HỌC HỎI PHÚC ÂM CHÚA NHẬT III MÙA VỌNG – NĂM B
Là những kitô hữu của thế kỷ 21, muốn làm chứng cho Đức Giêsu trên quê hương, chúng ta học được gì từ gương của Gioan Tẩy giả?
Lời Chúa (Mc 1,1-8)
6Có một người được Thiên Chúa sai đến,
tên là Gio-an.
7Ông đến để làm chứng, và làm chứng về ánh sáng,
để mọi người nhờ ông mà tin.
8Ông không phải là ánh sáng,
nhưng ông đến để làm chứng về ánh sáng.
19 Và đây là lời chứng của ông Gio-an, khi người Do-thái từ Giê-ru-sa-lem cử một số tư tế và mấy thầy Lê-vi đến hỏi ông : “Ông là ai ?” 20 Ông tuyên bố thẳng thắn, ông tuyên bố rằng : “Tôi không phải là Đấng Ki-tô.” 21 Họ lại hỏi ông : “Vậy thì thế nào ? Ông có phải là ông Ê-li-a không ?” Ông nói : “Không phải.” – “Ông có phải là vị ngôn sứ chăng ?” Ông đáp : “Không.” 22 Họ liền nói với ông : “Thế ông là ai, để chúng tôi còn trả lời cho những người đã cử chúng tôi đến ? Ông nói gì về chính ông ?” 23 Ông nói : “Tôi là tiếng người hô trong hoang địa : Hãy sửa đường cho thẳng để Đức Chúa đi, như ngôn sứ I-sai-a đã nói.” 24 Trong nhóm được cử đi, có mấy người thuộc phái Pha-ri-sêu. 25 Họ hỏi ông : “Vậy tại sao ông làm phép rửa, nếu ông không phải là Đấng Ki-tô, cũng không phải là ông Ê-li-a hay vị ngôn sứ ?” 26 Ông Gio-an trả lời : “Tôi đây làm phép rửa trong nước. Nhưng có một vị đang ở giữa các ông mà các ông không biết. 27 Người sẽ đến sau tôi và tôi không đáng cởi quai dép cho Người.” 28 Các việc đó đã xảy ra tại Bê-ta-ni-a, bên kia sông Gio-đan, nơi ông Gio-an làm phép rửa.
HỌC HỎI:
- Đọc các câu Gioan 1,7-8.15.19.32.34. Xin cho biết công việc chính của Gioan Tẩy giả là gì?
- Đọc Ga 1,7 và 1,31. Bạn thấy hai câu này có gì khác không?
- Khi ông Gioan làm phép rửa, thu hút đám đông dân chúng, các nhà lãnh đạo Do-thái giáo ở Giêrusalem đã sai một phái đoàn đi điều tra về ông Gioan. Bạn có nhận xét gì về những câu người ta hỏi ông Gioan, và các câu trả lời của ông trong Ga 1,19-21?
- Câu 22 là một câu gặng hỏi, để Gioan buộc phải trả lời. Dựa trên câu trả lời của Gioan ở câu 23, bạn thấy Gioan tự nhận mình là ai?
- Câu 25 là một câu vặn hỏi của phái đoàn về quyền làm phép rửa của Gioan. Nhưng Gioan đã trả lời bằng cách nói lên khuôn mặt của Đức Giêsu (các câu 26-27). Đâu là những nét của khuôn mặt đó?
- Đọc sách Công vụ 18,25; 19,3-4. Theo ý bạn, ảnh hưởng của ông Gioan sau này có còn mạnh không ở vùng Êphêsô?
- “Có một vị đang ở giữa các ông mà các ông không biết” (Ga 1,26). Ông Gioan cũng nhận mình không biết (Ga 1,31.33). Khi nào Gioan mới nhận biết Đức Giêsu (Ga1,32-34)?
- Đọc Ga 1,15 và 1,30. Hai câu này có khó hiểu không? Bạn hiểu chúng như thế nào?
