ĐTC Phanxicô – Loạt Bài Giáo lý về Chúa Thánh Thần và Hiền Thê – 1. Chúa Thánh Thần bay lượn trên mặt nước

Quảng trường Nhà thờ Thánh Phêrô
Thứ Tư, 29 tháng 5 năm 2024

____________________________

Loạt Bài Giáo lý Về Chúa Thánh Thần và Hiền Thê:

Chúa Thánh Thần hướng dẫn. dân Chúa hướng tới Chúa Giêsu là niềm hy vọng của chúng ta.

Bài 1. Chúa Thánh Thần bay lượn trên mặt nước

Anh chị em thân mến, chào anh chị em buổi sáng!

Hôm nay, với bài giáo lý này, chúng ta bắt đầu một chuỗi suy tư với chủ đề ‘Chúa Thánh Thần và Hiền Thê’ – hiền thê là Giáo Hội – ‘Chúa Thánh Thần hướng dẫn dân Chúa hướng tới Chúa Giêsu là niềm hy vọng của chúng ta’. Chúng ta sẽ thực hiện cuộc hành trình này qua ba giai đoạn vĩ đại của lịch sử cứu độ: Cựu Ước, Tân Ước và thời Giáo Hội. Luôn hướng ánh mắt về Chúa Giêsu, Đấng là niềm hy vọng của chúng ta.

Trong những bài giáo lý đầu tiên về Chúa Thánh Thần trong Cựu Ước, chúng ta sẽ không học ‘khảo cổ học Kinh Thánh’. Thay vào đó, chúng ta sẽ khám phá ra rằng những gì được đưa ra như một lời hứa trong Cựu Ước đã được thực hiện trọn vẹn nơi Chúa Kitô. Nó sẽ giống như đi theo con đường của mặt trời từ bình minh đến giữa trưa.

Chúng ta hãy bắt đầu với hai câu đầu tiên của toàn bộ Kinh Thánh. Hai câu đầu tiên của Kinh Thánh có nội dung: ‘Ban đầu Thiên Chúa dựng nên trời và đất. Trái đất không có hình dạng và trống rỗng, bóng tối bao trùm mặt vực thẳm. Và Thần Khí Thiên Chúa bay lượn trên mặt nước” (St 1,1-2). Thần Khí Thiên Chúa xuất hiện với chúng ta ở đây như một sức mạnh huyền bí chuyển thế giới từ trạng thái vô hình, hoang vắng và u ám ban đầu sang trạng thái trật tự và hài hòa. Bởi vì Thánh Thần tạo nên sự hoà hợp, hoà hợp trong cuộc sống, hoà hợp trong thế giới. Nói cách khác, chính Người là Đấng làm cho thế giới chuyển từ hỗn mang sang vũ trụ, nghĩa là từ hỗn loạn đến một điều gì đó đẹp đẽ và có trật tự. Thực ra, đây là ý nghĩa của hạn từ kosmos [vũ trụ] trong tiếng Hy Lạp, cũng như từ mundus [thế giới] trong tiếng Latinh, nghĩa là một điều gì đó đẹp đẽ, một điều gì đó có trật tự, trong sạch, hài hoà, bởi vì Thánh Thần là sự hài hoà.

Lời ám chỉ còn mơ hồ này về hoạt động của Chúa Thánh Thần trong công cuộc sáng tạo sẽ trở nên chính xác hơn trong mạc khải sau đây. Trong một thánh vịnh, chúng ta đọc thấy: ‘Nhờ lời Chúa mà các tầng trời được tạo thành, và nhờ hơi thở từ miệng Người mà cả cơ binh [được tạo thành]’ (Tv 33,6); và một lần nữa: ‘Chúa sai thần khí của Chúa đi, chúng được tạo dựng, và Chúa đổi mới bộ mặt trái đất’ (Tv 104,30).

Đường hướng phát triển này trở nên rất rõ ràng trong Tân Ước, trong đó mô tả sự can thiệp của Chúa Thánh Thần vào công cuộc sáng tạo mới, sử dụng chính những hình ảnh mà người ta đọc thấy liên quan đến nguồn gốc của thế giới: con chim bồ câu bay trên mặt nước của sông Giođan lúc Chúa Giêsu chịu phép rửa (x. Mt 3,16); Chúa Giêsu, Đấng ở Phòng Tiệc Ly, thổi hơi vào các môn đệ và nói: ‘Hãy nhận lấy Thánh Thần’ (Ga 20,22), giống như ngay từ đầu Thiên Chúa đã thổi hơi thở của Người trên Ađam (x. St 2,7).

