cũng là điều được Tiên tri Khabacúc làm chứng trong bài đọc một. Từ một tình huống bạo lực, bất công và áp bức, Tiên tri van xin Chúa cứu giúp; và cũng chính trong tình huống bất ổn và khó khăn này, Tiên tri đã cho chúng ta thấy một thị kiến hé mở một phần chương trình được Thiên Chúa tiên liệu và thực hiện trong lịch sử: “Ai không có tâm hồn ngay thẳng sẽ ngã gục, còn người công chính sẽ được sống nhờ lòng thành tín của mình” (Kb 2, 4). Người vô đạo, kẻ không hành động theo Thiên Chúa, chỉ tin tưởng vào những khả năng của mình, nhưng đó chỉ là cậy dựa vào một thực tại mỏng giòn và không chắc chắn, và như thế, sẽ thôi chiến đấu và thua cuộc; còn trái lại, người công chính tin vào một thực tại bị ẩn giấu, nhưng lại chắc chắn, người công chính tin tưởng vào Thiên Chúa, và vì thế sẽ được sống.
Trong những thế kỷ vừa qua, Giáo Hội tại Palerme đã được phong phú hoá và sinh động nhờ một đức tin nồng cháy, một đức tin đã được thể hiện một cách đầy đủ và cao cả nhất qua các vị Thánh nam nữ của mình. Tôi nghĩ đến Thánh nữ Rosalie, mà anh chị em sùng mộ và tôn kính, là Quan thầy của thành phố anh chị em, và luôn để mắt trông coi anh chị em từ đỉnh Núi Pellegrino. Và tôi cũng nghĩ đến hai Thánh nữ của đảo Sicile, là Agata và Luxia. Ta cũng không được quên rằng tình cảm tôn giáo đã luôn thôi thúc và hướng dẫn cuộc sống gia đình, nuôi dưỡng những giá trị như khả năng ban phát và sống liên đới với tha nhân, đặc biệt với những người đang đau khổ, cũng như sự tôn trọng bẩm sinh đối với sự sống, tất cả những giá trị đó cấu tạo nên một di sản quý giá mà hôm nay ta vẫn phải hăng hái bảo tồn và cổ vũ. Các bạn thân mến, hãy gìn giữ kho tàng quý báu này của Giáo Hội các bạn; ước gì những giá trị Kitô giáo luôn hướng dẫn mọi chọn lựa và hành động của anh chị em!
Phần thứ hai của bài Tin Mừng hôm nay cho chúng ta một bài huấn giáo khác, đó là bài học về đức khiêm nhường, tuy nhiên, huấn giáo này lại liên kết chặt chẽ với đức tin. Đức Giêsu mời gọi chúng ta sống khiêm nhường và Người đưa ra cho chúng ta ví dụ về một người đầy tớ phụ trách công việc đồng áng. Khi anh đi làm về, ông chủ vẫn còn bảo anh làm việc. Theo não trạng thời Đức Giêsu, ông chủ đủ quyền sai khiến gia nhân làm việc. Người đầy tớ phải có thái độ sẵn sàng phục vụ chủ mình, và ông chủ không cần phải biết ơn đầy tớ vì đã thi hành lệnh của chủ. Đức Giêsu giúp chúng ta ý thức rằng trước mặt Thiên Chúa chúng ta cũng ở trong một trạng huống tương tự: chúng ta là những tôi tớ của Thiên Chúa; đối với Thiên Chúa, chúng ta không phải là chủ nợ, mà luôn là con nợ của Ngài, bởi vì tất cả những gì chúng ta có, chúng ta đều nhận từ Ngài, bởi vì mọi sự đều là hồng ân của Chúa. Chấp nhận và thi hành Thánh ý Chúa là thái độ chúng ta phải có trong mỗi ngày, mỗi giây phút trong cuộc đời. Chúng ta không bao giờ được xuất hiện trước mặt Chúa như thể một ai đó đã phục vụ và xứng đáng nhận một phần thưởng lớn. Đây là một ảo tưởng có thể nảy sinh nơi mọi người, kể cả những người làm việc phục vụ Chúa lâu năm trong lòng Giáo Hội. Mà trái lại, chúng ta phải ý thức rằng, trong thực tế, chúng ta không bao giờ có thể làm việc cho Chúa được một cách đầy đủ cả. Như Đức Giêsu đã gợi ý, chúng ta phải thưa với Chúa rằng: “Chúng con chỉ là những tên đầy tớ vô dụng: chúng con chỉ làm việc bổn phận bắt chúng con phải làm” (Lc 17,10). Đây là một thái độ khiêm nhường thực sự đặt chúng ta đúng chỗ, và làm cho Chúa thực sự quảng đại với chúng ta. Quả thực, trong một đoạn Tin Mừng khác, Chúa hứa với chúng ta là “Người sẽ thắt lưng, mời họ vào bàn ăn và đến bên từng người mà phục vụ họ” (x. Lc 12,37). Các bạn thân mến, nếu mỗi ngày chúng ta đều khiêm nhường thi hành Thánh ý Chúa, mà không hề đòi hỏi Ngài một điều gì, thì chính Ngài sẽ đích thân phục vụ chúng ta, sẽ giúp đỡ chúng ta, sẽ khuyến khích chúng ta, sẽ mang lại cho chúng ta sức mạnh và bình thản.