GỢI Ý SUY NIỆM:
Đọc toàn bộ bài Tin Mừng hôm nay, và tìm những chi tiết trong đó cho thấy ông Gioan Tẩy giả là người đã hoàn toàn xóa mình để làm chứng cho Đức Giêsu. Đọc thêm Ga 3,25-30. Là những kitô hữu của thế kỷ 21, muốn làm chứng cho Đức Giêsu trên quê hương, chúng ta học được gì từ gương của Gioan Tẩy giả?
PHẦN TRẢ LỜI:
- Qua Ga 1,7-8.15.19.32.34, ta thấy công việc chính của Gioan là làm chứng cho Đức Giêsu. Theo nguyên bản, động từ làm chứng (marturéô) được nhắc đến 5 lần trong các câu Ga 1,7.8.15.32.34 (mỗi câu một lần), và danh từ lời chứng (marturía) được nhắc đến 2 lần trong các câu Ga 1,7.19. Ông Gioan là người được sai đến từ Thiên Chúa (Ga 1,6), với sứ mạng quan trọng là làm chứng về ánh sáng (Ga 1,7). Dù Gioan rất cao trọng, nhưng ngay từ đầu, Tin Mừng thứ tư đã khẳng định ông không phải là ánh sáng, mà chỉ là người làm chứng về ánh sáng thôi (Ga 1,8). Dựa trên Lời Tựa, ta sẽ biết ánh sáng là một con người. Người đó là Ngôi Lời nhập thể (Ga 1,14) là Con Một (Ga 1,14), là chính Đức Giêsu Kitô (Ga 1,17), và là Thiên Chúa Con Một (Ga 1,18). Đức Giêsu chính là ánh sáng mà Gioan đến để làm chứng (Ga 8,12; 9,5; 12,46).
- Ít nhất có một điểm khác biệt. Ở Ga 1,7: nhờ lời chứng của Gioan mà mọi người tin vào Đức Giêsu là ánh sáng. Còn ở Ga 1,31: nhờ phép rửa của Gioan mà dân Ítraen tin vào Đức Giêsu. Như thế tầm ảnh hưởng của Gioan ở Ga 1,7 rộng hơn ở Ga 1,31. Trong thực tế, Gioan đã làm chứng trước tiên cho dân tộc của mình, nhưng lời chứng của ông đã vượt ra ngoài đất Ítraen, để ảnh hưởng trên toàn thế giới. Ngay từ đầu, Gioan đã giới thiệu Đức Giêsu cho các môn đệ của mình: “Đây là Chiên Thiên Chúa, đây là Đấng xóa bỏ tội trần gian” (Ga 1,29). Rõ ràng đối với Gioan, Đức Giêsu có tầm ảnh hưởng trên cả trần gian, nghĩa là trên cả thế giới loài người.
- Khi đọc Ga 1,19-21 ta thấy các nhà lãnh đạo Do-thái giáo ở Giêrusalem đã cử một phái đoàn gồm các tư tế và các thầy Lêvi đến gặp Gioan. Họ muốn làm một cuộc điều tra về Gioan, lúc đó ông đã nổi danh, vì đông đảo dân chúng kéo đến với ông xin chịu phép rửa. Phái đoàn này muốn biết xem Gioan thật sự là ai. Trước hết là 3 câu hỏi của họ: “Ông là ai? Ông có phải là…? Ông có phải là…?”. Sau đó là 3 câu trả lời của Gioan. Những câu trả lời của Gioan là những câu phủ nhận, càng lúc càng ngắn và đanh thép hơn: “Tôi không phải là Đấng Kitô.”; “Tôi không phải.”; “Không.” Ta thấy sự khiêm hạ và ngay thẳng của Gioan. Khi người ta nghĩ ông có thể là Đấng Mêsia, ông đã từ chối, vì biết mình không phải là Mêsia. Gioan không màng đến tiếng tăm danh giá. Và ông đã sống như thế suốt đời mình, sống như người làm chứng, như người dọn đường cho một Đấng khác. Khẩu hiệu của ông là: Người phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại.
