Chúa Nhật – Lễ Hiển Linh 2024: Đồng hành trong đêm tối

Chúa Nhật – Lễ Hiển Linh 2024

Đồng hành trong đêm tối

Lm. Antôn Nguyễn Ngọc Sơn

Lời mở

Hình ảnh ba vị hiền sĩ phương Đông dõi theo ánh sao lạ và cùng đi trong đêm tối cách đây 2000 năm để tìm gặp Hài Nhi Giêsu như gợi ý cho chúng ta về hành trình của mỗi người đi tìm Đấng Cứu Thế trong thời đại hiện nay. Nhiều người chúng ta đang sống trong bóng tối của tật bệnh, nghèo khổ, xung đột, chiến tranh, chết chóc. Làm thế nào để có thể đồng hành với nhau và tìm được Đấng Cứu Thế trong đêm tối đời mình? Đó là vấn đề đáng chúng ta quan tâm.

1. Đồng hành trong đêm tối

Đại dịch Covid-19 trong mấy năm vừa qua đã giúp cho tất cả các dân tộc trên thế giới biết đến bóng tối của bệnh tật, chết chóc, của suy thoái kinh tế dẫn tới đói nghèo, của bất an, bất hạnh đang bao phủ trái đất như thế nào! Rồi các cuộc chiến tranh ở Ucraina, ở dải Gaza với những vũ khí tối tân đang huỷ diệt hàng triệu căn nhà và giết hại hàng trăm ngàn người cũng là bóng tối của xung đột, hận thù, chia rẽ đang bao trùm lên gia đình nhân loại. “Kìa bóng tối bao trùm mặt đất và mây mù phủ lấp chư dân” (Is 60,2). Vậy con người đã phản ứng ra sao trước bóng tối?

Một số người đã “bối rối” như vua Hêrôđê trước quyền lực, tài sản của họ có thể bị mất mát. Họ dùng các thủ đoạn bất chính để loại trừ Đức Giêsu, nguồn sáng của đời họ, nên bóng tối càng dày đặc hơn nữa. Rất nhiều người khác đã ngồi nguyền rủa bóng tối, tìm cách thắp sáng đời mình bằng những ngọn đèn, ngọn nến, nhưng họ co rúm người lại vì sợ hãi, đóng kín cửa nhà và ngủ chập chờn trong nỗi thất vọng, chán chường như dân cư thành Giêrusalem. Một ít người có địa vị, học thức, tôn giáo như các thượng tế và kinh sư Do Thái. Họ biết rõ nơi sinh của vị “lãnh tụ chăn dắt dân Israel sẽ ra đời là ở Bêlem”, nhưng vẫn sống bình thản, bằng lòng với những gì mình có, không muốn mạo hiểm ra đi trong đêm tối, dù họ biết tất cả những gì mình đang sở hữu chỉ là vô thường và tạm bợ (x. Mt 2,1-12).

Thời đại chúng ta ngày nay cũng thế. Trong lĩnh vực chính trị, kinh tế, không thiếu các người nắm giữ quyền lực như Hêrôđê. Họ dùng các xảo thuật của truyền thông xã hội để biến mình thành nhà lãnh đạo kiệt xuất, thành anh hùng có thể đem lại sự phồn vinh, độc lập, hạnh phúc cho dân tộc. Nhưng thật sự họ chính là kẻ gây nên các xáo trộn, xung đột, huỷ diệt, chết chóc. Tuy nhiên ít ai dám vạch mặt, chỉ tên những ác quỷ đội lốt người đó vì sợ bị trả thù. Đi theo chúng, người ta chỉ tìm thấy sự nghèo khổ, bất hạnh và huỷ diệt!

Trong khi đó, đa số quần chúng, dù sợ hãi và nguyền rủa bóng tối, nhưng lại bằng lòng với các loại ánh sáng của đời sống vật chất đang cung cấp cho mình. Nhiều bạn trẻ bị hớp hồn vì những “ngôi sao” trong các lĩnh vực điện ảnh, ca nhạc, thể thao. Họ bị loá mắt vì những ánh đèn sân khấu, vì chiếc xe hơi đời mới, bộ quần áo hàng hiệu hay căn hộ sang trọng. Rất nhiều người chạy theo các “sao” giả đó, đến nỗi quên mất tính cách phát sáng độc đáo của riêng mình và đời họ chìm vào bóng tối của vô nghĩa, buồn tủi và bất hạnh.

Trong lĩnh vực tôn giáo, ta cũng gặp thấy những “fan” cuồng nhiệt của đủ loại sao trong Giáo Hội. Họ là thành viên của các hội đoàn, các phong trào đạo đức, các dòng tu và tổ chức. Họ học thuộc lòng tiểu sử và bắt chước từng chi tiết đời sống của các sao, mà quên rằng các vị thánh chỉ toả sáng khi được nguồn sáng là Chúa Kitô chiếu soi. Các thánh giống như trái đất, mặt trăng chỉ toả sáng khi được mặt trời soi chiếu. Do đó họ không thể toả sáng nơi mình và cho người khác như lời thúc giục: “Đứng lên, bừng sáng lên, Giêrusalem hỡi, vì ánh sáng của ngươi đến rồi” (Is 60,1).