Trong bài đọc hôm nay, Tông đồ Phaolô cũng nói với chúng ta về đức tin. Người mời gọi Timôthê tin, và nhờ đức tin, thể hiện đức ái. Người cũng mời gọi môn đệ của mình tin tưởng khơi dậy hồng ân Thiên Chúa đang hiện diện trong tâm hồn qua việc đặt tay của Phaolô, nghĩa là ơn truyền chức thánh đã lãnh nhận, để thi hành thừa tác vụ tông đồ với tư cách là cộng sự viên của Phaolô (x. 2Tm 1,6). Timôthê không được để cho hồng ân này mai một đi, nhưng phải làm cho nó ngày càng sống động hơn nhờ đức tin. Và vị Tông đồ nói thêm: “Bởi vì Thiên Chúa không ban cho chúng ta một thần trí làm cho chúng ta trở nên nhút nhát, nhưng là một Thần Trí ban cho chúng ta sức mạnh, tình yêu và lý trí” (c. 7).
Các bạn Palerme và Sicile thân mến! Hòn đảo tuyệt đẹp của các bạn là một trong những vùng đất đầu tiên của Ý đón nhận đức tin của các Tông đồ, đã tiếp nhận việc loan báo Tin Mừng, đã chấp nhận đức tin một cách quảng đại đến độ ngay cả giữa những khó khăn và bách hại, vẫn có những bông hoa thánh thiện nảy mầm trên hòn đảo này. Đảo Sicile đã và đang là một vùng đất của những vị Thánh thuộc đủ mọi tầng lớp xã hội, những người đã sống Tin Mừng một cách đơn sơ và trọn vẹn. Cùng với anh chị em là những tín hữu giáo dân, tôi xin lặp lại: anh chị em đừng sợ phải sống và làm chứng cho đức tin trong những môi trường khác nhau của xã hội, trong vô vàn tình huống của cuộc sống con người, đặc biệt trong những tình huống khó khăn nhất! Đức tin mang lại cho anh chị em sức mạnh của Thiên Chúa để luôn sống tin tưởng và can đảm, để tiến bước với một ý chí cương quyết mới, để áp dụng những sáng kiến cần thiết để mang lại cho vùng đất của anh chị em một dung mạo ngày càng mới mẻ hơn. Và khi các bạn bị trần gian chống đối, hãy lắng nghe lời nói của Thánh Tông đồ: “Do đó, con đừng hổ thẹn làm chứng cho Chúa chúng ta” (c. 8). Chúng ta phải hổ thẹn về điều xấu, về những gì xúc phạm đến Thiên Chúa, về những gì xúc phạm đến con người; chúng ta phải hổ thẹn về điều xấu người ta gây nên cho cộng đoàn dân sự và tôn giáo qua những hành động mà người ta không muốn bị phanh phui! Cơn cám dỗ về ngã lòng bỏ cuộc, về sự cam chịu, đến với những ai yếu đuối trong đức tin, đến với những ai lẫn lộn giữa thiện và ác, đến với những ai nghĩ rằng ta sẽ chẳng làm được gì khi phải đối diện với điều xấu lắm khi quá mạnh mẽ. Còn trái lại, những ai gắn chặt đời mình vào đức tin, những ai hoàn toàn tin tưởng vào Thiên Chúa và sống trong Giáo Hội, thì họ đều có khả năng mang sức mạnh như vũ bão của Tin Mừng. Chính vì thế mà ta mới có được những vị Thánh nam nữ dọc suốt thời gian qua tại Palerme và trong khắp cả đảo Sicile, cũng như có những giáo dân và linh mục ngày hôm nay mà anh chị em đều biết rất rõ, chẳng hạn như Don Pino Puglisi. Ước gì các ngài luôn giúp anh chị em đoàn kết với nhau, và làm cho mỗi người luôn nuôi ý muốn loan báo, bằng lời nói và công việc của mình, sự hiện diện và tình yêu của Đức Kitô. Hỡi dân tộc đảo Sicile, anh chị em hãy nhìn tương lai của mình với niềm hy vọng! Hãy làm cho điều thiện hảo mà anh chị em ước muốn, mà anh chị em kiếm tìm, mà anh chị em đang có, được chiếu toả trong ánh sáng rực rỡ của nó! Hãy can đảm sống những giá trị của Tin Mừng để làm cho ánh sáng của điều thiện hảo rực sáng lên! Với sức mạnh của Thiên Chúa, chúng ta có thể làm được tất cả! Ước gì Thân Mẫu của Đức Kitô, Đức Trinh Nữ Hodighitria mà anh chị em hết mực tôn kính, giúp đỡ anh chị em, và giúp anh chị em hiểu biết Con của Mẹ một cách sâu xa. Amen!