- Sau 3 câu trả lời phủ nhận của Gioan (Ga 1,19-21), phái đoàn đòi ông phải đưa ra một câu trả lời rõ hơn về chính con người mình (Ga 1,22). Gioan đã trả lời bằng cách dùng lời của ngôn sứ Isaia (Is 40,3). Vị ngôn sứ này nói đến việc dân Do-thái đang bị lưu đầy ở Babylon sắp được Thiên Chúa giải phóng để trở về quê hương (Is 40,1-2). Có tiếng hô của ai đó trong hoang địa, kêu mời sửa đường cho thẳng để ĐỨC CHÚA (Gia-vê) đi từ đất lưu đầy ở Babylon về lại đất Israel, dẫn theo những người Do-thái được giải phóng. Gioan Tẩy giả đã tự nhận mình chính là người cất tiếng hô đó. Ông kêu gọi dân Do-thái sửa đường cho thẳng, không phải cho ĐỨC CHÚA siêu việt, mà cho một Đấng đến sau ông nhưng cao trọng hơn ông (Ga 1,26-27). Sau này ông sẽ biết Đấng ấy là Đức Giêsu.
- Trong Ga 1,25 Gioan bị vặn hỏi về quyền làm phép rửa của ông, vì ông không phải là Đấng Kitô, Êlia hay vị ngôn sứ (x. Đnl 18,15). Phái đoàn hỏi ông lấy tư cách gì mà ban phép rửa cho mọi người dân trong nước. Trong Ga 1,26-27, Gioan đã không trả lời đúng vào câu hỏi này. Ông chỉ cho biết phép rửa của ông là phép rửa trong nước. Và ông khiêm tốn nói đến một vị đang ở giữa họ nhưng họ không nhận ra, một Đấng đến sau ông nhưng lại cao trọng hơn ông gấp bội, vì ông không xứng đáng làm đầy tớ cởi quai dép cho Ngài. Như thế ở đây Gioan đã mô tả khuôn mặt của Đấng mà ông sẽ làm chứng, Đấng mà ông có thể gọi là Đức Chúa, Đấng mà ông chỉ là người hô hào mọi người sửa đường cho Ngài (Ga 1,23).
- Sau này khi Phaolô đến vùng Êphêsô, ông gặp được những môn đệ của Gioan Tẩy giả. Họ chỉ biết đến phép rửa của Gioan thôi (Cv 19,3-4). Apôlô là một người giảng dạy hùng hồn về Đức Giêsu trong hội đường ở Êphêsô, nhưng chính ông cũng chỉ mới chịu phép rửa của Gioan (Cv 18,25). Điều đó cho thấy lúc đó ở Êphêsô, ảnh hưởng của Gioan Tẩy giả và các môn đệ của ông vẫn còn khá mạnh.
- Gioan Tẩy giả được Thiên Chúa sai đến để làm chứng cho Đấng cao trọng hơn ông ngàn trùng. Nhưng Gioan không lập tức nhận biết Đấng ấy ngay. Chỉ khi ông thấy Thần Khí từ trời ngự xuống và ở lại trên Đức Giêsu, lúc ông ban phép rửa cho Ngài tại sông Giođan, ông mới nhận ra Đức Giêsu là Con Thiên Chúa, và là Đấng sẽ làm phép rửa trong Thánh Thần (Ga 1,32-34). Ông trở thành người làm chứng Đức Giêsu là Con Thiên Chúa, sau khi ông thấy điều xảy ra cho Ngài lúc chịu phép rửa (Ga 1,34).
- Hai câu Ga 1,15 và Ga 1,30 khá giống nhau và có vẻ khó hiểu. Trong cả hai câu, Gioan Tẩy giả nhìn nhận Đức Giêsu là đấng đến sau ông (nghĩa là nhỏ tuổi hơn ông), nhưng lại trổi vượt hơn ông (nghĩa là có phẩm cách vượt trội), vì đã có trước ông. Đức Giêsu nhỏ tuổi hơn Gioan, nhưng lại có trước Gioan: chúng ta chỉ hiểu được điều này nếu dựa theo Lời Tựa của Phúc âm Gioan. Theo Lời Tựa này, Đức Giêsu là Ngôi Lời đã hiện hữu từ vĩnh cửu (Ga 1,1-5), nhưng khi xuất hiện trên trần gian, Ngài nhỏ tuổi hơn Gioan (x. Lc 1,36).
Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J.