Tuy nhiên, vì cùng mang thân phận con người, chúng ta được mời gọi đồng hành trong đêm tối cùng với muôn loài giống như các hiền sĩ thời trước. Chúng ta nhận ra rằng: trên bầu trời đêm với muôn sao lấp lánh, chỉ có một ngôi sao lạ dẫn ta tìm gặp Đấng Cứu Thế. Ngài vừa là vị vua cao cả chia sẻ cho ta quyền lực đế vương để ta cai quản muôn loài, vừa là Thiên Chúa, nguồn của mọi hiện hữu mà ta đang có nơi mình, vừa là con người sẽ chết để giải thoát ta khỏi mọi bất hạnh và nhận được sự sống vĩnh hằng. Niềm tin đó thể hiện qua các lễ vật được dâng kính cho Hài Nhi Giêsu: vàng, nhũ hương và mộc dược.

2. Làm thế nào để tìm được Chúa Giêsu trong đêm tối đời mình?

Muốn thoát ra khỏi bóng tối của đời mình và đời người, ta cần hành động như các hiền sĩ:

– Trước hết, ta phải ra khỏi căn nhà nhỏ hẹp của lòng mình và biết ngước mắt nhìn lên trời cao ngay trong đêm tối. Nhiều người thấy đời là bể khổ, sinh lão bệnh tử là khổ. Nhiều người bị lường gạt trong tình yêu, thất bại trong cuộc sống. Nhiều người lo sợ khi đọc các tin tức về các cuộc xung đột, chiến tranh. Tất cả các loại bóng tối đó đều làm ta mệt mỏi, chán chường, thất vọng.

Nhưng nếu ta thoát ra khỏi đời sống ích kỷ chỉ biết có mình hay gia đình mình, và nhìn lên trời cao để tin vào Thiên Chúa là nguồn của sự thật và sự sống và là chủ của lịch sử, chắc chắn Chúa gửi đến ta một ngôi sao. Ngôi sao ấy có thể là một con người, một sự kiện, một biến cố trong đời sống để nhắc bảo ta lắng nghe tiếng nói của Chúa trong lương tâm ngay chính của mình và đọc được ý nghĩa của các dấu hiệu trong đời sống như các hiền sĩ.

– Tiếp theo là ta phải can đảm bước đi trong đêm tối dưới ánh sáng chỉ đường của ngôi sao, nghĩa là hành động dưới sự hướng dẫn của Chúa Giêsu Cứu Thế vì: “Ngôi Lời là ánh sáng thật, ánh sáng đến thế gian và chiếu soi mọi người. Người ở giữa thế gian và thế gian nhờ Người mà có, nhưng thế gian lại không nhận biết Người…. Còn những ai đón nhận, thì Người cho họ quyền trở nên con Thiên Chúa” (x. Ga 1,9-12).

Đi trong đêm tối, thay vì ngủ yên trong chán chường và thất vọng, là ta phải chấp nhận những thử thách của giá lạnh, đói khổ, thiếu thốn trong cuộc lữ hành trần thế.

– Có những lúc ánh sao bị che khuất bởi mây đen của giông bão, hay bị che mờ bởi ánh sáng của tiền bạc, tham vọng, dục vọng, lúc đó ta phải hành động như các hiền sĩ. Họ tìm hỏi các người khôn ngoan và nhận được câu trả lời chính xác về nơi sinh ra của Đức Giêsu trong Thánh Kinh.

Tuy Thánh Kinh là lời mạc khải rõ ràng nhất của chính Thiên Chúa, nhưng đó cũng không phải là tất cả lời Chúa để ta nghiên cứu, học hỏi và hành động theo từng chữ trong cuốn sách đó như nhiều tín hữu sùng mộ đang làm. Họ chuyển cho nhau những tin nhắn trong điện thoại, trong máy tính, những bài suy niệm, lời cầu nguyện của dòng này, hội nọ… Nhưng họ lại quên mất Đức Giêsu là Ngôi Lời Thiên Chúa đã làm người, đang sống giữa họ và mời gọi họ khám phá ra Người trong thân phận của một hài nhi nghèo khổ, yếu đuối nơi những người sống quanh mình.

– Từ đó, ta mới thay đổi đời sống như “các hiền sĩ đã đi lối khác mà về xứ mình” (Mt 2,12) sau khi gặp được chính Chúa Giêsu.

Lời kết

Đời sống của ta chắc chắn từ nay sẽ tràn ngập niềm vui và hy vọng vì đã nhận ra Chúa Giêsu và đi theo Người. Gặp được Người như các hiền sĩ, ta sẽ không cần đến ánh sao bên ngoài, nhưng sẽ bước đi trong ánh sáng của chính Thiên Chúa. Chúng ta sẽ thành sao, thành ánh sáng (x. Ga 8,12; Ep 5,8) cho mọi người quanh ta. Amen.

HKK