ĐTC Phanxicô – Loạt Bài Giáo lý Các Thói Hư và Nhân Đức – 17. Đời sống ân sủng theo Chúa Thánh Thần

Quảng trường Thánh Phêrô
Thứ Tư, 24 tháng 4 năm 2024

____________________________

Loạt Bài Giáo lý Về Các Thói Hư và Nhân Đức:
Bài 17. Đời sống ân sủng theo Chúa Thánh Thần

Anh chị em thân mến, chào anh chị em buổi sáng!

Trong những tuần gần đây, chúng ta đã suy tư về các nhân đức căn bản: khôn ngoan, công bằng, dũng cảm và tiết độ. Đó là bốn đức tính cốt yếu. Như chúng ta đã nhấn mạnh nhiều lần, bốn đức tính này thuộc về một túi khôn rất cổ xưa có trước cả Kitô giáo. Ngay cả trước Chúa Kitô, lòng trung thực đã được rao giảng như một nghĩa vụ công dân, sự khôn ngoan là quy tắc hành động, lòng can đảm là thành phần cơ bản cho một cuộc sống hướng tới điều tốt đẹp và sự điều độ là biện pháp cần thiết để không bị lấn át bởi những thái quá. Gia sản quá cổ xưa này, gia sản của nhân loại đã không bị Kitô giáo thay thế, nhưng được tập trung vào, nâng cao, thanh lọc và hội nhập vào đức tin.

Vì thế, trong trái tim mỗi người nam nữ đều có khả năng tìm kiếm điều thiện. Chúa Thánh Thần được ban để những ai nhận lãnh có thể phân biệt rõ ràng điều thiện và điều ác, có sức mạnh để gắn bó với điều thiện bằng cách tránh xa điều ác, và khi làm như vậy, họ đạt được sự tự thể hiện mình trọn vẹn.

Nhưng trong cuộc hành trình mà tất cả chúng ta đang thực hiện hướng tới sự sống viên mãn, vốn thuộc về định mệnh của mỗi người – định mệnh của mỗi người là sự viên mãn, là sự sống tràn đầy – người Kitô hữu được hưởng sự trợ giúp đặc biệt từ Chúa Thánh Thần, Thánh Thần của Chúa Giêsu. Nó được thực hiện thông qua việc ban tặng ba nhân đức khác, đặc trưng của Kitô giáo, thường được đề cập cùng với nhau trong các trước tác Tân Ước. Những thuộc tính cơ bản này, đặc trưng cho đời sống của người Kitô hữu, là ba nhân đức mà chúng ta thường nói đến với nhau: đức tin, đức cậy và đức mến.

Chúng ta hãy nói với nhau: [cùng nhau] đức tin, đức cậy… Tôi không nghe thấy gì cả! To hơn nữa! [cùng nhau] Đức tin, đức cậy và đức mến! Làm tốt lắm!

Các tác giả Kitô giáo đã sớm gọi chúng là những nhân đức “đối thần”, trong chừng mực chúng được tiếp nhận và sống trong mối tương quan với Thiên Chúa, để phân biệt chúng với bốn nhân đức còn lại, được gọi là “nhân đức chính” theo nghĩa chúng tạo thành “bản lề” [Tiếng Ý, “cardine” ] của một cuộc sống tốt đẹp. Ba điều này được lãnh nhận trong Bí tích Rửa tội và phát xuất từ Chúa Thánh Thần. Các nhân đức này và các nhân đức kia, cả đối thần lẫn nhân đức chính, tập hợp lại với nhau trong rất nhiều suy tư có hệ thống, do đó đã tạo thành một nhóm bảy nhân đức tuyệt vời, thường tương phản với danh sách bảy tội lỗi chết người. Đây là cách Sách Giáo lý Giáo Hội Công Giáo định nghĩa hoạt động của các nhân đức đối thần: “các nhân đức đối thần là nền tảng của hoạt động luân lý Kitô giáo; chúng làm sinh động nó và tạo cho nó nét đặc biệt. Chúng thông tin và ban sức sống cho mọi nhân đức luân lý. Chúng được Thiên Chúa truyền vào linh hồn các tín hữu để làm cho họ có khả năng hành động như con cái của Người và xứng đáng được sống đời đời. Chúng là bảo chứng cho sự hiện diện và hoạt động của Chúa Thánh Thần nơi các khả năng của con người” (số 1813).