Thánh Phaolô giới thiệu một yếu tố mới vào mối quan hệ giữa Chúa Thánh Thần và công trình sáng tạo. Ngài nói về một vũ trụ ‘rên rỉ và đau khổ như cơn chuyển dạ’ (x. Rm 8,22). Nó đau khổ vì con người đã đặt nó vào ‘sự nô lệ của sự hư nát’ (x. câu 20-21). Đó là một thực tại liên quan tới chúng ta một cách thân thiết và liên quan tới chúng ta một cách gây ấn tượng sâu sắc. Thánh Tông đồ nhìn thấy nguyên nhân đau khổ của tạo vật là sự hư hoại và tội lỗi của con người đã kéo họ vào tình trạng xa cách Thiên Chúa. Điều này vẫn đúng cho đến ngày nay cũng như thời đó. Chúng ta thấy sự tàn phá đã được thực hiện và điều đó tiếp tục được tạo ra bởi loài người, đặc biệt là phần nhân loại có khả năng khai thác tài nguyên của mình lớn hơn.

Thánh Phanxicô Assisi chỉ cho chúng ta một lối thoát, một con đường tốt đẹp, một lối thoát để trở về với sự hoà hợp của Chúa Thánh Thần: con đường chiêm niệm và ca ngợi. Ngài muốn một bài ca ngợi Đấng Tạo Dựng vang lên từ các tạo vật. Chúng ta nhớ lại bài ca ‘Laudato sí, mi Signore…’ [lạy Chúa, xin ca ngợi Chúa] bài ca của Thánh Phanxicô Assisi.

Một trong các Thánh vịnh (18,2 [19,1]) nói: ‘Các tầng trời rao truyền vinh quang của Thiên Chúa’, nhưng những người nam cũng như nữ đều cần phải lên tiếng cho tiếng kêu thầm lặng này của chúng. Và trong bài ‘Thánh Thánh Thánh’ của Thánh lễ, chúng ta lặp lại mỗi lần: ‘Trời đất đầy vinh quang Chúa’. Có thể nói, chúng đang ‘mang thai’ nó, nhưng chúng cần bàn tay của một bà đỡ giỏi để sinh ra lời khen ngợi này của chúng. Ơn gọi của chúng ta trong thế giới, Thánh Phaolô một lần nữa nhắc nhở chúng ta, là ‘ca ngợi vinh quang của Người’ (Eph 1,12). Đó là đặt niềm vui chiêm ngưỡng lên trên niềm vui sở hữu. Và không ai vui mừng với các tạo vật hơn Thánh Phanxicô Assisi, người không muốn sở hữu bất cứ tạo vật nào.

Thưa anh chị em, Chúa Thánh Thần, Đấng ban đầu đã biến đổi sự hỗn mang thành vũ trụ, đang hoạt động để thực hiện sự biến đổi này nơi mỗi người. Qua tiên tri Êdêkien, Thiên Chúa hứa: ‘Ta sẽ ban cho các ngươi một trái tim mới, và một Thần Khí mới, Ta sẽ đặt trong các ngươi… Ta sẽ đặt Thần Khí của Ta trong các ngươi’ (Edk 36,26-27). Vì trái tim của chúng ta giống như vực thẳm tối tăm, hoang vắng trong những câu đầu tiên của Sáng thế ký. Những cảm xúc và ham muốn trái ngược khuấy động trong đó: của xác thịt và của tinh thần. Theo một nghĩa nào đó, tất cả chúng ta đều là ‘vương quốc tự chia rẽ’ mà Chúa Giêsu nói đến trong Tin Mừng (x. Mc 3,24). Bên trong chúng ta, chúng ta có thể nói rằng có sự hỗn mang bên ngoài – những hỗn mang xã hội, những hỗn mang chính trị. Chúng ta nghĩ về chiến tranh, chúng ta nghĩ về biết bao chàng trai cô gái không đủ ấm, biết bao bất công xã hội. Đây là sự hỗn mang bên ngoài. Nhưng cũng có sự hỗn mang bên trong: nội tâm của mỗi chúng ta. Điều trước không thể được chữa lành trừ khi chúng ta bắt đầu chữa lành điều sau! Thưa anh chị em, chúng ta hãy làm tốt công việc biến sự bối rối nội tâm của chúng ta thành sự sáng tỏ của Chúa Thánh Thần. Chính quyền năng của Thiên Chúa thực hiện điều này, và chúng ta mở lòng mình để Người có thể làm được điều đó.

Chớ gì suy tư này khơi dậy trong chúng ta ước muốn cảm nghiệm được Thần Khí Tạo Dựng. Trong hơn một thiên niên kỷ, Giáo hội đã đặt trên môi chúng ta lời kêu cầu: ‘Veni creator Spiritus! ‘Hãy đến, hỡi Thánh Thần Tạo Dựng! Hãy ghé thăm tâm trí chúng con. Xin đổ đầy ân sủng thiên đàng vào những trái tim mà Chúa đã tạo dựng.’ Chúng ta hãy cầu xin Chúa Thánh Thần đến với chúng ta và biến chúng ta thành những con người mới, với sự mới mẻ của Chúa Thánh Thần. Cảm ơn anh chị em.