Trong khi nguy cơ của các nhân đức chính là tạo ra những người nam nữ anh hùng trong việc làm điều tốt, nhưng hoàn toàn đơn độc, cô lập, thì hồng ân lớn lao của các nhân đức đối thần là cuộc sống được sống trong Chúa Thánh Thần. Người Kitô hữu không bao giờ cô đơn. Họ làm điều tốt không phải vì nỗ lực to lớn của sự cam kết bản thân, mà bởi vì, trong tư cách một môn đệ khiêm nhường, họ bước theo bước chân của Chúa Giêsu, vị Thầy. Họ đi về phía trước trên con đường. Người Kitô hữu có những nhân đức đối thần, là liều thuốc giải độc tuyệt vời cho sự tự mãn. Biết bao lần những người đàn ông và đàn bà không chê trách vào đâu được rơi vào nguy cơ trở nên tự phụ và kiêu ngạo trong mắt những người quen biết họ! Đó là một mối nguy hiểm mà Tin Mừng cảnh cáo chúng ta một cách đúng đắn, khi Chúa Giêsu khuyên các môn đệ: “Các con cũng vậy, khi đã làm tất cả những gì theo lệnh phải làm, thì hãy nói: ‘Chúng tôi là những đầy tớ vô dụng’. Chúng tôi đã làm điều chúng tôi phải làm’” (Lc 17,10). Kiêu ngạo là một chất độc, một chất độc cực mạnh: một giọt của nó cũng đủ làm hỏng cả cuộc đời được đánh dấu bằng sự tốt lành. Một người có thể đã làm cả núi việc tốt, có thể được nhiều lời khen ngợi, nhưng nếu họ làm tất cả những điều đó chỉ vì bản thân mình, để đề cao bản thân, thì liệu họ có còn gọi mình là người có đức hạnh không? KHÔNG!

Điều tốt không chỉ là mục đích mà còn là phương tiện. Lòng tốt cần rất nhiều sự thận trọng, rất nhiều lòng tốt. Trên hết, lòng tốt cần phải được loại bỏ khỏi sự hiện diện đôi khi quá cồng kềnh đó là cái tôi của chúng ta. Khi cái “tôi” của chúng ta là trung tâm của mọi thứ thì mọi thứ đều bị hủy hoại. Nếu chúng ta thực hiện mọi hành động trong cuộc sống chỉ vì bản thân mình thì động lực này có thực sự quan trọng đến thế không? Cái “tôi” tội nghiệp nắm giữ mọi thứ và từ đó sinh ra niềm kiêu hãnh.

Để sửa chữa tất cả những tình huống này, đôi khi trở nên đau đớn, các nhân đức đối thần sẽ giúp ích rất nhiều. Đặc biệt là những lúc sa ngã, bởi vì ngay cả những người có ý hướng đạo đức tốt cũng đôi khi sa ngã. Tất cả chúng ta đều sa ngã trong cuộc sống, bởi vì tất cả chúng ta đều là những kẻ có tội. Cũng như những người thực hành đức hạnh hàng ngày đôi khi mắc sai lầm; tất cả chúng ta đều mắc sai lầm trong cuộc sống: trí hiểu không phải lúc nào cũng sáng suốt, ý chí không phải lúc nào cũng vững vàng, đam mê không phải lúc nào cũng bị khống chế, lòng dũng cảm không phải lúc nào cũng vượt qua được nỗi sợ hãi. Nhưng nếu chúng ta mở rộng tâm hồn cho Chúa Thánh Thần – Thầy của đời sống nội tâm – Người phục hồi các nhân đức đối thần trong chúng ta: lúc đó, nếu chúng ta mất niềm tin tưởng, Thiên Chúa sẽ mở lại đức tin cho chúng ta; với sức mạnh của Chúa Thánh Thần, nếu chúng ta mất niềm tin tưởng, Thiên Chúa sẽ mở lại đức tin cho chúng ta; nếu chúng ta nản lòng, Thiên Chúa đánh thức niềm hy vọng trong chúng ta; và nếu tấm lòng chúng ta cứng cỏi, Thiên Chúa sẽ làm nó mềm mại bằng tình yêu của Người. Cảm ơn anh chị em.

Chuyển ngữ: Vũ Văn An
Nguồn: http://vietcatholicnews.net
Nguồn tiếng Anh: General Audience of 24 April 2024 – Cycle of Catechesis. Vices and Virtues. 16. The life of grace according to the Spirit | Francis (vatican.va)